Les 3 - Samenvatten

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

ZRGVEPL419AK

Nederlands

1. 20 minuten lezen

2. Kennis ophalen:

- samenvatten

Samenvatting

Een samenvatting is een verkorte versie van een origineel, bijvoorbeeld een tekst. 

De bedoeling is om de hoofdpunten van het veel langere onderwerp uit te lichten. 

Waarom samenvatten?

• Je bent bezig met de stof, waardoor je al aan het leren ben.
  
• Hoofd- en bijzaken van elkaar onderscheiden
• Geeft overzicht
  

Problemen...

• Mijn samenvatting is (net zo) lang(er) als de originele tekst
• Hoe weet ik wat belangrijk is?
  

Hoofdzaken:

De belangrijke zaken uit de tekst.

Die moeten in je samenvatting komen!

Bijzaken:

De minder belangrijke zaken uit de tekst.

Zoals voorbeelden en details:
deze laat je weg in je samenvatting!

Voordat je de tekst gaat lezen

• Kijk je naar de structuur van de tekst.
  
  

• Waarom?
• Zo krijg je een overzicht van de tekst en weet je wat de schrijver met zijn tekst wil bereiken.
  

Daarna?

Lees je de hele tekst door.

Verschillende manieren om samen te vatten:

1. Kolommenschema

2. Mindmap

W-vragen en H-vraag

Wie?
Wat?
Waar?
Wanneer?
Hoe?

Dit zijn vragen die vaak in een samenvatting beantwoord dienen te worden.

3. Samenvatting met de structuur van het boek

Hoe maak je een samenvatting voor jezelf?

Stap 1: 

Benoem de tekstsoort en de tekstdoel

Welke soorten tekstdoelen zijn er ook alweer?

Nieuwsbericht -> informatieve tekst

Stap 2: Bepaal het onderwerp van de tekst

- Wat heb je nodig om het onderwerp te bepalen?

-Waar bestaat een onderwerp uit?

*

Globaal lezen

Stap 3: Haal de hoofdgedachte uit de tekst

- Wat was ook alweer de hoofdgedachte?

- Waar bestaat de hoofdgedachte uit?

- Wat kan je helpen om de hoofdgedachte te formuleren?

*

Globaal lezen

Stap 4: Let op de verbanden in de tekst

• De meeste teksten bestaan uit meerdere alinea's / tekstdelen.
• Per alinea hoofdgedachte bepalen
• Verband tussen de verschillende tekstdelen is dan van belang
• Let op de voegwoorden / signaalwoorden

Herkennen van structuur

- Lees titel, tussenkopjes, inleiding en slot

- Wordt er een verschijnsel behandeld?

- Worden er voor- of nadelen van iets gegeven?

-  Wordt er een probleem behandeld?

- Staat het woord "oorzaken" in de tekst?

- Lees je ergens het woord "oplossing"?

Stap 5: Sleutelwoorden

1. Lees de tekst intensief en markeer de sleutelwoorden.
2. Schrijf de sleutelwoorden op.
3. Leg de tekst weg en vat de tekst samen.
   (gebruik daarbij de sleutelwoorden die je hebt opgeschreven)
4. Controleer je samenvatting

Stap 6: Schrijf de samenvatting

1. Noteer als titel het onderwerp 
2. Schrijf de hoofdgedachten van de tekst achter elkaar
3. Gebruik de sleutelwoorden en maak er zinnen van
4. Verbind de zinnen met signaalwoorden -> samenhang

Controleren samenvatting

1. De samenvatting bevat alle belangrijke informatie.
2. De samenvatting bevat alleen belangrijke informatie.
3. De informatie staat in een logische volgorde.

Betrouwbaarheid

Als je niet deskundig bent over het onderwerp, dan haal je informatie uit bronnen:

• Bronnen moeten deskundig zijn
• Vermeld de bronnen

Wat gaan we doen?

Stap 1: Open een Word-bestand. Zoek een beroepsgericht filmpje of luisterfragment van minimaal vijf minuten dat je zelf interessant vindt. Schrijf de bron op.

* In de methode staan een aantal voorbeelden van sites waar je een filmpje of luisterfragment kunt vinden.

 

Weet je zelf niet waar je moet zoeken, dan geven we hieronder een aantal goede voorbeelden die je kunt gebruiken:

De Monitor (KRO-NCRV) (met verschillende onderwerpen over de zorg)

https://demonitor.kro-ncrv.nl/artikelen/apothekers-huidig-aantal-wisselingen-van-medicijn-risico-voor-gezondheid-van-patient

https://demonitor.kro-ncrv.nl/themas/gezondheid-en-zorg

Masterclass (Omroep Max) (onder meer over voeding / de verleidingen / feiten en fabels)

Één Vandaag (over veilig gebruik van zware pijnstillers)

https://eenvandaag.avrotros.nl/item/te-weinig-kennis-over-veilig-gebruik-van-pijnstillers/

https://eenvandaag.avrotros.nl/item/er-verdwijnt-voor-honderden-miljoenen-aan-geneesmiddelen-in-de-vuilnisbak-en-dat-moet-veranderen-h/

Brandpunt

https://www.npo3.nl/brandpuntplus/medicijnen-verspilling/

Omroep Max

https://www.maxvandaag.nl/programmas/tv/max-masterclass/archief/

Stap 2: Maak aantekeningen bij dit filmpje op de manier die jij het fijnst vindt. Wil je samenvatten aan de hand van een schema, gebruik dan ditOpen dit document met ReadSpeaker docReader schema.

Stap 3: Maak nu een samenvatting van het gehele fragment door lopende zinnen te maken van je samenvatting en deze in een logische volgorde te plaatsen.

Stap 4: Wissel je samenvatting met die van een studiegenoot. Laat hem/haar jou vertellen waar het fragment over gaat. Begrijpt hij/zij goed waar het fragment over gaat?

Ja --> Je hebt een goede samenvatting gemaakt! Lever deze in bij je docent.

Nee --> Wat zou je anders kunnen doen, waardoor de samenvatting wel geschikt en volledig genoeg is?

Stap 5: Pas je samenvatting aan als dit nodig is en lever hem daarna in via de inlevermap: Samenvatting luistertekst

Extra: Laat je docent de beroepsgerichte samenvattingen (inclusief bronnen) bundelen, zodat iedereen interessante beroepsgerichte luisterfragmenten heeft.

Stap 2

Maak aantekeningen bij dit filmpje op de manier die jij het fijnst vindt.
Wil je samenvatten aan de hand van een schema, dan vind je een link in de methode.

Stap 3: Maak nu een samenvatting van het gehele fragment door lopende zinnen te maken van je samenvatting en deze in een logische volgorde te plaatsen.

Stap 4: Wissel je samenvatting met die van een studiegenoot. Laat hem/haar jou vertellen waar het fragment over gaat. Begrijpt hij/zij goed waar het fragment over gaat?

Ja --> Je hebt een goede samenvatting gemaakt! Lever deze in bij je docent.

Nee --> Wat zou je anders kunnen doen, waardoor de samenvatting wel geschikt en volledig genoeg is?

Stap 5: Pas je samenvatting aan als dit nodig is en lever hem daarna in via de inlevermap: Samenvatting luistertekst

Extra: Laat je docent de beroepsgerichte samenvattingen (inclusief bronnen) bundelen, zodat iedereen interessante beroepsgerichte luisterfragmenten heeft.

Stap 3

Maak nu een samenvatting van het gehele fragment door lopende zinnen te maken van je samenvatting en deze in een logische volgorde te plaatsen.

 het fragment over gaat. Begrijpt hij/zij goed waar het fragment over gaat?

Ja --> Je hebt een goede samenvatting gemaakt! Lever deze in bij je docent.

Nee --> Wat zou je anders kunnen doen, waardoor de samenvatting wel geschikt en volledig genoeg is?

Stap 5: Pas je samenvatting aan als dit nodig is en lever hem daarna in via de inlevermap: Samenvatting luistertekst

Extra: Laat je docent de beroepsgerichte samenvattingen (inclusief bronnen) bundelen, zodat iedereen interessante beroepsgerichte luisterfragmenten heeft.

Stap 4 (volgende les)

Wissel je samenvatting met die van een studiegenoot. Laat hem/haar jou vertellen waar het fragment over gaat. Begrijpt hij/zij goed waar het fragment over gaat?

Stap 5: Pas je samenvatting aan als dit nodig is en lever hem daarna in via de inlevermap: Samenvatting luistertekst

Extra: Laat je docent de beroepsgerichte samenvattingen (inclusief bronnen) bundelen, zodat iedereen interessante beroepsgerichte luisterfragmenten heeft.

Stap 5 (volgende les)

Pas je samenvatting aan als dit nodig is en lever hem daarna in via de inlevermap:
Samenvatting luistertekst

Huiswerk

Zie taaldossier!!

- Onderwerp en hoofdgedachte

- Tekstsoort en tekstdoel

- Samenvatten

Opdracht: Samenvatten van een beroepsgericht luisterfragment (Stap 1, 2, 3)