11.1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 4

Welkom! 

Welkom

H11 Elektriciteit en Magnetisme

Opdracht:

Noteer de antwoorden op onderstaande vragen in je schrift:

1. Welke onderwerpen komen dit hoofdstuk aan bod? 

2. Welke binas-tabellen hebben we nodig?

3. Welke onderwerpen komen je al bekend voor?

4. Welke onderwerpen lijken je makkelijk? leg uit
5. Welke onderwerpen lijken je moeilijk? leg uit

H11 Elektriciteit en Magnetisme

Leerdoelen

je leert:

• enkele eigenschappen van magneten
  
• hoe een sensor met een magneet werkt
  

Soorten magneten

Permanente magneten

Kunstmatige magneten of elektromagneten (gemaakt van ferromagnetisch materiaal)

Permanente magneten

• magneten die altijd magnetisch zijn.
  

• magnetische noordpool en zuidpool
  
• verschillend polen trekken elkaar aan
  
• gelijke polen stoten elkaar af
  

Noord- en zuidpool

Permanente magneten

• veldlijnen gaan buiten de magneet van noordpool naar zuidpool
• veldlijnen lopen in de magneet van zuidpool naar noordpool
• bij de polen lopen de meeste veldlijnen; daar is de magnetische kracht het grootst

• er zijn maar drie stoffen gevoelig voor magnetische kracht: ijzer, nikkel en kobalt

Aan de slag

• Wat? Maak 11.1 opdracht 1 t/m 6 + 8 + 9 + 11
• Hoe? Zelfstandig, in je werkboek
• Hulp? Lees 11.1 nogmaals door
• Tijd? 12 minuten
• Resultaat? Klassikaal bespreken
• Klaar? Maak opdracht 7 en 10

Met ijzerpoeder maak je veldlijnen zichtbaar

Magnetisch veld zichtbaar gemaakt met ijzervijlsel

Magnetisch veld

Om een magneet heen bevindt zich het magnetisch veld.

Dit is het gebied waar de magnetische kracht 

van de magneet merkbaar is

Magnetische velden

• veldlijnen lopen buiten de magneet van noordpool naar zuidpool

• veldlijnen snijden elkaar nooit
  

• de richting van een veldlijn geeft aan hoe een andere magneet zich gaat richten in het veld
  

Aardmagnetisch veld

Wat doet het?

• Beschermt aarde tegen kosmische straling en geladen deeltjes uit ruimte
• Gebruik van navigatie: Kompas
• Vogels

Sensoren: Reedcontact

Een reedcontact is een magneetsensor die als schakelaar in elektronische schakelingen wordt gebruikt.

Reedcontact

De draadjes van de schakelaar zijn gemaakt van ijzer, nikkel of kobalt. 

Als zo’n strip in een magneetveld komt, dan lopen de magnetische veldlijnen door de metalen strip. 

Daardoor wordt de strip zelf magnetisch. De twee strips in het reedcontact trekken elkaar aan, omdat in het uiteinde van de ene strip een magnetische noordpool ontstaat en in de andere strip een magnetische zuidpool.

Voorbeeld de kilometerteller op de fiets 

Huiswerk:

• Wat? Maak 11.1 helemaal 
• Hoe? Zelfstandig, in je leerwerkboek
• Hulp? Lees 11.1 nogmaals door

applet magneten

https://phet.colorado.edu/nl/simulations/charges-and-fields