3.3: Rechtsstaat / Grondwet

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

LES 3: Rechtsstaat / Grondwet

In een recehtstaat worden de grondrechten van de burgers beschermd tegen de macht van de staat.

Waarom is dat nodig denk je?

Handhaving recht als hoogste gezag

Iedereen in Nederland moet zich aan de wet houden, de overheid dus natuurlijk ook

Een rechtsstaat is dus een staat die het recht als hoogste gezag handhaaft

Rechtsstaat

 De rechter bepaalt of iemand zich aan de wet heeft gehouden of niet

Als iemand de wet heeft overtreden, dan kan de rechter een straf en/of een verbod opleggen 

https:

Opdracht 1 en 2

 Zoek op de website in de vorige slide op: 

Opdracht 1: Twee tegenovergestelden van een rechtsstaat zijn de politiestaat of de totalitaire staat. Beschrijf in je eigen woorden wat het verschil tussen deze twee is.

Opdracht 2: Wat zijn volgens de website de vier belangrijkste kenmerken van een rechtstaat?

Opdracht 3: Vrijheid en grondrechten

In een rechtsstaat wordt de macht van de overheid beperkt door wetten, regels en gewoonten

De inwoners van die staat hebben fundamentele vrijheden en grondrechten

3. Noem drie vrijheden die we in Nederland hebben 

Strafbaar of niet?

Wat in Nederland heel normaal en toegestaan is, kan in andere landen wel enorm vreemd, of zelfs strafbaar zijn. 

Andersom geldt dat natuurlijk net zo. Weet jij welke situatie voor welk land geldt? 

Wat in Nederland heel normaal en toegestaan is, kan in andere landen wel enorm vreemd, of zelfs strafbaar zijn. 

Andersom geldt dat natuurlijk net zo. Weet jij welke situatie voor welk land geldt? 

Opdracht 4  Vul het juiste land in:

China - India - Bolivia - Saudi-Arabïe - Singapore - Nederland - de VS - Denemarken

1.  Hier kun je beboet worden als je kauwgum op straat gooit

2. Hier rijden auto’s aan de linkerzijde van de weg

3. Hier mag je als je 16 bent al autorijden

4. Hier is het heel normaal om thee van cocabladeren te drinken

5. Hier is een dochter minder waard dan een zoon

6. Hier ben je verplicht een badmuts te dragen in het zwembad

7. Hier mogen vrouwen geen bankrekening openen

8. Hier wordt de verkoop van softdrugs gedoogd

Bescherming tegen machtsmisbruik 

Het doel van de rechtsstaat is om de burgers te beschermen tegen machtsmisbruik van de overheid

Ook de overheid moet zich aan de wet houden en mag dus de vrijheden en rechten van de burgers niet zomaar beperken of afpakken 

Wat in Nederland heel normaal en toegestaan is, kan in andere landen wel enorm vreemd, of zelfs strafbaar zijn. 

Andersom geldt dat natuurlijk net zo. Weet jij welke situatie voor welk land geldt? 

Opdracht 5  

Schrijf een betoog in het Engels over de stelling: De overheid mag mobieltjes nooit afluisteren of berichten e.d. hierop zien. 

Schrijf op of je voor of tegen de stelling bent, en  bedenk vervolgens twee argumenten voor jouw standpunt. Benoem ze, leg ze uit en je geef per argument een voorbeeld. Verder geef je een tegenargument en weerleg je dit argument. Je sluit af met een advies, een beeld op de toekomst of een conclusie over je standpunt. 

Tijden van nood

Sinds 1 december 2020 is de tijdelijke coronawet van kracht. Deze wet is aangenomen ten tijde van de COVID-19 crisis om de verspreiding van het virus de kop in te drukken. Samengevat betekent de invoeren van deze noodwet dat de regering tijdelijk (tijdens de crisis) meer zeggenschap over haar burgers en diens vrijheden/bewegingen heeft. 

https:

Opdracht 6

Vind jij dat noodwetten, zoals de tijdelijke coronawet, een acceptabele uitzondering vormen op onze rechten en vrijheden?

   

Leg ook uit waarom.

Rechtsstaat

De vier belangrijkste onderdelen van een rechtsstaat zijn:

   1. Grondrechten

2. Scheiding der machten

3. Legaliteitsbeginsel

4. Onafhankelijke rechtspraak.

Bekijk de volgende website:

https:

Opdracht 7, 8 en 9

7. Klik op de site op ‘Grondrechten.’ Zoek op welke grondrechten er zijn - welke drie vind jij de belangrijkste? Leg uit waarom. 

8. Legaliteitsbeginsel: waarom mogen wetten volgens jou niet met terugwerkende kracht ingevoerd worden? 

9. Zoek op hoe er in Nederland voor gezorgd wordt dat rechtsspraak onafhankelijk en onpartijdig is. Beschrijf wat je gevonden hebt.