6.5 en 6.6: Aanpassing dieren en bij planten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

6.5

6.6 

Wat gaan we doen?

Terugblik vorige lessen

Expertgroepen (zelf aan de slag)

Opdrachten maken en oefenen toets

Terugblik

Glucose

Koolstofdioxide

Water

Zuurstof

Energie uit licht

Wat is een populatie?

1. Een groep individuen van verschillende families
2. Een groep individuen van dezelfde familie
3. Een groep individuen van dezelfde soort
4. Een groep individuen van verschillende soorten

Welke van de volgende is een voorbeeld van een abiotische factor?

1. Schimmels
2. Planten
3. Dieren
4. Luchtvochtigheid

Wat zijn biotische factoren in een ecosysteem?

1. Dode organismen in een ecosysteem
2. Levende organismen in een ecosysteem
3. Geologische factoren in een ecosysteem
4. Klimaat in een ecosysteem

Lesdoelen

Je kunt uitleggen hoe dieren zijn aangepast aan hun leefomgeving.

Een ijsbeer is met zijn dikke witte vacht goed aangepast aan de koude Noordpool. Ook andere dieren hebben aanpassingen zodat ze kunnen overleven in hun ecosysteem. De meeste aanpassingen zijn erfelijk.

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe planten zijn aangepast aan de biotoop waarin ze leven
   
2. Je kunt voorbeelden van aanpassingen noemen bij:

• planten die in een droog milieu leven
• planten die in een vochtig milieu leven
• water- en oeverplanten
• zon- en schaduwplanten

Expertgroepen

1. Blz 98/99 waterdieren - landzoogdieren

2. Blz. 100/101 vogels

3. blz. 106/107 droge omgeving

4. blz. 108/109 vochtige omgeving- licht

Maak 2 powerpoint dia's over je onderwerp met foto

leerlingen met zelfde nummer bij elkaar

leg om de beurt uit en vul je dia's aan

Rondpraat op tijd

Om de beurt vertel je 2 minuten over je onderwerp.

Als je luistert maak je aantekeningen en bedenk je hierbij een vraag.

Genummerde koppen

1. Ik vraag een leerling zijn beste vraag te stellen aan de klas.

2. Iedereen noteert stil voor zichzelf het antwoord.

3. Op mijn teken ga je staan.

4. Als team overleg je over het juiste antwoord.

5. Ik vraag de nummers..... namens het team antwoord te geven.

Opdrachten maken

• BS 6.5: opdrachten 1, 2, 3, 5, 6
• BS 6.6: opdrachten 1, 2, 4, 5

Voorbereiden toets:

Afsluiting

Aanpassingen

Alle organismen hebben aanpassingen aan hun leefomgeving en hun leefwijze.

Zoals ademhaling, beweging, voeding, verdediging en voortplanting.

Vissen aangepast voor water (kieuwen)

Vogel voor vliegen (vleugels)

Aanpassingen bij waterdieren

Gestroomlijnd

Schutkleur

Huid

gestroomlijnd

Zoolgangers, teengangers en topgangers

Zoolganger            Teenganger           Topganger

Zoolganger

Beer

Kat

teenganger

Zebra

Topganger

zoolganger - teenganger - topganger

Aanpassingen aan temperatuur:

- Kou: isolatie, dikke vetlaag, veren, dikke vacht kleinere oren en poten

- Warmte: dunne vacht, grotere oren en poten

Vogels

De poten en snavels van vogels zijn aangepast aan hun leefwijze en voedsel

Aanpassingen poten van vogels

• Zangvogels, 3 tenen naar voren, 1 naar achter.
• Roofvogels, scherpe klauwen
• Loopvogels, geen teen naar achter
• Watervogels, zwemvliezen
• Steltlopers, lange poten
  

Snavels

• kegelsnavel → zaden
• pincetsnavel → insecten
• haaksnavel → vlees
  
• priemsnavel → bodemdiertjes
• zeefsnavel → zeven uit water
  

En nu...

Werken aan paragraaf 6.5 

opdracht 1 t/m 7

Opgave 4 hoeft niet

Een beer is een.........

1. Topganger/hoefganger
2. Zoolganger
3. Teenganger

Hiernaast zie je een poolvos.
Wat is GEEN aanpassing aan de omgeving van de poolvos?

Bio leerdoel 42

1. kleur vacht valt niet op in de omgeving
2. hij kan heel erg goed sluipen
3. zachte vacht zorgt voor warmte
4. kleine oren daardoor minder verlies van warmte

Camouflage van een dier is een aanpassing aan de leefomgeving

1. Waar
2. Niet waar

Welke aanpassing hoort niet bij die dolfijnen?

1. Kieuwen
2. Sterke staartvin
3. Sterke botten
4. Gestroomlijnd

3. Welke aanpassingen heeft een vis om in het water te leven?

1. Het lichaam is klein
2. De vis heeft longen
3. Het lichaam is gestroomlijnd

Dit is een

1. Teenganger
2. topganger
3. zoolganger

Droge omgeving

• Weinig huidmondjes
  
• Huidmondjes aan de onderkant van het blad
  
• Dikke waslaag op bladeren
  
• Behaarde bladeren
  
• Kleine dikke bladeren
  
• Opslag in stengel
  
• Sterk ontwikkeld wortelstelsel
  

Vochtig milieu

• Veel huidmondjes
  
• Oppervlakkig gelegen huidmondjes
  
• Grote dunne bladeren
  
• Dunne waslaag
  
• Geen beharing
  
• Zwakker ontwikkeld wortelstelsel
  

Water en oeverplanten

• Drijvende bladeren --> huidmondjes aan de bovenkant
  
• Wortelstelsel is zwak ontwikkeld
  
• Luchtkanalen in de stengel
  

Hoeveelheid licht

Zonplanten:

• Groeien best bij veel licht
  

Schaduwplanten:

• Groeien best bij weinig licht
  

Voorjaarsbloeiers:

• Schaduwplanten die vroeg in het voorjaar bloeien
  

Klimplanten

• Hechtwortels
  
• Ranken
  
• Nemen soms stoffen op uit hun gastheer
  

Rozetvormende planten

• Wortelrozet: een kring van bladeren die vlak boven de wortel aan de plant vast zit.
• Kan goed onder de sneeuw overleven.