14.4 Het netvlies en de hersenen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

§14.4 Het netvlies en de hersenen

Herhaling §3: bouw oog

§3: Wat waren de functies van het harde oogvlies, vaatvlies en netvlies?

1. Bescherming, waarneming en stevigheid.
2. Bescherming, waarneming en voeding
3. Bescherming, stevigheid en waarneming.
4. Bescherming, voeding en waarneming.

Een lichtstraal valt op het oog.

Zet de onderstaande onderdelen van het oog, waar deze lichtstraal achtereenvolgens doorheen gaat, in de juiste volgorde: je kunt ze naar de juiste plaats slepen.

Lens

Hoornvlies

Glasachtig lichaam

Netvlies

Oogkamer

Sleep de juiste onderdelen naar het juiste nummer.

9

3

12

Gele vlek

Hoornvlies

Oogspier

Als je een lens los zou halen uit het oog, is het dan bol of plat?

1. bol
2. plat

Wanneer een voorwerp steeds dichterbij komt, wordt de lens steeds …(1)… en het straalvormig lichaam …(2)... steeds meer.

(tip: die laatste kan je voelen in je oog als je scherpstelt op iets heel dichtbij)

1. 1: boller 2: ontspant
2. 1: boller 2: spant
3. 1: platter 2: ontspant
4. 1: platter 2: spant

Welke situatie is hier van toepassing?

1. Verziend; een bril met bolle lenzen nodig
2. Verziend; een bril met holle lenzen nodig
3. Bijziend; een bril met bolle lenzen nodig
4. Bijziend; een bril met holle lenzen nodig

De zenuw bij de pijl is
beschadigd. Hierdoor:

1. zie je geen beelden van rechts meer
2. zie je geen beelden van links meer
3. zie je geen diepte meer

§14.4 Het netvlies en de hersenen

Leerdoelen

-het verschil tussen de werking van staafjes en kegeltjes bij het vormen van een beeld kunnen beschrijven 

-bouw en ligging van neuronen in het netvlies kunnen beschrijven
-het verschil in scheidend vermogen van de gele vlek met andere delen van het netvlies kunnen toelichten

-het verband tussen de intensiteit van prikkeling van de drie typen kegeltjes en het waarnemen van kleuren kunnen toelichten

Netvlies

In het netvlies worden lichtprikkels omgezet in impulsen.

Via de oogzenuw gaan deze naar de grote hersenen om het beeld te verwerken.

Netvlies

Op het netvlies liggen 2 soorten zintuigcellen.

1. De staafjes

2. De kegeltjes 

staafjes kegeltjes

* Lage prikkeldrempel

* Weinig detail

verdeling

staafjes en kegeltjes

over het netvlies

vlekken

Zet de juiste kenmerken bij de juiste receptorcel.

Staafjes

Kegeltjes

Om de gele vlek

In de gele vlek

Hoge prikkeldrempel

Lage prikkeldrempel

Scherp zicht, kleur

Contrast, grijstinten

Blinde vlek           Gele vlek

Gele vlek

Plek in het netvlies waar alleen kegeltjes liggen. Elk kegeltje is verbonden met een eigen zenuwcel, beeld is daardoor heel scherp.

Blinde vlek

Plek waar de uitlopers van de zenuwcellen door het netvlies gaan. Op die plek zitten dus geen zintuigcellen. Beeld dat daarop valt wordt niet geregistreed.

De blinde vlek merk je normaal niet omdat:

1. de hersenen het ontbrekende beeld invullen
2. de ogen continue bewegen
3. je met twee ogen kijkt
4. alle drie

wie ziet beter??

Wie ziet beter?

1. Octopus
2. Mens

macro

micro

octopus en mens

Onderdelen in het netvlies. In welke volgorde komt inkomend licht langs:
1. amacriene cellen, 2. horizontale cellen, 3. kegeltjes/staafjes, 4. ganglion cellen, 5. pigmentcellen, 6. bipolaire cellen

1. 4-1-6-2-3-5
2. 1-4-6-2-5-3
3. 2-4-1-6-3-5
4. 5-4-1-6-2-3-5

Hiernaast is een deel van een netjesvlies weergegeven. Van welke kant valt het licht op het netvlies?

1. Van boven en raakt eerst staafjes en kegeltjes
2. Van onder en raakt eerst gevoelszenuwcellen
3. Van links
4. Van rechts

Licht-donker contrast

• dit is het verschil tussen lichte en donkere kleuren  
  
• wit -zwart is het grootste contrast 
  
• contrast zicht wordt versterkt door amacrien en horizontale cellen
  

Wanneer er geel licht (580nmn zie vorige dia) op de kegeltjes valt, welke kegeltjes reageren dan?

1. Alleen de kegeltjes voor geel
2. De kegeltjes voor blauw en die voor groen
3. De kegeltjes voor rood en de kegeltjes voor groen
4. Alleen de kegeltjes voor groen, maar een klein beetje

Hoe werkt kleurenblindheid?

In tegenstelling van wat vaak wordt gedacht komt een stier niet af op een rode lap, maar juist op de beweging van de lap. Stieren (en koeien) zijn namelijk rood-groen kleurenblind. Hoe kun je dat aan het oog zien?

1. Het oog heeft geen gele vlek.
2. Het oog heeft alleen maar staafjes.
3. Het oog heeft geen rode en groene kegeltjes.
4. Het oog heeft geen blinde vlek.

https: