Persoonlijke ontwikkeling

• Studievaardigheden
• Mentorles
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Optioneel

Werkgeheugen

Persoonlijke ontwikkeling

Werkgeheugen

Doelen: 

• je weet het verschil tussen een fixed mindset en een growth mindset
• je weet wat executieve vaardigheden zijn
• je hebt je eigen persoonlijke ontwikkeling op dit gebied in kaart gebracht
• je hebt een eigen ontwikkeldoel gekozen en daarvoor een plan van aanpak opgesteld

Werkgeheugen

De werking van je hersenen en mindset

Jouw houding heeft invloed op jouw ontwikkeling!

Kun je overal beter in worden?

Waarom wel/niet

Soms moet je je hersens even goed prikkelen!

Los daarom de volgende hersenkraker maar even op! Tijd:  1 minuut

Wat dacht je allemaal tijdens het oplossen van de hersenkraker?

Welke gedachten zorgen ervoor dat je beter je best gaat doen?

Welke gedachten zorgen ervoor dat je minder je best gaat doen?

Werkgeheugen

Gedachten die helpen tijdens het leren, horen bij de growth mindset. 

Gedachten die niet helpen, horen bij de fixed mindset

Gedachten

Ik ga het gewoon proberen en ik zie wel hoe ver ik kom

Het is gewoon te moeilijk

Iedereen kan dit, behalve ik

Wat hoort waarbij?

Fixed

Growth

Fixed

Fixed

Growth

Growth

• Laat de leerlingen de sleepvraag invullen;
• Laat zien wat de 'goede' antwoorden zijn door één keer door te drukken;
• Vraag leerlingen of het duidelijk is waarom de ene stelling bij 'growth' en de andere bij 'fixed' hoort.

Extra informatie

De eerste stelling raakt de kern van de 'growth mindset'. Carol Dweck vond in haar onderzoek dat deze stelling (wij hebben 'intelligentie' vrij vertaald naar 'slimmer') een goede voorspeller is voor of je een 'growth' of 'fixed' mindset hebt. De tweede stelling gaat over een mogelijk resultaat van een 'fixed' mindset: mensen met een 'fixed' mindset gaan moeilijke taken liever uit de weg, omdat ze het gevoel hebben dat ze niet mogen falen. De derde stelling gaat wederom over de kern van de mindsettheorie: wanneer je een growth mindset hebt geloof je dat je capaciteiten rekbaar zijn en je dus 'beter' kunt worden in datgene wat je oefent. 

Kijk het filmpje

...en bedenk welke van de mensen een

 fixed mindset, een growth mindset, of

een beetje van allebei heeft.

... en bedenk welke van de mensen een fixed mindset, een growth mindset of een beetje van allebei heeft

Bekijk het filmpje

• Lees de opdracht voor en klik door naar het filmpje.

Wie had welke mindset? 

Growth

Fixed

Beide

Werkgeheugen

En jij?

• Wat doe jij als iets niet (meteen) lukt?
• Wat denk je als iets spannends op je pad komt?
• Hoe ga jij om met feedback?
• Mag je van jezelf fouten maken?

Waar sta jij?
Het lukt mij altijd om deadlines te halen

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Waar sta jij?
ik begrijp achteraf waarom een bepaalde opdracht of toets niet zo goed ging.

Altijd

Meestal wel

Soms

Nooit

Denk hierbij aan: te weinig gedaan, te veel afleiding, omstandigheden tijdens toets, verkeerd geleerd, stof anders begrepen, weinig in lessen geweest etc.

Werkgeheugen

Hoe stuur ik effectief mijn eigen gedrag?

Wist je dat ....

• executieve vaardigheden net zo belangrijk zijn als intelligentie als het gaat om succes op school?
  
• de executieve functies in je hersenen pas af zijn als je tussen de 25 en 30 jaar oud bent?

