Spelling 4havo

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Spelling - vervolg-4h1

-herhalen hoofdletters en aaneenschrijven

(zie ook de presentatie in Classroom)

-nieuwe theorie: leestekens

Herhaling: hoofdletters (zie blz. 256-258)

-’s Middags (bij deze ouderwetse afkorting aan het begin van de zin blijft de ‘s’ klein en krijgt de eerstvolgende letter een hoofdletter.) 

-namen: Jan de Vries en meneer De Vries (als je een voornaam gebruikt, heeft het tussenvoegsel een kleine letter. Gebruik je geen voornaam, dan krijgt dat tussenvoegsel plotseling een hoofdletter)

-namen: getrouwde mensen met twee namen: Rene Vos - van Zijl. Dat wordt dan mevrouw Vos - van Zijl. Omdat van Zijl aangekoppeld wordt, blijft het tussenvoegsel ‘van’ met een kleine letter. 

-alle namen en afleidingen uit de atlas (Engeland maar ook Engelstalig)

-directe rede (als je iets zegt) - Mama vroeg: ‘Willen jullie een tosti?’

-let vooral ook op welke woorden je NIET met een hoofdletter schrijft. (blz. 257-258). Niet de maanden van het jaar, geen windrichtingen, niet de dagen van de week, geen seizoenen,geen functies als koning, prinses enz

Herhaling aaneenschrijven (blz. 258-260)

-basisregel in het Nederlands: als je delen van woorden aan elkaar kunt schrijven zonder uitspraakproblemen, dan doe je dat. Dat heet een samenstelling. (fietsenstalling, kamerplant, gooststeenkastje)

-uitzondering: woorden die uit een ander land komen (second opinion)

-tussen -n- : is het tomatesoep of tomatensoep? Check hiervoor het eerste deel van de samenstelling. Als dat geen zelfstandig naamwoord is, vervalt de ‘n’ sowieso (lachebek - want lachen is een werkwoord). Is het eerste deel van het woord wel een zelfstandig naamwoord? Check de meervoudsvorm. Is deze alleen met een ‘n’? Dan schrijf je een ‘n’. Heeft het meervoud ook een vorm met een ‘s’? Dan vervalt de tussen ‘n’. Tomaat = zelfstandig naamwoord = mv-tomaten (geen tomaats). Dus is het tomatensoep. 

-tussen -s-: is het Stationstraat of Stationsstraat? Vervang het tweede woord door een woord dat niet met een -s- begint. Bijvoorbeeld ‘Stationsplein’. Je hoort dan nog een ‘s’ in het midden. Plus de ‘s’ van straat maakt dat twee s’en. Stationsstraat dus. 

Is de spelling correct:
Fien De Vries-van Dijk

1. Goed
2. Fout

Is de spelling correct?
Gelukkig is de waarde van de Euro al maanden stabiel.

1. Goed
2. Fout

Is de spelling correct?
Mijn docente Engels, mevrouw Parker, raadde mij aan het boek Animal farm te lezen.

1. Goed
2. Fout

Wat is goed?

1. korte termijngeheugen
2. kortetermijngeheugen
3. kortetermijn geheugen
4. korte-termijngeheugen

Wat is goed?

1. zeventien
2. zeven tien

Wat is goed?

1. boerekaas
2. boerenkaas

Wat is goed?

1. beresterk
2. berensterk

Wat is goed?

1. maneschijn
2. manenschijn

Wat is goed?

1. rijkeluiszoontje
2. rijkeluizoontje

Leestekens (blz. 262-265)

-behandeling trema, apostrof (hoge komma) accenten

Trema: (zie blz. 262)

-als er in een woord twee klinkers naast elkaar staan die een uitspraakprobleem veroorzaken, gebruik je een trema.

ingrediënt, ruïne

-schrijf geen trema als je geen uitspraakprobleem hebt.

officieel, serieus

-je schrijft geen trema maar een streepje als je te maken hebt met een afleiding in plaats van een samenstelling: mee-eten

Apostrof: (zie blz.262)

-Je gebruikt een apostrof als je de uitgang (einde) van een woord langer moet maken.

auto's, accu's maar niet dominees en bureaus

-Je gebruikt een apostrof als het woord op een -y eindigt.

baby's, lolly's

-Je gebruikt geen apostrof als die 'y´ gecombineerd is met een andere klinker: loverboys, essays

Accent (zie blz. 264-265):

-een accent met het streepje naar links (accent grave) gebruik je om de letter korter te laten klinken 

blèren, crème

-een accent met een streepje naar rechts (accent aigu) maakt de letter juist langer

logé

-een dakje (accent circonflex) schrijf je eigenlijk alleen op van oorsprong Franse woorden (crêpe)

Planning:

-na de meivakantie behandelen we meervoud, verkleinwoorden en afkortingen

-op www.cambiumned.nl kun je veel meer oefenen.

-mail me bij vragen

-indien na de vakantie de school nog niet begint, mail ik een nieuw schema voor de boekpromoties 

Fijne vakantie en blijf gezond!