Bevolking en duurzaamheid lesweek 2 2022

Bijeenkomst lesweek 2
Fertility / vruchtbaarheid




1 / 43
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeHBOStudiejaar 4

In deze les zitten 43 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Bijeenkomst lesweek 2
Fertility / vruchtbaarheid




Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vorige week:
Bevolkingsdiagrammen
Groei wereldbevolking
Demografische transitie
Levensverwachting
Sterfte

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Doelen bijeenkomst
Je kent vier factoren die invloed hebben op de vruchtbaarheid en kunt aangeven in hoeverre  en hoe deze te beinvloeden zijn.
Je kunt de veranderende houding tav genderaspecten in de bevolkingsgeografie verklaren
Je bent je bewust van het normatieve aspect van bevolkingsgeografie



Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Misconcepten bij leerlingen?

Slide 4 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Normatief?
Kinderen als keuze, als beslissing 
Kinderen als geschenk van God
Kinderloosheid
Veel kinderen; is dat iets positiefs, of juist niet?

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Waarom daalt de TFR?

Slide 6 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Welke factor heeft de meeste correlatie met de TFR?
A
BNP/hoofd
B
kindersterfte
C
participatiegraad onderwijs
D
religie

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Denken over bevolkingsgroei
Confucius: balans tussen bevolking en grondstoffen
Aristoteles en Plato: theorie over bevolkingsomvang, visie op abortus
Middeleeuwen: katholieke kerk domineert
Genesis 1:28: En God zegende hen en God zeide tot hen: Weest vruchtbaar en wordt talrijk

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Relatie bevolking - welvaart
Bevolkingsgroei als bedreiging voor welvaart 
(oa Malthus 1789, Mill 1848)
OF
Bevolkingsgroei als trigger voor welvaart: specialisatie, handel (oa Ibn Khaldoun ca 1380,  Durkheim, 1893) 

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Malthus
Bevolkingsgroei - exponentieel  / 
Resources: lineair
Gevolg: armoede, honger, ziekte etc. "population trap"
Gevolg: actie / preventie: laat of niet trouwen


Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Toelichting
Je ziet in deze figuur dat van de vrouwen van een bepaalde leeftijd een deel getrouwd was, of was geweest. Bijvoorbeeld 45-49, 85% was getrouwd (geweest). En de rest dus niet; wat vrijwel altijd betekende dat ze ook geen kinderen hadden. Bij de leeftijdsgroep 25-29 was het aandeel gehuwden nog vrij laag; laat trouwen dus, geboortenbeperking anno 1850. Bron: Engelen, 2009, blz 35

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Neo-malthusiaans denken; o.a.
Hardin (1968) Tragedy of the (unmanaged) commons
Ehrlich (1968) Population bomb
Club v Rome (1972) Limits to growth

"Neo"-denkers: minder doemdenken,
nadruk op preventieve checks 
Opschuiven: "environmentalism and social justice"

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Conflict Theory
Marx, Engels: ongelijkheid als kern van gebrek aan resources

Wallerstein

Zie ook Carter, blz 22

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kritiek op (neo) Malthusianen
Boserup, e.a.: technologische vooruitgang maakt dat resources de groei kunnen bijbenen
Vanaf 1970 wijzen critici op de afname van de vruchtbaarheid: demografisch transitiemodel

Rosling: positivist of possibilist?

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

www.unm.edu
Wealth flow theory (Caldwell, 1976)

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

NB: Afrika is geen land..

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De demografische transitie in Afrika...welke klopt NIET
A
Begon later dan in EU
B
Begon met hogere uitgangswaarden dan EU
C
Duurt langer dan in EU
D
Verloopt sneller dan in Azie

Slide 17 - Quizvraag

na deze dia bordtekening met DTM in Europa en DTM in Afrika over elkaar: hogere uitgangswaardes, snellere daling sterfte, maar nu...?
Dan Azie / Z-A !! Niet dan EU

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Teken in 1 figuur:
Demografische transitie EU
Demografische transitie Afrika
Waarbij je het effect van het verschil zichtbaar maakt

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waarom daalt de TFR?
Omdat de ideale gezinsgrootte daalt. Waarom?
- daling kindersterfte
- overgang van agrarische economie naar industrie / diensten, urbanisatie, i.c.m. onderwijs
- emancipatie

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zie ook Carter, blz 9

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 22 - Tekstslide

TIjd voor nemen; evt printen / uitdelen. Wat staat hier? Wat gebeurt er in Azie en Afrika? Waarom EU zo afwijken?

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

India, met opleidingsniveau 2014
India, 2014
(welke fase DMT?)

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zweden 1970 en 2010 (fase 4+)

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Teken / schrijf:
Wat kies je, in sub-Sahara Afrika, voor aanpak 
in een campagne om de TFR omlaag te brengen?

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bongaarts, 1978, via https://www.researchgate.net/figure/Bongaarts-framework-for-analyzing-the-proximate-determinants-of-fertility-Bongaarts_fig1_273575038

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

TFR; waar kan men op sturen ?

Socio-economische ontwikkeling doorzetten:
- kindersterfte verder omlaag
- onderwijsparticipatie verder omhoog 
             (->  huwelijksleeftijd omhoog; tradities doorbreken)
- Voorlichting om ideale gezinsgrootte te laten dalen
En dan:
- Tegemoetkomen aan behoefte anticonceptie

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Men wil wel, maar....... "unmet need for contraception" 


Kennis
Beschikbaarheid
Kosten (ook reiskosten bv)
Angst voor bijwerkingen en gezondheid
Bezwaren omgeving, echtgenoot, familie
Zorgen om culturele, sociale acceptatie

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 37 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Slide 38 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Genderindex - normatief?

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oefening lege grafieken
1. teken de grafiek, waarbij je ook waardes toekent aan de x-as en y-as.
2. check met kaarten en bespreek: is de correlatie positief of negatief? hoe sterk/zwak is de correlatie?


Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Variabelen
1. BBP/hoofd en sterftecijfer
2. Kindersterfte en TFR
3. BBP/hoofd en artsen per 1000 inw

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lege grafieken (Rogers; predicting the graph)



- leren denken in "hoe...des te..."
- hoe sterk of zwak is de correlatie?
- er is niet altijd een relatie/verband

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies