Herhalen lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 4

Herhalen lezen

Programma

-Bespreken opdrachten	5 min
-Herhalen lezen -Zelfstandig oefenen	20 min 40 min

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kent de tekstindeling. 
• Je kent de tekstverbanden met de bijbehorende signaalwoorden. 
• Je weet wat feiten, meningen en argumenten zijn. 
• Je kent de leesdoelen met de bijbehorende leesstrategieën. 

Zijn er vragen aan de hand van de opdrachten van vorige les?

Noem 3 manieren om een inleiding te schrijven.

Inleiding

Een zakelijke tekst bestaat meestal uit een inleiding, middenstuk en slot. 

Een inleiding van een tekst wordt bijna altijd het onderwerp genoemd. Daarnaast wordt bijvoorbeeld:

- de aanleiding voor het schrijven genoemd;

- een voorbeeld bij het onderwerp gegeven;

- een anekdote verteld;

- een belangrijke vraag gesteld;

- een mening of standpunt (over het onderwerp) gegeven;

- de hoofdgedachte van de tekst genoemd;

- een deskundige over het onderwerp geïntroduceerd;

- iets over de opbouw van een tekst verteld;

- een korte samenvatting van een tekst gegeven. 

Hoe noem je de verschillende zaken die met het onderwerp te maken hebben en in het middenstuk worden uitgewerkt?

Middenstuk

In het middenstuk van een tekst worden verschillende zaken behandeld die met het onderwerp te maken hebben. Dat zijn de deelonderwerpen. 

Noem 3 manieren om een slot te schrijven.

Slot

In het slot van een tekst  wordt bijvoorbeeld:

- de hoofdgedachte van de tekst genoemd;

- een advies gegeven;

- een conclusie getrokken;

- een korte samenvatting van een tekst gegeven;

- een toekomstverwachting genoemd;

- een vraag uit de inleiding beantwoord. 

. 

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor tegenstelling?

1. zoals
2. daarnaast
3. echter
4. zo

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor voorbeeld?

1. toch
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor conclusie?

1. Zoals
2. Ten slotte
3. maar
4. dus

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor opsomming?

1. zoals
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een voorwaarde?

1. En
2. Maar
3. Mits
4. Dus

Tekstverbanden en signaalwoorden

Opsomming	eerst, ten eerste – ten tweede – ten slotte, om te beginnen, ook, en, daarna, tevens, vervolgens, bovendien
Tegenstelling	maar, echter, toch, hoewel, daarentegen
Oorzaak-gevolg	doordat, daardoor, als gevolg van, het gevolg is
Uitspraak-voorbeeld	zo, bijvoorbeeld, zoals, neem nou, onder andere
Voorwaarde	als, indien, wanneer, in het geval dat, tenzij
Reden (argument)	want, omdat, namelijk, immers
Conclusie	dus, concluderend, dat betekent, kortom
Vergelijking	net zo als, even … als, in vergelijking met,
Doel-middel	waarmee, zodat, om ... te, door middel van, met behulp van

Geef een beschrijving van feiten, meningen en argumenten waarbij de verschillen tussen deze drie duidelijk worden.

Feiten

Een feit is een uitspraak over iets wat waar of onwaar is. Een feit kun je controleren. Bijvoorbeeld:

– Bij handbal is het rechthoekige speelveld 40 meter lang en 20 meter breed.

– Bij handbal mag je een speler met je schouder opzij duwen.

Voorbeeld 1 is een voorbeeld van een waar feit; voorbeeld 2 is een voorbeeld van een onwaar feit. Je kunt de feiten controleren door de spelregels over handbal te lezen.

Meningen

Een mening of standpunt is iets wat iemand vindt. Met een mening kun je het eens of oneens zijn. Bijvoorbeeld:

– Handbal is een vermoeiende sport.

Een mening herken je vaak aan (signaal)woorden als Ik vind …, Volgens ons …

Argumenten

Met een argument legt iemand uit waaróm hij een bepaalde mening heeft.

Bijvoorbeeld: 

– Ik vind handbal een vermoeiende sport (mening), want je moet minstens drie sets lang springen en heen en weer rennen (argument).

Een argument herken je vaak aan signaalwoorden als omdat, want, namelijk

In een tekst kan een schrijver alleen zijn eigen mening geven, maar ook meningen van anderen. Hij kan de mening van anderen gebruiken om zijn eigen mening te ondersteunen. Ook kan hij de lezer zelf een mening laten vormen door verschillende meningen met elkaar te vergelijken. Je ziet aan het slot van de tekst vaak of de schrijver je ergens van wil overtuigen of jou alleen wil informeren.

Waar kijk je naar als je globaal leest?

Waar kijk je naar als je zoekend leest?

Waar kijk je naar als je kritisch leest?

Leesdoelen en leesstrategieën

Leesdoel	Leesstrategie	Aanpak
Onderwerp vaststellen en snel weten of een tekst bruikbaar is.	Oriënterend lezen.	Bekijk de titel, tussenkopjes, plaatjes, anders gedrukte woorden en bron, lees eerste alinea.
Deelonderwerpen vinden.	Globaal lezen.	Bekijk tussenkopjes, lees eerste en laatste alinea + eerste en laatste zin van alle alinea's.
De tekst helemaal goed lezen en begrijpen en de hoofdzaken van de tekst vinden.	Precies lezen.	Lees de tekst helemaal en pas alles toe wat je geleerd hebt (woordraadstrategieën, signaalwoorden, hoofdgedachte).
Informatie opzoeken in een tekst en antwoord op een vraag zoeken.	Zoekend lezen.	Kijk naar tussenkopjes en anders gedrukte woorden, let op opvallende tekens. Lees precies als je de informatie gevonden hebt.
Betrouwbaarheid van de tekst beoordelen.	Kritisch lezen.	Beoordeel of de bron actueel en betrouwbaar is en of de schrijver deskundig en onpartijdig is.

Oefenen

Wie?	Zelfstandig.
Wat?	Maak een samenvatting van de theorie van hoofdstuk 1 t/m 4. Deel deze in Classroom. Gebruik Nieuw Nederlands als naslag en bedenk zelf voorbeelden.
Hoe?	Chromebook, Nieuw Nederlands.
Hulp?	Docent.
Tijd?	Tot 12:50.
Uitkomst?	Je beheerst de leerdoelen.
Klaar?	Leer de theorie van HFST 1/2/3/4.

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Je kent de tekstindeling. 

Je kent de tekstverbanden met de bijbehorende signaalwoorden. 

Je kent de leesdoelen met de bijbehorende leesstrategieën. 

Je weet wat feiten, meningen en argumenten zijn.