Executieve vaardigheden

5 min

Nog niet zo heel lang geleden dacht men dat het brein af was, zo rond de leeftijd van 18. Inmiddels hebben ze ontdekt dat iig het voorste gedeelte langer nodig heeft....tot ongeveer 25 of misschien wel 30 jaar oud.

Deze prefrontale cortex speelt een grote rol bij de executieve functies. Een verzameling aan processen die onze denkprocessen sturen en gedrag aansturen.

2 min

Druk: Beslissingen, samenwerken, opdrachten.

Aansturen gedrag vanuit onze hersenen (prefrontale cortex)

EF zijn processen in het brein die gedrag aansturen. Soort dirigent.

EF niet te zien, wel het gedrag dat daaruit vooruit komt.

11 EF's.....ieder met een belangrijke functie.

Tot ongeveer 30 jaar ontwikkelen. Daarom op jonge leeftijd sturen van gedrag niet altijd makkelijk.

Het kennen van de EF en jouw eigen profiel helpt jou om jouw schooltijd beter door te komen.

Executieve Functies

1. Werkgeheugen                                        6. Reactie-inhibitie                    2. Organisatie                                               7.  Emotieregulatie

3. Timemanagement                                8. Volgehouden aandacht

4. Planning/prioritering                           9. Taakinitiatie

5. Metacognitie                                          10. Flexibiliteit 

                                                                           11. Doelgericht gedrag

5 min (24 min)
Linker rijtje denkvaardigheden
Rechter rijtje gedragsregulerende vaardigheden

Werkgeheugen

1. Werkgeheugen

• informatie in je geheugen houden bij lastige taken, taken die uit meerdere onderdelen bestaan. 
  
• bewust zijn van hoe je geheugen werkt

Het werkgeheugen is het deel van het geheugen waarin actief de informatie verwerkt wordt waar je op dat moment mee bezig bent of aan denkt. (een som oplossen, het verwerken van een instructie, bedenken wat je nodig hebt). 

Het werkgeheugen is beperkt: iets nieuws erin = iets anders eruit. 

Waar gebruik jij je Werkgeheugen bij?

Denk even aan jouw dagelijks leven. Waar gebruik jij je werkgeheugen bij? Wees niet te kritisch, loop door de dag en voordat je aan het ontbijt zit, heb je het werkgeheugen al heeeeel veel gebruikt.

Organisatie

2. Organisatie

• informatie en materialen kunnen ordenen volgens een bepaald systeem
  
• weten waar alles staat (opgeslagen)
• goed kunnen opruimen

Bijvoorbeeld: Opruimen, voorbereiden van spullen. Maar ook logisch ordenen van informatie in een werkstuk, zodat je het later terugvindt.

Waar sta jij?
Mijn spullen hebben een vaste plek, zodat ik er niet eerst naar hoef te zoeken.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Timemanagement

3. Timemanagement

• tijd indelen, inschatten hoeveel tijd je nodig hebt, deadlines halen
  
• je goed bewust worden van en leren omgaan met tijd

Speelt een rol bij: 

• Op tijd komen of te laat. 
• Wel of niet haasten.
  
• Deadline wel of niet halen
• Wel of geen stress op het laatste moment

Planning/prioritering

4. Planning/prioritering

• plan bedenken om doel te bereiken, prioriteren, volgorde bepalen. 
  
• bedenken wat je nodig hebt voor je werk en dat verzamelen voordag je begint.

Belangrijk bij grotere projecten, zoals een feest. Maar ook koken, huiswerk maken . 

Wat helpt jou om goed te plannen?

Metacognitie

5. Metacognitie

• een stapje terug doen om jezelf en de situatie te overzien en om te bekijken hoe je een probleem hebt aangepakt = zelfevaluatie
• inzicht in je eigen kennis

Deze functie ontwikkelt zich meestal als een van de laatste.

