1.1 Mexico en de Verenigde Staten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

1.1 Mexico en de Verenigde Staten

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

https://www.youtube.com/watch?v=RMrs5WkZY3E 

Er zijn veel plekken op de wereld waar een rijk land grenst aan een arm land. Een van de bekendste grensgebieden is dat tussen de VS en Mexico. 

Arm en Rijk (domein Wereld)

We bespreken:
- Mexico & de Verenigde Staten (H1 + H2)
- India & Groot-Brittannië  (H3)
- Globalisering: een veranderende wereld (H4)

• Relaties tussen verschillende landen
• Patronen in productie, consumptie, handel
• Hoe veranderen de relaties?

Programma van vandaag 

1.  Stukje klassikale uitleg
   
   
2.  Zelfstandig lezen + activiteit
   
   
3. Afsluiting

Tijdens de uitleg maak je aantekeningen.

Lesdoelen (deelvragen)

Aan het einde van deze paragraaf beantwoorden we de volgende twee vragen. Schrijf ze nu vast op in je schrift:

(1) Hoe is de grens tussen Mexico en de VS tot stand gekomen?

(2) In hoeverre wijken de economische, demografische en sociaal-culturele kenmerken van het grensgebied af van de nationale kenmerken van de VS en Mexico?

Basiskennis van deze paragraaf

Je weet waar Mexico en de VS liggen op de wereldkaart.
Je kent de geografische dimensies
Je kent de begrippen centrum en (semi)periferie

Volgens de examen syllabus:

• Natuur / fysisch
• Economisch
• Politiek
• Cultureel (Sociaal-cultureel / demografisch)

Figuur 1.5

• Centrumland = Rijk, ontwikkeld land waarvan andere gebieden politiek en economisch afhankelijk zijn.
  
• Semi-periferie = Land dat een tussenpositie inneemt tussen centrumlanden en periferielanden, maar macht uitoefent in periferielanden. 
• Periferie = Arm land dat politiek en economisch afhankelijk is van centrumlanden.

Mexico of V.S.

Het grote plaatje 

Historische relaties: Mexico

• Maya's & Azteken
  
• Spaanse veroveraars rond 1500
• 1821 Mexico onafhankelijk
• dictators
• Na revolutie rustiger (1930)

Chichen Itza, Belangrijke Maya stad in Mexico

Hernán Cortés

Conquistador 

Spaanse veroveraar van Mexico 

Historische relaties: Verenigde Staten

• "Ontdekking" door Columbus 1492
• Europese landen wilden koloniën stichten in Amerika
• 13 Britse koloniën vormden samen V.S.
• Later kwamen daar nog 37 staten bij na oorlogen
• V.S. werkt als een magneet! (figuur 1.1)

Gebiedsuitbreidingen van de V.S.

bron

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/04/liveblog-storm/

Het grensgebied

•  Welvarend en minder-welvarend komen bij elkaar
• Mix van culturen, unieke grensoverschrijdende identiteit 

Hoe is het leven in het grensgebied?

Werken

Wonen

bron

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/04/liveblog-storm/

Lezen

• Lees §1.1
• Klaar? Begin vast met opdrachten 1 + 2  + 3 van paragraaf §1.1
  

De eerste 5 minuten werken we in stilte,
daarna mag je overleggen met je buurman/vrouw

Verdiepend artikel

https://www.geografie.nl/artikel/rivieren-en-deltas-veiliger-en-toekomstbestendig

Huiswerk

Lezen	§1.1
Deelvragen	Beantwoord de deelvragen die je aan het begin van de les hebt opgeschreven.
Huiswerk	Huiswerk - Opdrachten: 1 t/m 3

Artikel:

https://www.geografie.nl/artikel/rivieren-en-deltas-veiliger-en-toekomstbestendig

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=S54sX9LwG5I

Quizlet:

https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-wonen-in-nederland-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg

1.1 Mexico en de Verenigde Staten

Terugblik

Omschrijving afsluitende foto

Protest 'illegale' mexicanen. 

Zie figuur 1.2 en 1.4 in lesboek.

Lesdoelen (deelvragen)

We bespreken de antwoorden van de deelvragen

(1) Hoe is de grens tussen Mexico en de VS tot stand gekomen?

(2) In hoeverre wijken de economische, demografische en sociaal-culturele kenmerken van het grensgebied af van de nationale kenmerken van de VS en Mexico?

Centrum - periferie model

Centrum-periferie model

Periferie

Afhankelijkheid centrum landen

Nadelige handelsrelaties

Gebrek technologische kennis

Lage productie

Mexico en de VS: 1 grens twee werelden.. 

Grens tussen 

rijk en arm.

BNP VS:   62.530 

BNP Mex: 19.796

Verdeling beroepsbevolking 

Primaire-

Secundaire- 

Tertiaire-

Sector

Verdeling beroepsbevolking 

Primaire-

Secundaire- 

Tertiaire-

Sector

Mexico

Primaire sector: 13,7%

Secundaire sector: 24.3%

Tertiaire sector:   62%

VS

Primaire sector: 0.7%

Secundaire sector: 20.3%

Tertiaire sector: 79%

De grens regio valt op: economie 

BNP                                                                                                              BNP

Mex:                                                                                                              VS:

29.500                                                                                                       45.550

Wat kunnen we zeggen over grensgebied Mexico t.o.v. rest mexico?

Schaalniveau

De grens regio valt op: demografie

- Sterke bevolkingsgroei aan weerszijden van de grens 

- Aangetrokken door werkgelegenheid + nabijheid VS

- Selectieve migratie naar het grensgebied 

        --> Vooral jongvolwassenen (15- 35 jaar)

           

De grens regio valt op: sociaal-cultureel

• Multiculturele samenleving
• Invloed VS op Mexicanen in Mex?
• Invloed VS op Mexicanen in VS?
• Invloed Mexicanen op VS? 

1/3 van bevolking in grensstaten in

de VS spreekt thuis Spaans!

Samenvattend 

• Grote sociale, economische en demografische verschillen tussen de VS en Mexico
• Grensregio valt op. Landen groeien naar elkaar toe 
• Landen indelen volgens centrum - periferiemodel
  

Lezen en verwerken

Lezen paragraaf 1.1

Maken opgaven 4 t/m 7

Opdracht