Lezen 3.3 betoog, objectieve en subjectieve argumenten, kritisch lezen van argumenten, argumenten, tegenargumenten en weerleggingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom!

Betoog

In een betoog geeft de schrijver zijn mening --> standpunt innemen.

Dit standpunt noteert hij/zij al in de inleiding van je betoog.

Een betoog is een overtuigende tekst. Wat is ook een overtuigende tekst?

1. Het weerbericht
2. Een bijsluiter van medicatie
3. Een anekdote
4. Een recensie over een film

Feit, mening, argument

Feit: je kunt controleren of het waar of onwaar is.

Mening/standpunt: iets wat iemand van iets vindt; je kunt het ermee eens of oneens zijn. Signaalwoorden: 'ik vind', 'volgens mij', 'lijkt mij', 'naar mijn mening'.

Argument: aangeven waarom je een bepaalde mening hebt. Signaalwoorden: 'want', 'omdat', 'namelijk', 'immers'.

Feit

Mening /

Standpunt

Argument

Iets wat waar of onwaar is.

Je kunt controleren of het waar of onwaar is.

Iets wat iemand van iets vindt.

Je kunt het hiermee eens of oneens zijn.

Uitleg waaróm je iets vindt.

Vaak te herkennen aan: want, omdat, namelijk, immers.

Betoog

Een standpunt onderbouw je door minimaal drie argumenten te noemen.

Het tekstdoel = overtuigen.

De schrijver overtuigt de lezer van zijn/haar standpunt.

Elke alinea begint met een argument.

Wat is een kenmerk van een objectief argument?

1. Het is een vermoeden.
2. Het is controleerbaar.
3. Veel mensen zijn het hiermee eens.
4. Het is een persoonlijke ervaring.

Wat is een kenmerk van een subjectief argument?

1. Het is een vermoeden.
2. Het is controleerbaar.
3. Veel mensen zijn het hiermee eens.
4. Het is een persoonlijke ervaring.

In de Tweede Kamer komen betogen regelmatig voor.

1. Waar
2. Niet waar

Onderbouwing

Een sterk betoog..

bestaat uit veel signaalwoorden 

bovendien / daarnaast / als derde argument / tot slot

hierdoor / waardoor / zodat / om die reden

De argumenten mogen geen overlap vertonen.

De argumenten mogen elkaar niet tegenspreken.

De alinea-indeling is correct.

De opbouw is logisch.

Sterkste argument eerst of juist niet?

Opbouw

Titel

Inleiding (aandacht trekken & standpunt)

Argument 1 & uitwerking

Argument 2 & uitwerking

Tegenargument & weerlegging

Slot (herhaling standpunt)

Titel

De titel bedenkt de schrijver vaak als laatste.

De titel is scherp en helder geformuleerd.
 

Het standpunt kan nooit de titel zijn! (goed onthouden)

Inleiding

1. aanleiding, constatering, anekdote en/of probleemomschrijving

2. geef een of meerdere voorbeelden (van het genoemde/ onderwerp)

3. formuleer jouw standpunt over het onderwerp

Standpunt formuleren

Formuleer je standpunt altijd positief.

Dus niet: Ik vind dat de leeftijd waarop je in Nederland mag stemmen niet omlaag moet. 

Maar: Ik vind de leeftijd waarop je in Nederland mag stemmen de juiste leeftijd. 

Mag je in de inleiding je standpunt al vermelden?

1. Ja
2. Nee
3. Mag je zelf weten
4. Ja, dat moet zelfs!

In de inleiding van je betoog wordt je standpunt duidelijk.

1. Juist
2. Onjuist

Wat hoort bij de inleiding?

1. conclusie
2. argumenten
3. anekdote
4. weerlegging

Middenstuk

Argument 1, 2 en 3 inclusief ondersteuning.

Per argument gebruik je een alinea.

In welk deel van het betoog worden de argumenten uitgewerkt?

1. inleiding
2. kern
3. slot
4. Dat mag overal

De argumenten die je standpunt onderbouwen, bewaar je tot het slot.

1. juist
2. niet juist

Onderbouwing

Een argument moet worden onderbouwd. 

Stelling: De leeftijdsgrens voor alcohol moet naar zestien jaar.

Argument: 'Jongeren moeten de kans krijgen te leren omgaan met drank'.

Onderbouwing: Iedereen die een beetje nadenkt weet dat jongeren graag willen doen wat hun wordt verboden. Jongeren moeten de kans krijgen om te laten zien dat ze kunnen omgaan met alcohol. Dat zal misschien niet altijd goed gaan, maar daar leren ze van. Wanneer het hun verboden wordt, zullen ze ook niet leren hoe ze er verantwoordelijk mee kunnen omgaan. Sterker nog, het zal waarschijnlijk leiden tot ongeremd drankmisbruik. Jongeren kunnen deze verantwoording echt wel aan. 

Tegenargument

Wat is dat?

Bij een tegenargument kruip je in het hoofd van jouw opponent. (=de persoon die het niet met jou eens is)

Je benoemt wat hij/zij zou zeggen, maar je weerlegt dit daarna meteen. (of je zwakt het af).  

Tegenargument + weerlegging: voorbeeld van leerling Z 

[ tegenargument ] Nu zullen er mensen zijn die zeggen: die kinderen van zestien kunnen nog helemaal geen verantwoordelijkheid aan. Je ziet ze op allerlei gebieden onverantwoordelijk gedrag vertonen. [ weerlegging ] Maar tegen die mensen wil ik zeggen: je bent niet van de ene op de andere dag verantwoordelijk. Verantwoordelijkheid moet je eerst krijgen om ermee te leren omgaan. En hoe jonger die wordt geoefend, hoe sneller dit zal worden geleerd. 

Hoe noem je een argument dat niet voor jouw stelling is?

1. conclusie
2. tegenargument
3. anti-argument
4. weerlegging

Hoe noem je de ontkrachting van een tegenargument?

1. zwakke argumentatie
2. contra-argumentatie
3. weerlegging
4. redenering

Slot

- standpunt wordt herhaald

- argumenten worden ultrakort samengevat

- passende slotzin/ uitsmijter

Op de volgende slide enkele gruwelijk foute afsluiters: 

- Bedankt voor het lezen.

(Variant: Ik hoop dat je/u het leuk vond om te lezen)

- Groetjes!

- De toekomst zal het leren (te cliché!)

- Zo, dit was mijn betoog.

P.s. Een schrijver schrijft ook niet aan het einde van zijn boek: Zo, dit was mijn boek. 

- Dit is geschreven door [naam].  

(Zie vorig post scriptum)

Je mag in het slot geen nieuwe argumenten meer noemen.

1. waar
2. niet waar

Wat is de beste slotzin?

1. Groetjes!
2. Hoop dat u het leuk vond. ;)
3. Een passende uitsmijter
4. Dit is geschreven door Danny

Wat bedoelen we eigenlijk met 'een uitsmijter'?

1. Een origineel verhaaltje
2. Een pakkende slotzin
3. Een dubbelzinnige opmerking
4. Een synoniem

Maken 3.3 lezen

opdracht 1 t/m 4 en 6 t/m 15 (deze week af)

opdracht 17 t/m 23 (eerste les volgende week maken)

blz. 186 - 197