10.3 Naar een verzuilde samenleving

Naar een verzuilde samenleving
10.3
1 / 27
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

In deze les zitten 27 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Naar een verzuilde samenleving
10.3

Slide 1 - Tekstslide

Welke emancipatiebewegingen herken je in de volgende posters?

Slide 2 - Woordweb

1921

Slide 3 - Tekstslide

1929

Slide 4 - Tekstslide

1958

Slide 5 - Tekstslide

1933

Slide 6 - Tekstslide

1948

Slide 7 - Tekstslide

1935

Slide 8 - Tekstslide

1922

Slide 9 - Tekstslide

Lesdoelen
Aan het eind van de les kun je:
  • Uitleggen dat de democratische revoluties in de 18e eeuw een positieve invloed hadden op godsdienstvrijheid
  • Beschrijven hoe liberalen en confessionelen dachten over de rol van religie in de politiek en het onderwijs
  • Uitleggen wat de verzuiling is

Slide 10 - Tekstslide

Casus: De bisschoppen komen terug

P. 264

Slide 11 - Tekstslide

Gevolgen toegenomen geloofsvrijheid sinds liberale grondwet 1848

  • Emancipatie van de katholieken: benoeming bisschoppen, bouw van RK kerken

  • Nieuwe calvinistische richtingen: rechtlijniger (orthodoxer) in de leer: Gereformeerden

  • Nieuwe politieke stroming: Confessionalisme. Antirevolutionairen.

Slide 12 - Tekstslide

Schuilkerken in Nederland


Dit is in Abrahams Schoot, RK, Gorinchem
Onze Lieve Vrouwenkerk op Zolder - Amsterdam
Lutherse kerk, 
Breda
Maria en Ursula kerk, RK, Delft
Penninckshuis, Doopsgezind, Deventer

Slide 13 - Tekstslide

Sint Jozefkathedraal - Groningen 1885 - 1887 (Pierre Cuypers)
Sint Jacobskerk, Den Haag
1875 - 1878 (Pierre Cuypers)

Slide 14 - Tekstslide

Spanningen in 'Een land van minderheden'
1. Aan het eind van de 19 eeuw speelden de volgende 'kwesties': 

- kiesrechtkwestie: wie mogen stemmen
- schoolstrijd: wie betaalt bijzonder onderwijs



Slide 15 - Tekstslide

Spanningen in Nederland >
schoolstrijd:
= de strijd voor de financiële gelijkstelling van het openbaar en bijzonder onderwijs 

  • Liberalen: 'wie iets bijzonders wil, moet een bijzondere bijdrage leveren'  > tegen

  • Confessionelen: 'openbaar onderwijs heeft te weinig oog voor traditie en religieuze waarden'   > voor

  • Socialisten: 'overheid moet christendom niet subsidiëren'  > tegen

    einde schoolstrijd: Pacificatie, 1917
    Zie Marx: 'Godsdienst is opium voor het volk'

    Slide 16 - Tekstslide

    Slide 17 - Tekstslide

    Verzuiling: het leven van ieder individu wordt bepaald door de 'zuil' waarin hij of zij is opgegroeid.
    • Eerste aanzet door Abraham Kuyper: Oprichting ARP (1879)
    • - eigen krant (de Standaard)
    • - eigen universiteit (VU)
    • - eigen 'Scholen met den Bijbel'
    • - eigen winkels 
    • - eigen verenigingen (koren/jongeren etc)
    • 'Twee geloven op één kussen, daar slaapt de duivel tussen'

    • Belangrijk: ook ander stromingen richtten partijen op:
    • Hervormden: CHU (opgegaan in CDA)
    • Katholieken: RKSP (later KVP, opgegaan in CDA)
    • Liberale Unie (later: VVD)
    • Socialisten: SDAP (na '45: PvdA)

    Slide 18 - Tekstslide

    Slide 19 - Tekstslide

    Slide 20 - Tekstslide

    Waarom brak er geen burgeroorlog uit?
    • Traditie van tolerantie
    • 'Uitruil' van programmapunten > Pacificatie (1917): Beëindiging schoolstrijd 
    • -  algemeen kiesrecht
    • -  financiële gelijkstelling onderwijs
    • -  evenredige vertegenwoordiging

    • 'Pacificatie aan de top en polarisatie aan de basis'
    Coalitiekabinet Colijn II (1933-35): RKSP, ARP, CHU, VDB, LSP, partijloos 

    Slide 21 - Tekstslide

    Bijzonder onderwijs

    Slide 22 - Tekstslide

    Bijzonder onderwijs
    Aan de hand van het nieuwsartikel (NOS-Stories) neem je stelling in het debat: Bijzonder onderwijs moet worden afgeschaft

    Onderbouw je standpunt met drie argumenten

    Slide 23 - Tekstslide

    Maak een keuze:
    - Maken vragen 7 t/m 12 op p. 267 ter voorbereiding van de toets. 
    - Je neemt stelling in het debat over                                              bijzonder onderwijs

    Zachtjes overleg
    Na 10 minuten bespreking antwoorden


    timer
    10:00

    Slide 24 - Tekstslide

    Lesdoelen
    Aan het eind van de les kun je:
    • Uitleggen dat de democratische revoluties in de 18e eeuw een positieve invloed hadden op godsdienstvrijheid
    • Beschrijven hoe liberalen en confessionelen dachten over de rol van religie in de politiek en het onderwijs
    • Uitleggen wat de verzuiling is

    Slide 25 - Tekstslide

    Slide 26 - Video

    Slide 27 - Video