4.2 reactieschema's

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4.2 Reactieschema's en vergelijkingen

Deze les

Terugblik faseveranderingen

Uitleg reactie schema's

Huiswerk.

Terugblik

In hoofdstuk 1 hebben we gekeken naar faseveranderingen, en hoe we dit opschrijven. Het koken van water wordt bijvoorbeeld als volgt weergegeven:

Water (l) -> Water (g)

Deze notitie met de pijl, en de toestanden tussen haakjes worden ook bij chemische reacties gebruikt

Leerdoelen

Na deze les kunnen jullie:

Reactie schema's opstellen van chemische reacties.

Reactievergelijkingen herkennen.

Chemische reacties

De afgelopen paragraaf hebben we al gesproken over chemische reacties: Dit zijn reacties waarbij de beginstoffen verdwijnen, en er nieuwe stoffen ontstaan.

Deze reacties kunnen uitgeschreven worden in woorden, maar sneller weergegeven worden met reactie schema's en reactie vergelijkingen.

Reactie schema

Een reactie schema is een schematische weergave van een chemische reactie.

In een reactie schema worden eerst de beginstoffen opgeschreven, vervolgens volgt er een pijl, en worden de eindproducten genoteerd.

Vervolgens worden de fases opgeschreven

Voorbeeld reactie schema

Bij de reactie tussen koolstof en zuurstof ontstaat er koolstofdioxide.

Hierbij hoort de volgende reactieschema:

Koolstof (s) + zuurstof (g) -> Koolstofdioxide (g)

Water ontleed in waterstof en zuurstof. Geef de reactieschema van deze ontledingsreactie:

Reactie schema

Water ontleed in waterstof en zuurstof. Geef de reactieschema van deze ontledingsreactie:

Beginproduct: Water

Eindproduct: Waterstof + zuurstof

Fase: Water (l), waterstof (g), zuurstof (g)

Antwoord:

Water (l) -> waterstof (g) + zuurstof (g)

Reactie schema en vergelijking

Een reactieschema is een simpele schematische weergave van een chemische reactie. Toch heeft een reactie schema 1 groot nadeel: Het zegt niets over de verhoudingen waarop de stoffen voorkomen.

Bij een reactievergelijking worden de moleculen in formulevorm gegeven. Ook wordt hier door middel van de coëfficient rekening gehouden met de hoeveelheden.

Voorbeeld reactie vergelijking

Water ontleed in waterstof en zuurstof. Geef de reactievergelijking van deze ontledingsreactie:

H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g)

Maar nu klopt de wet van behoud van massa niet! Want we hebben niet evenveel zuurstof voor en na de pijl!

Voorbeeld reactie vergelijking

H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g)

We hebben voor de pijl 2 waterstof en 1 zuurstof. Na de pijl hebben we 2 waterstof en 2 zuurstof.

We kunnen de coëfficient aanpassen van een molecuul, om hiermee de verhoudingen te veranderen: Zo kunnen we het kloppend maken:

Voorbeeld reactie vergelijking

2 H₂O (l) -> 2 H₂ (g) + O₂ (g)

Door de coëfficient van water en van waterstof naar 2 te veranderen klopt de verhouding wel: Nu hebben we voor de pijl 2x2 waterstofatomen en 2x1 zuurstof atomen. Na de pijl hebben we 2x2 waterstof atomen, en 2x1 zuurstof atomen.

Zwart	C
Rood	O
Wit	H

Reactie vergelijking

Tot slot

Lezen: paragraaf 4.2, tot reactieschema's.

Maken: 20 tm 23