H34 en 3.5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen?

• Herhalen vorige les.
• Huiswerk controleren.
• Uitleg 3.4
• Werken.
• Uitleg 3.5

Waarom stegen de landbouwopbrengsten rond 1000?

Nakijken.

• Paragraaf 3.4 vraag 1 t/m 6.
• Eén persoon leest de vraag voor.
• Heb je iets anders? Steek je vinger op en zeg het, soms is meer dan één antwoord goed.
•  Zorg ervoor dat je de juiste antwoorden overneemt.

Lesdoel

1. Je weet wat de vier sociale lagen in de middel eeuwen waren.
2. Je weet wat een gilde is.
3. Je weet waarom de steden steeds machtiger worden.

Drieslagstelsel

Jaar 1	zomergraan	wintergraan	braak
Jaar 2	braak	zomergraan	wintergraan
Jaar 3	wintergraan	braak	zomergraan

• Opbrengst van het land stijgt.
• Voedsel wordt niet alleen voor eigen gebruik geproduceerd.
• Boeren gebruiken een markt om producten te verhandelen.

herhaling!

Kloosters

• Ontginnen woeste grond. 

Meer landbouwgrond. Dus hogere opbrengst.

• Hoe meer kloosters hoe meer landbouwgrond.

De Hanze

Zwolle

• Geld speelt weer een rol

Inwoners van een stad.

Vier sociale lagen:

1. Rijke kooplieden, en de meesters van een gilde.
2. Winkeliers en ambachtslieden.
3. Mensen zonder vast werk. Zij waren vaak arm.
4. Oude en zieke mensen. Kregen hulp.

Burgers

Aan het werk

10 minuten.

Lees 3.4 

Maak 3.4 vraag 7 tm 13

Gilde

• Wat denk je dat een gilde is? 

• Groep mensen met hetzelfde beroep (ambacht).
• Eerst leerling, dan gezel, daarna een meester als de meesterproef succesvol was afgelegd.
• Eigen werkplaats.

Bestuur

• Schout. Wordt benoemd door de heer van het gebied. Hij is de belangrijkste bestuurder.
• Schepenen. Worden door rijke families gekozen.

Aan het werk

10 minuten.

Lees 3.4 

Maak 3.4 vraag 7 tm 13