#3 opdrachten 3 en 4: mutaties, PCR, DNA-profiel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Doelen

• Je kunt een DNA sequentie interpreteren en bepalen of het een coderende of template streng betreft.
• Je kunt een sequentie transleren tot een volgorde aminozuren
• Je kunt een uitleggen of en zo ja welk effect een mutatie in het DNA heeft op een eiwit
• Je kunt de PCR techniek en het maken van een DNA-profiel beschrijven en toepassen.

De oorsmeersequentie

001 atgactagga agaggacata ctgggtgccc aactcttctg gtggcctcgt gaatcgtggc

061 atcgacatag gcgatgacat ggtttcagga cttatttata aaacctatac tctccaagat

121 ggcccctgga gtcagcaaga gagaaatcct gaggctccag ggagggcagc tgtcccaccg

181 tgggggaagt atgatgctgc cttgagaacc atgattccct tccgtcccaa gccgaggttt

241 cctgcccccc agcccctgga caatgctggc ctgttctcct acctcaccgt gtcatggctc

301 accccgctca tgatccaaag cttacggagt cgcttagatg agaacaccat ccctccactg

361 tcagtccatg atgcctcaga caaaaatgtc caaaggcttc accgcctttg ggaagaagaa

421 gtctcaaggc gagggattga aaaagcttca gtgcttctgg tgatgctgag gttccagaga

481 acaaggttga ttttcgatgc acttctgggc atctgcttct gcattgccag tgtactcggg

541 ccaatattga ttataccaaa gatcctggaa tattcagaag agcagttggg gaatgttgtc

601 catggagtgg gactctgctt tgcccttttt ctctccgaat gtgtgaagtc tctgagtttc

661 tcctccagtt ggatcatcaa ccaacgcaca gccatcaggt tccgagcagc tgtttcctcc

721 tttgcctttg agaagctcat ccaatttaag tctgtaatac acatcacctc aggagaggcc

781 atcagcttct tcaccggtga tgtaaactac ctgtttgaag gggtgtgcta tggaccccta

De mutatie in de sequentie, plek 538

001 atgactagga agaggacata ctgggtgccc aactcttctg gtggcctcgt gaatcgtggc

061 atcgacatag gcgatgacat ggtttcagga cttatttata aaacctatac tctccaagat

121 ggcccctgga gtcagcaaga gagaaatcct gaggctccag ggagggcagc tgtcccaccg

181 tgggggaagt atgatgctgc cttgagaacc atgattccct tccgtcccaa gccgaggttt

241 cctgcccccc agcccctgga caatgctggc ctgttctcct acctcaccgt gtcatggctc

301 accccgctca tgatccaaag cttacggagt cgcttagatg agaacaccat ccctccactg

361 tcagtccatg atgcctcaga caaaaatgtc caaaggcttc accgcctttg ggaagaagaa

421 gtctcaaggc gagggattga aaaagcttca gtgcttctgg tgatgctgag gttccagaga

481 acaaggttga ttttcgatgc acttctgggc atctgcttct gcattgccag tgtactcAgg

541 ccaatattga ttataccaaa gatcctggaa tattcagaag agcagttggg gaatgttgtc

601 catggagtgg gactctgctt tgcccttttt ctctccgaat gtgtgaagtc tctgagtttc

661 tcctccagtt ggatcatcaa ccaacgcaca gccatcaggt tccgagcagc tgtttcctcc

721 tttgcctttg agaagctcat ccaatttaag tctgtaatac acatcacctc aggagaggcc

781 atcagcttct tcaccggtga tgtaaactac ctgtttgaag gggtgtgcta tggaccccta

Effect van deze mutatie

Plek 538, G wordt A. Het codon wordt dus anders, maar hoe?

1. bepaal wat het codon was: 538/3 = 179,33. 

Dit betekent dat base 538 de eerste letter is van een codon

codon was dus ggg.

2. Bepaal nieuwe codon: ggg wordt agg. 

3. Effect eiwit: glycine wordt arginine in de eiwitketen.

Mogelijke effecten diverse mutaties

Een mutatie kan zijn:

• vervanging van een nucleotide (bijv. A > G)
• nucleotide (of meerdere) uit de code of ingevoegd in de code (leesraammutatie)
  

Het effect hangt af van:

• locatie: wel of niet in exon
• soort mutatie

En dat kan grote gevolgen hebben.

Opdracht 4: PCR en DNA-profiel en forensische wetenschap

ons DNA bevat Repeats

Leerdoel:

• Je snapt dat er voor een DNA fingerprint gebruikt gemaakt wordt van hypervariabele delen van niet-coderend DNA.
• Na analyse van 3 of meer van deze loci heb je al een unieke fingerprint.
  

2

DNA fingerprinting

Uitleg bioplek over PCR

https://www.bioplek.org/animaties/moleculaire_genetica/PCRx.html

DNA profiel maken 

1. DNA isoleren

2. Stukjes repeterende DNA knippen

3. Vermeerderen - PCR

4. Meten - Visualiseren 

5. Vergelijken

DNA profiel