VWO6 H32 Kosten en resultaat bij dienstverlening

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

VWO6 H32 Kosten en resultaat bij dienstverlening

Lesdoelen

• Je kunt de standaardkostprijs van een product of dienst berekenen
• Je kunt het (begroot/ werkelijk) bedrijfsresultaat berekenen en uitsplitsen in verkoopresultaat en budgetresultaten 

Voorcalculatie 

Bereken de kostprijs per product 

Bereken de verkoopprijs (in./ excl. btw) 

Bereken toegestane kosten per periode 

Bereken het begroot bedrijfsresultaat 

Standaard kostprijs

Toegestane

Huur + loon vast: € 50.000

Grondstoffen 0,25 kg a € 8 

Normale productie 50.000 

Begrote productie 25.000 

Standaard kostprijs

Toegestane

Huur + loon vast: € 50.000

Grondstoffen 0,25 kg a € 8 

Normale productie 50.000 

Begrote productie 25.000 

St. Kp = 50.000/50.000 + 0,25 x 8 = 1 + 2 = € 3

Toegestane kosten periode 

Toegestane

Huur + loon vast: € 50.000

Grondstoffen 0,25 kg a € 8 

Normale productie 50.000 

Begrote productie 25.000 

St. Kp = 50.000/50.000 + 0,25 x 8 = 1 + 2 = € 3

Toegestane kosten periode = C + N x B = 50.000 + 25.000 x € 2 = € 100.000

Bereken verkoopprijs

Verkoopprijs = kostprijs + winstopslag 

Winstopslag 50% van de verkoopprijs 

   Kostprijs 

+ winstopslag 

= verkoopprijs

100%

Wat volgt na van of dan = 100%

Bereken verkoopprijs

Verkoopprijs = kostprijs + winstopslag 

Winstopslag 50% van de verkoopprijs 

   Kostprijs 

+ winstopslag 

= verkoopprijs

€ 3,00  50%

 ..............   50%

100%

€ 6,00

Wat volgt na van of dan = 100%

Begroot bedrijfsresultaat

= verkoopresultaat +/ budgetresultaten 

verkoopresultaat = afzet x (p -v) 

budgetresultaat = bezettingsresultaat (in voorcalculatie)

bezettingsresultaat = (B-N) x C/N 

p = verkoopprijs € 6

v = variabele kosten pp € 2

C/N = € 1 

Kostprijsberekeningen

Voorcalculatie

• standaard kostprijs
  
• begroot bedrijfsresultaat = verkoopresultaat +/- budgetresultaten

nacalculatie                      

• werkelijk bedrijfsresultaat = verkoopresultaat +/ - budgetresultaten

Formule

Voorbeeld

Amsterdam Denim begroot de constante standaardkosten voor het 1e kwartaal 2021 op € 120.000. De variabele standaardkosten op € 250.000. De begrote productie is 5.000 stuks en de normale productie is 8.000 stuks. 

Bereken de kostprijs per jeans voor het 1e kwartaal 2021 

​Np​​Cs​​+​Bp​​Vs​​=​8.000​​120.000​​+​5.000​​250.000​​=65

Begroot vs. werkelijk

Je hebt een t-shirt fabriek. Je verwacht in een normale periode 10.000 t-shirts te maken. Hiervoor heb je 5.000 kilo katoen, inkoop € 5 per kilo en 400 uur arbeid, loon € 15 per uur. 

Budgetresultaat

Bij de begroting stel je vast wat het budget voor de komende periode is voor de begrote productie. 

Na afloop stel je de werkelijke kosten vast. Het verschil ten opzichte van de begroting wordt uitgesplitst in budgetresultaten. 

Budgetresultaat = efficiencyresultaat + prijsresultaat + bezettingsresultaat

Kostprijs

Wordt bepaald in voorcalculatie dmv de verwachte/begrote kosten

In de nacalculatie worden deze kosten vergeleken met de werkelijke kosten

Kostprijs = standaardkostprijs

Bevat alleen de toegestane/standaard kosten (kosten die onderneming moet maken als productie onder normale omstandigheden plaatsvindt)

Machine-uurtarief 

Berekening is identiek aan berekening standaard kostprijs. Wordt toegepast binnen industrie en dienstverlening, wanneer de kosten van de inzet van een machine een groot deel van de kosten vormen. 

Machine-uurtarief

Machine-uurtarief

Rekenen met een opslagpercentage 

De constante kosten per product worden berekent als een percentage van de variabele kosten per product. 

Wordt toegepast als de begrote productie niet bekend is, maar wanneer de onderneming (op basis van ervaring) wel een goed beeld heeft van de normale samenstelling van de totale kosten. 

Voorbeeld 

Bij € 600.000 variabele loonkosten zijn de constante kosten € 200.000. Volgens de administrateur is deze verhouding constant ofwel verhouding variabele loonkosten is 3 staat tot 1. 

Dalen de variabele loonkosten naar € 300.000 dan zullen de constante evenredig dalen en uitkomen op € 100.000. 

Stap 1: bereken de constante kosten door eerst de totale variabele grondstofkosten en de totale variabele loonkosten te bereken. 

Stap 2: de constante kosten zijn onafhankelijk van de productie. neem het berekende bedrag bij stap 1 over en tel hier de variabele kosten bij de begrote productie bij op. 

Uit de tekst kunnen we afleiden dat 30% van de constante kosten samenhangt met de variabele grondstofkosten. 30% van € 16.000 constante kosten = € 4.800

Dit betekent dat bij € 7.000 variabele grondstofkosten er rekening gehouden moet worden met € 4.800 bijkomende constante kosten. In percentage komt dit neer op (€ 4.800/€ 7.000 x 100%) = 69% (afgerond) 

32.2 Efficiencysresultaten

Heb je meer of minder gebruikt van een productiemiddel ten opzichte van begroting standaardkostprijs ? 

• Hoeveelheid grondstoffen
• Aantal uren arbeid

Formule: (sh - wh) x sp       of                sh x sp 

                                                                       - wh x sp 

                                                                       = efficiencyresultaat

s = standaard

h = hoeveelheid

w = werkelijk 

p = prijs

32.3 Prijsresultaten

Welke prijsverschillen zijn er ten opzichte van de begrote standaardkostprijs? 

Formule: (sp - wp) x wh                  of             sp x wh

                                                                                 - wp x wh

                                                                                 = prijsresultaat

Bezettingsresultaat

Het bezettingsresultaat geeft aan in welke mate de constante kosten worden gedekt (terugverdiend).

Formule bezettingsgraad (voorcalculatie):  

 

Bezettingsresultaat in grafiek

Budgetresultaat

Budgetresultaat bestaat uit:

-efficiencyresultaat (vanuit variabele kosten)

-prijsresultaat (vanuit variabele kosten/constante kosten)

-bezettingsresultaat (vanuit constante kosten)

Prijsresultaat op constante kosten

Toegestane constante kosten bij de normale productie en/of afzet verminderd met de werkelijke constante kosten. 

• verhoging huur
• stijging hypotheekrente 
• aanschaf nieuwe machine 

Huiswerk

Maken 32.13 

Wil je meer oefenen? Maar dan de opgaven 32.14 tm 32.17 en/of examenopgaven uit het werkboek