In deze les zitten 39 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.
Onderdelen in deze les
eerst wat herhaling...
Slide 1 - Tekstslide
Hiernaast staat het ............... ?
A
Hofstelsel
B
Leenstelsel
Slide 2 - Quizvraag
Het leenstelsel is een ... systeem
A
politiek
B
juridisch
C
economisch
D
sociaal
Slide 3 - Quizvraag
Leenstelsel is hetzelfde als hofstelsel.
A
waar
B
niet waar
Slide 4 - Quizvraag
Hofstelsel of leenstelsel? Als er oorlog is moeten de vazallen de keizer helpen
Het leenstelsel hebben we in een eerdere les al besproken.
A
Hofstelsel
B
Leenstelsel
Slide 5 - Quizvraag
Hofstelsel of leenstelsel? Op het domein van de leenman werken horige boeren
A
Hofstelsel
B
Leenstelsel
Slide 6 - Quizvraag
Sleep de zinnen naar het goede tijdvak.
Tijd van Grieken en Romeinen
Tijd van Monniken en Ridders
Ontstaan van christendom
Het hofstelsel
Kloosters in Noordwest Europa
Handel drijven
Geloven in Romeinse goden
De tijd van volksverhuizingen
Slide 7 - Sleepvraag
Wat hoort bij de agrarisch-urbane samenleving van de Romeinen en wat hoort bij de agrarische samenleving van de vroege middeleeuwen?
Argrarisch-urbane samenleving
Agrarische samenleving
Herendiensten
Imperium Romanum
Hofstelsel
Stadstaat
Zelfvoorzienend
Klassieke Oudheid
Slide 8 - Sleepvraag
Zet de volgende zinnen in de juiste volgorde. Begin met wat het eerst gebeurde. Sleep de letter van de zin naar het juiste vakje !
Het hofstelsel ontstaat.
Vorsten willen macht over grotere gebieden.
Vreemde volken vallen het Romeinse Rijk binnen.
Er ontstaat weer handel over grotere steden.
Er komen steeds meer steden.
De Romeinen trekken weg uit onze streken.
1
2
3
4
5
6
A
B
C
D
E
F
Slide 9 - Sleepvraag
Leg uit welk gevolg het leenstelsel had op de macht van de koning
Slide 10 - Open vraag
Staten ontstaan
steden en staten
1000 - 1500
Slide 11 - Tekstslide
Lesdoelen
Je kunt uitleggen hoe de staatsvorming van Frankrijk ontstond en welke rol steden hierbij speelden.
Je begrijpt waarom de groei van steden gevolgen had voor de verhoudingen tussen koningen, edelen en burgers.
Je kunt beschrijven hoe door de opkomst van staten de macht van de adel en het belang van het feodalisme afnam.
Je kunt uitleggen waarom standen en steden streefden naar particularisme en waarom de koning streefde naar centralisatie.
Je kunt uitleggen waarom de staatsvorming van Bourgondië mislukte.
Slide 12 - Tekstslide
Staatvorming van Frankrijk
Slide 13 - Tekstslide
Staatsvorming
Filips II was aan het einde van 12e eeuw druk bezig met de staatsvorming van Frankrijk. Als een leenman overleed, dan leende hij het land niet meer uit. Hierdoor meer inkomsten
Filips II kreeg bij zijn huwelijk Zuid- Vlaanderen als bruidsschat. In Noord- Vlaanderen maakte hij een familielid tot graaf.
Filips II versterkte de band met de rijke Vlaamse steden door ze stadsrechten te geven. In ruil daarvoor kreeg hij meer belastingen en trouwe volgelingen met de steden die hij stadsrechten had gegeven.
het streven van een vorst naar een aaneengesloten grondgebied met een goed functionerend bestuur
Huwelijkspolitiek - vaak worden familieleden uitgehuwelijkt om de macht van de familie te behouden of liever nog te vergroten.
Slide 14 - Tekstslide
Oorkonde met de stadsrechten van Utrecht uit 1122. Met stadsrechten kregen steden meer zelfstandigheid; ze mochten zelf hun stad besturen, zelf rechtspreken in hun stad, zelf tol heffen. Maar voor deze rechten moest wel extra belasting worden betaald.
Slide 15 - Tekstslide
De Honderdjarige Oorlog
In de 13e eeuw probeerden koningen om de macht van de edelen te verkleinen.
Edelen begonnen oorlogen om te voorkomen dat de koning meer macht kreeg
Engeland was de vijand van Frankrijk, de Engelse koning bezat grote gebieden in Frankrijk. Toen de Franse koning kinderloos stierf, brak er een strijd uit om de macht; Engelse koning vond dat hij recht had op de Franse troon.
Gevolg: 100-jarige Oorlog (1337-1453)
Slide 16 - Tekstslide
De Honderdjarige Oorlog
De Franse bevolking heeft het zwaar en de Franse koning verliest veel macht
Maar Jeanne d'Arc zorgde voor een verandering. Zij hoorde stemmen van God en krijgt een rol in de legerleiding.
Olv Jeanne d'Arc wonnen de Fransen weer veldslagen
Slide 17 - Tekstslide
0
Slide 18 - Video
0
Slide 19 - Video
Een nieuw Frankrijk
De oorlog kostte een vermogen, hierdoor moest de Franse koning een nieuw belastingstelsel opzetten.
Het belastingstelsel werd bedacht door ambtenaren
Ambtenaren (burgers met een opleiding) bedenken belastingen en wetten die gelden voor heel Frankrijk
Centralisatie: vorsten willen hun land regeren vanuit een centraal punt
Uniformering: vorsten willen dat in het gehele land dezelfde wetten en regels gelden
Slide 20 - Tekstslide
Filips II was rond 1200 de koning van Frankrijk. Hij deed aan staatsvorming. Hoe deed hij dit? (2)
A
Geen nieuwe leenman toewijzen
B
Oorlog met Engeland
C
Versterken band met rijke Vlaamse steden
D
Binnenvallen van Spanje
Slide 21 - Quizvraag
Hoe beperkte de Franse koning de macht van adel en tegenstanders in de 15e eeuw? (2)
A
Particularisme
B
Centralisatie
C
Uniformering
D
Schisma
Slide 22 - Quizvraag
Zet in de goede volgorde, van vroeger naar later
1
2
3
4
5
Germanen vallen het Romeinse Rijk binnen
Karel de Grote leent zijn grond uit aan leenmannen
Utrecht krijgt stadsrecht
Jeanne d'Arc leidt het Franse leger
Romeinen veroveren Griekenland
Slide 23 - Sleepvraag
Hertogdom Bourgondië
Door huwelijkspolitiek en oorlogen vergroten de hertogen van Bourgondië hun rijk
maar de adel en de gewesten in het Bourgondische Rijk zijn daar niet gelukkig mee.
De adel weigert oorlogen te voeren waar ze zelf geen voordeel aan hebben
Slide 24 - Tekstslide
Hertogdom Bourgondië
De hertog van Bourgondië is voortaan gedwongen om huurlegers samen te stellen.
Voordeel: niet meer afhankelijk van adel voor oorlogsvoering
Nadeel: hogere belastingen voor bevolking en grote druk op steden om meer geld uit te lenen
Gevolg: nog meer verzet tegen de Bourgondische hertog
Slide 25 - Tekstslide
Filips de Goede
Na de nederlaag bij de slag van Gavere in 1453 moesten de Gentenaars Filips de Goede om vergiffenis smeken, in hun hemd, op hun knieën en in het Frans
Slide 26 - Tekstslide
Bourgondië, mislukte staatsvorming
Parlement van Mechelen - bedenkt wetten voor heel Bourgondië en doet aan rechtspraak, ingesteld door Karel de Stoute
Parlement houdt geen rekening met privileges van steden en gewesten
Gevolg: veel verzet tegen uniformering, de hoge belastingen en vele oorlogen.
Particularisme versus centralisatie en uniformering.
Na de dood van Karel de Stoute ontstonden er in veel steden en gewesten een opstand.
Slide 27 - Tekstslide
Karel de Stoute
Karel gesneuveld....
Slide 28 - Tekstslide
Bourgondië, mislukte staatsvorming
Karels opvolgster, Maria van Bourgondië, maakt een deel van de centralisatiemaatregelen ongedaan om te rust te herstellen
Maria van Bourgondië trouwde met Maximiliaan van Oostenrijk. Bourgondië wordt deel van het Habsburgse rijk
De staatsvorming van Bourgondië was mislukt.
Slide 29 - Tekstslide
Maria van Bourgondië
Maximiliaan van Oostenrijk
Slide 30 - Tekstslide
Slide 31 - Tekstslide
Hoe noem je het streven van een koning om vanuit één hoofdstad zijn rijk te besturen?
A
Centralisatie
B
Uniformering
C
Gewesten
D
Staatsvorming
Slide 32 - Quizvraag
Welk begrip past bij: "privileges afschaffen en overal dezelfde wetten invoeren".
A
Centralisatie
B
Staten-Generaal
C
Stadsrechten
D
Uniformering
Slide 33 - Quizvraag
Welke vergadering hield Karel de Stoute als hij de belasting wilde verhogen?
A
Parlement van Mechelen
B
Privileges
C
Gewestelijke Staten
D
De Grote Raad
Slide 34 - Quizvraag
Bij welk rijk komen de Nederlanden te horen na de Bourgondiërs?
A
Het Frankische Rijk
B
Het Vlaanderse Rijk
C
Het Habsburgse Rijk
D
Het Karolingische Rijk
Slide 35 - Quizvraag
Zet in de goede volgorde, van vroeger naar later
1
2
3
4
5
Maria van Bourgondië trouwt met Maximiliaan
Christenen worden vervolgd in het Romeinse Rijk
De democratie wordt ingevoerd in Athene
De eerste boeren vestigen zich in Egypte
Horigen leven samen op een domein
Slide 36 - Sleepvraag
zelf verder werken
afmaken samenvatting van §4.2
maak §4.2 opdr. 2, 3 en 6
Slide 37 - Tekstslide
voor de liefhebber volgt hierna een mini college over de Bourgondiërs en alle feesten en luxe waarmee ze zichzelf omringden