Reactie-inhibitie

6. Reactie-inhibitie

• goed nadenken voordat je iets doet of zegt
• je goed kunnen inhouden of stoppen als het nodig is

 Bijvoorbeeld niet zomaar opstaan, even wachten met reageren etc

Emotieregulatie

7. Emotieregulatie 

• emotie en gedrag kunnen controleren
• leren omgaan met tegenslagen of teleurstellingen
  
• rustig kunnen blijven

Balans hierin is belangrijk: alles inhouden is ook niet goed.

Volgehouden aandacht

8.  Volgehouden aandacht

• aandachtig blijven
• afleiding negeren
• langere concentratie kunnen afdwingen bij jezelf

Focus houden ondanks afleiding, moeheid of verveling.

Bijvoorbeeld als de taak lang duurt, je een appje krijgt, je moe bent.....

Wat zijn jouw grootste afleiders?

voor de hand liggend: mobiel, internet, muziek

denk ook aan: bewegingsbehoefte, zithouding, gedachtes, moeheid, omgeving, mensen 

Taakinitiatie

9. Taakinitiatie

• op tijd en efficiënt aan een taak beginnen
• een goede werkplek kunnen vinden / creëren
  

Dus: aan de slag gaan en niet eerst 100 andere dingen die geen prioriteit hebben

Deze taak stel 

ik het langste uit:

Flexibiliteit

10. Flexibiliteit 

• flexibel omgaan met veranderingen of tegenslag
• nieuwe informatie gebruiken
• fouten herstellen
• tegen iets onverwachts kunnen en niet in paniek raken bij iets onverwachts
• zich kunnen aanpassen aan ideeën van anderen

Dus: doorgaan ook bij tegenslag, doelen bijstellen, een andere manier kiezen om iets op te lossen, opnieuw beginnen. Levert vaak frustratie en ruzie op.

Doelgericht gedrag

11. Doelgericht gedrag

• je eigen doelen kunnen bepalen
• je eigen doelen kunnen behalen
• doorzetten 
  

Dus: doel formuleren en realiseren, ernaar toe werken. Niet opgeven. 

Zelfinzicht

Hoe pak ik het aan?

Wat werkt wel 

& wat niet?

Goed  om jezelf te kennen. Wat werkt voor jou en wat niet. En om dit te bespreken met ouders, vrienden en docenten. Hoe kunnen zij jou helpen of juist laten?

PROCES: niet vaststaand, want je verandert door de tijd heen.

Een proces van evalueren.

Wisselwerking

                                                Ontwikkeling Jongere

                                               Veranderende rol opvoeder

                                           (ouder/coach/...)

Eerder was de ouder de dirigent of de DJ. Hij/zij bediende de schuifjes (dacht aan gymtas, boekbespreking etc.)

Nu verandert de rol door het puberbrein dat aan het veranderen is. Dus voor beiden nieuw.

Zoektocht naar balans tussen begeleiden en loslaten: vergelijking leren fietsen. momenten van loslaten....druk kruispunt?

Werkgeheugen

Executieve Functies <> Executieve vaardigheden

Het verschil tussen executieve functies en executieve vaardigheden kun je vergelijken met voetballen: 

de executieve functie is als je beenspieren; 

het voetballen is de vaardigheid.

Optie: vaardigheden aan functies koppelen

Nodig: 

• Kaartjes met Executieve vaardigheden
• Palet met Executieve functies

Opdracht: 

Leg de kaartjes bij de juiste Executieve Functie.

Organisatie: 

• Groepjes van 4 à 5 personen
• tijd = 8 minuten

Dit is een optionele activiteit.

Waar sta jij?  Waar ga jij mee aan de slag?

Opdracht: 

• Breng je eigen persoonlijke ontwikkeling in kaart
• Kies het doel waar je als eerste aan wilt werken
• Formuleer je plan van aanpak

Nodig: 

• Formulier Ontwikkeling in Beeld (Het Nieuwe Vwo 2021-2022)

Organisatie: 

• Individueel
• tijd = 15 minuten