Inleiding, middenstuk en slot [35-38]

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Inleiding, middenstuk en slot

Lezen blok 2 [36-38], p. 136-141

Leerdoel

Je kan een tekst opdelen in betekenisvolle eenheden en de functie van deze eenheden benoemen. 

Uit welke drie onderdelen bestaat een goed opgebouwde tekst?

Tekstopbouw

Een goed opgebouwde tekst bestaat uit een inleiding, middenstuk en slot.

Elke eenheid heeft een andere functie en vorm. 

Opdracht 1: Op de volgende dia's sleep je de juiste functie en vorm naar het juiste onderdeel. 

Inleiding

Middenstuk

Slot

De schrijver of spreker sluit zijn tekst af, komt tot een afronding.

 

De schrijver of spreker wil je aandacht trekken, zodat je verder leest over het

    onderwerp.

De schrijver of spreker gaat dieper op het onderwerp in, werkt het uit in

    deelonderwerpen.

Inleiding

Middenstuk

Slot

Bestaat uit minstens één alinea, maar vaak 2 of 3

Bestaat uit minstens één alinea.

 

Bestaat altijd uit meerdere alinea’s.

Tekstopbouw

De inleiding

• De schrijver of spreker wil je aandacht trekken, zodat je verder leest over het onderwerp.
• Bestaat uit minstens één alinea, maar vaak twee of drie alinea’s (zoals een examentekst).

Het middenstuk

• De schrijver of spreker gaat dieper op het onderwerp in, werkt het uit in deelonderwerpen.
• Bestaat altijd uit meerdere alinea’s.

Het slot

• De schrijver of spreker sluit zijn tekst af, komt tot een afronding.
  
• Bestaat uit minstens één alinea.
  

Hoe kun je de aandacht trekken?

Begin met iets wat boeit of je publiek aan het denken zet, bijvoorbeeld:

• een anekdote (kort, vaak grappig verhaaltje) of een of meer voorbeelden;
  
• een vraag aan je lezers of luisteraars;
  
• een opmerkelijke stelling of bewering;
  
• iets uit de actualiteit, een nieuwsfeit of trend;
  
• een link met de historie: je vergelijkt vroeger en nu;
  
• een citaat, bijvoorbeeld van een politicus of schrijver.
  

> Uiteraard zijn bovenstaande manieren om de aandacht te trekken ook goed te combineren! 

Opdracht 2: Welke aandachttrekkers herken je in onderstaande inleiding? (noteer je antwoord op de volgende dia)

Een goede speech, zei de Britse staatsman Winston Churchill ooit, is als de rok van een vrouw. Lang genoeg om het onderwerp te omvatten, kort genoeg om interesse te wekken. Nathalie Mangelaars, oprichter van het bedrijf Pitch Queen, is het daar ‘honderd procent’ mee eens. Helaas, zegt ze, gaat dat juist vaak mis bij het geven van pitches, een minibetoog van maximaal vijf minuten. ‘Mensen willen in een pitch graag volledig zijn. Maar dat is helemaal niet nodig, een pitch is namelijk geen monoloog, maar de start van een dialoog. Het gaat erom dat je snel tot de kern komt en anderen weet over te halen om met jou in gesprek te gaan.’

 Maandag organiseerde Mangelaars voor de tweede keer het NK Pitchen voor ondernemers. Ook voor managers, werknemers en zzp’ers ‒ iedereen eigenlijk ‒ is het een handige vaardigheid om anderen kort en krachtig te kunnen overtuigen van ideeën, plannen en ambities. In de Jaarbeurs in Utrecht strijden zes finalisten om het kampioenschap. Handelsblad.

 Naar: Esther van Fenema, in: NRC

Opdracht 2: Welke aandachttrekkers herken je in onderstaande inleiding?

Opdracht 2: Welke aandachttrekkers herken je in onderstaande inleiding?

Een goede speech, zei de Britse staatsman Winston Churchill ooit, is als de rok van een vrouw. Lang genoeg om het onderwerp te omvatten, kort genoeg om interesse te wekken. (citaat van Churchill).  Nathalie Mangelaars, oprichter van het bedrijf Pitch Queen, is het daar ‘honderd procent’ mee eens. Helaas, zegt ze, gaat dat juist vaak mis bij het geven van pitches, een minibetoog van maximaal vijf minuten. ‘Mensen willen in een pitch graag volledig zijn. Maar dat is helemaal niet nodig, een pitch is namelijk geen monoloog, maar de start van een dialoog. (opmerkelijke stelling).  Het gaat erom dat je snel tot de kern komt en anderen weet over te halen om met jou in gesprek te gaan.’  Maandag organiseerde Mangelaars voor de tweede keer het NK Pitchen voor ondernemers. (actualiteit)  Ook voor managers, werknemers en zzp’ers ‒ iedereen eigenlijk ‒ is het een handige vaardigheid om anderen kort en krachtig te kunnen overtuigen van ideeën, plannen en ambities. In de Jaarbeurs in Utrecht strijden zes finalisten om het kampioenschap.

 Naar: Esther van Fenema, in: NRC

Het slot: maak de cirkel rond

Kom in het slot terug op de inleiding. Je kunt daar verwijzen naar de aandachttrekker en de kern nog eens kort en krachtig onder woorden brengen. Zo vergroot je de kans dat je publiek de boodschap onthoudt. Zo kun je bijvoorbeeld een overtuigende tekst opzetten:

Het slot: maak de cirkel rond

Nog een voorbeeld, nu van een beschouwende tekst:

Opdracht 3:  functies van inleiding en slot

Kom je de volgende functiewoorden (zie volgende dia's) vooral tegen in het begin van een tekst (of tekstgedeelte) of in het slot?

Maak de quiz op de volgende dia's. 

uitsmijter

1. inleiding
2. slot

toekomstverwachting

1. inleiding
2. slot

probleemstelling

1. inleiding
2. slot

gevolgtrekking

1. inleiding
2. slot

doelstelling

1. inleiding
2. slot

definitie

1. inleiding
2. slot

constatering

1. inleiding
2. slot

afweging

1. inleiding
2. slot

aanleiding (tot schrijven/spreken)

1. inleiding
2. slot

aanbeveling

1. inleiding
2. slot

Ik kan een tekst opdelen in betekenisvolle eenheden.

😒🙁😐🙂😃

Opdracht 4:
In welke betekenisvolle eenheden ken je een tekst opdelen?

Ik kan de functies van deze eenheden benoemen.

😒🙁😐🙂😃

Opdracht 5:
Benoem de functies van deze eenheden.

Heb je nog vragen?