Lezen H5_Functiewoorden_

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Lezen H5:

Functiewoorden

Zaken die je vaak in de inleiding tegenkomt:

• aanleiding voor de tekst
• achtergrondinformatie die nodig is om de hoofdzaak van de tekst te snappen
• anekdote ter verduidelijking
• deel van de hoofdgedachte
• interessante aspecten van de hoofdzaak / -gedachte

Het middenstuk

• Als je de rode draad herkent in een tekst (tekststructuur), dan herken je sneller de inhoud van de tekst.

argumentatiestructuur, voor- en 

nadelenstructuur, vraag-antwoord-

structuur etc. (H1 t/m H4)

Het slot laat meestal een van de volgende zaken zien:

• aansporing van de lezer
• blik op de toekomst
• conclusie
• samenvatting
• uitsmijter

Wat is een functie? 

 Taak, beroep, werking, doel binnen een geheel. 

Bijvoorbeeld: ordehandhaving, docent, zuurstof transporteren, waterzuivering. 

Wat hebben functies met leesvaardigheid te maken? 

 Een tekstgedeelte - één of meer alinea’s - hebben een taak in de tekst. Bijvoorbeeld: probleem duidelijk maken, conclusie trekken, voorbeeld, oorzaak- gevolg, ….. 

Functies van tekstgedeeltes

We weten nu dat een tekstgedeelte een bepaalde functie heeft. In je boek vind je verschillende namen en omschrijvingen van functies. Het is belangrijk dat je steeds beter in teksten leert zien welke functie tekstgedeeltes en alinea’s hebben. Bijvoorbeeld: 

Functiewoorden en signaalwoorden

Er is verschil tussen een functiewoord en een signaalwoord: 

een functiewoord zegt iets over een tekstgedeelte; 

het woord komt zelf meestal niet in de tekst voor; 

een signaalwoord zegt iets over het verband tussen tekstgedeeltes (of tussen zinnen); 

het woord staat altijd in de tekst. 

1) aanbeveling - goede raad, suggestie voor oplossing

van probleem

2) aanleiding - actuele gebeurtenis die de schrijver gebruikt om de tekst aan op te hangen (meestal aan het begin van de tekst)

3) constatering - de schrijver stelt een feit of verschijnsel vast, hij doet een waarneming

4) probleemstelling - de schrijver geeft aan over welk probleem zijn tekst gaat, hij benoemt en beschrijft het probleem

5) uitwerking - de schrijver geeft extra, meer gedetailleerde informatie over iets wat hij eerder genoemd heeft.

6) verklaring - de schrijver legt uit waarom iets is zoals het is. Hij maakt het begrijpelijk.

• Als je weet wat de functie van een tekstgedeelte is, begrijp je de tekst beter. 
• Vaak worden functiewoorden niet gegeven en moet je zelf de functie van een tekstdeel bepalen. 
• Signaalwoorden helpen je.
• Voorbeelden van functiewoorden: aanleiding, voorbeeld, anekdote, argument, constatering, definitie, gevolg, oplossing en verklaring.

Aan de slag

Maak alle opdrachten van Lezen H5. Dit moet aan het einde van de les af zijn.

Klaar? Laat het aan me zien.