2.2 Samenleving en cultuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo lwoo, b, k
• Leerjaar 2

Welkom!

Neem rustig plaats en leg je boeken alvast op tafel

Geschiedenis

Maris College - Klas 1 - vmbo 

H2 De Romeinen

Vandaag

• Algemene informatie
• Woordweb Romeinen
• Bronnen van de Romeinen
• Filmpje
• Julius Caesar
• Arm en Rijk
• Aan de slag!
• Afsluiting 

Algemene informatie

Wat gaan we behandelen?

• Israël en Palestina*
• H2 De Romeinen 
• PO De Romeinen

Hoofdstuk 2

• 2.2 Samenleving en cultuur
• 2.3De opkomst van het christendom
• 2.4 Romeinen en Germanen

Boeken vergeten

• Nieuwe ronde, nieuwe kansen!

1sB, 1sC en 1sD

• 1x in de week GES 

De Romeinen

Bronnen Romeinen

Romeinse architectuur

• Pantheon in Rome
• Colosseum in Rome
• Pont du Gard in Frankrijk
• De Maison Carrée in Frankrijk
• De muur van Hadrianus in Engeland
  
  

Wat hebben we te danken aan de Romeinen?

• Geld                                        
• Alfabet                                       
• Kalender                                    
• Badhuizen                              
• Tempels                                       
• Amfitheater
• Schrift

• Dakpannen
•  Beton
• Riolering
• Glaswerk
• Schildpand formatie

Romulus en Remus

• Mythe
• Tweeling Romulus en Remus
• Rijke ouders (vader is Mars, de god van de oorlog)
• Jaloerse oom bedenkt plan om tweeling te vermoorden
• Rivier de Tiber
• Wolvin vindt de jongens, en voed ze op
• Romulus en Remus groeien op als sterke jongens en nemen later wraak op hun oom
• Ze willen samen een machtige staat creëren, maar krijgen ruzie over de naam
• Reme of Rome?
• Romulus vermoord Remus, en noemt de staat Rome
• Zo is Rome volgens de mythe gesticht

Julius Caesar

• Galius Julius Caesar
• Romeinse generaal
• 12 juli 100 v. Chr. tot 15 maart 44. Chr. 
  
  
• Veel oorlogen gevoerd met o.a. Pompeius
• Dictator (alleenheerser) van het Romeinse Rijk

• Dictator van het leven
• Macht ging naar zijn hoofd stijgen
• Vriendjespolitiek
• Gedragen als koning
• Kreeg veel vijanden
• Brutus -- 60 mannen omsingelen Caesar en steken hem 
• Octavianus werd keizer -- Keizer Augustus   
• Wordt als God vereerd & goede keizer voor het volk

Arm en rijk

• Het Romeinse Rijk had duizenden steden, maar de meeste mensen woonden op het platteland
• Landbouw stedelijke samenleving

• Rome had grote sociale verschillen
• Rijke mensen hadden een goed leven en woonden in luxe woningen
• Rijke mensen hadden genoeg eten en woonden in villa's
  
  
• Veel mensen waren arm, en leefden in lemen hutjes of flatgebouwen (insula)
• Er was geen riolering en mensen konden er niet koken
  
  
• Proletariër = mensen die niks bezitten behalve hun kinderen

Dit is insula, een flatgebouw in Rome. De woningen werden gehuurd door de armere Romeinen. De meeste insulae waren 4 of 5 verdiepingen hoog. De bouwkwaliteit was niet best: bijna dagelijks waren er branden en instortingen.

De kamers bovenin een insula waren de slechtste kamers: hier woonden de proletariërs.

Hoewel er in sommige gebouwen stromend water was, moesten de bewoners van een insula het water vaak uit een fontein op straat halen.

Hoewel de meeste kamers in een insula klein en donker waren, was er wel verschil: de grotere kamers waren voor mensen met iets meer geld.

De meeste insulae hadden geen toiletten of keukens. Moest je naar de wc, dan ging je naar een openbaar toilet. En wilde je wat eten, dan ging je naar een thermopolium, een soort snackbar.

Waterpunt

Snackbar

Bakker

Rijk persoon in draagstoel

School

Mensen met veel geld

Mensen met een beetje geld

Hele arme mensen

Tempel

Klein altaar

Kapper

Straatartiest

opdracht

Kun jij de icoontjes op de goede plek zetten?

Afbeelding

Arm en rijk

• Eén op de tien inwoners was slaaf = een persoon dat bezit is van iemand anders
• Vaak waren ze als krijgsgevangenen meegenomen tijdens een oorlog
• Veel slaven werken op het land, werkplaatsen en in mijnen
• Slecht behandeld
• Gladiatoren 

Aan de slag!

1sA

Opdrachten: 1, 2, 3 en 4
Bladzijde: 28

1sB, 1sC en 1sD

Opdrachten: 1, 2 en 3

Bladzijde: 40-41

Afsluiting

Huiswerk

1sA

Opdrachten: 1, 2, 3 en 4

Bladzijde: 28

1sB, 1sC en 1sD

Opdrachten: 1, 2 en 3

Bladzijde: 40-41

Volgende les
Huiswerk bespreken

Verder 2.2

Welkom!

Neem rustig plaats en leg je boeken alvast op tafel

Geschiedenis

Maris College - Klas 1 - vmbo 

H2 De Romeinen

Vandaag

• Terugblik vorige les
• Lesdoelen
• Spartacus
• Werk
• Culturen
• Aan de slag!
• Afsluiting 

Terugblik vorige les

• Welke bronnen hebben we terug gevonden uit de tijd van de Romeinen?
• Wat hebben wij te danken aan de Romeinen?
• Wie was Julius Caesar
• Welke sociale verschillen waren er in het Romeinse Rijk?
• Wat was een gladiator? 

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je uitleggen

• Welke socialen verschillen er waren in het Romeinse Rijk
• Hoe het met de economie ging in het rijk
• Hoe multicultureel de Romeinse samenleving was
• Hoe de Grieks-Romeinse cultuur ontstond

Spartacus

• Slaaf uit Bulgarije
• In 73 v. Chr. ontsnapte hij met 80 andere uit een gladiatorenschool
• Ze maakten wapens, buit en begonnen oorlog te voeren met kleine legertjes
• Steeds meer slaven voegen zich toe aan de groep van Spartacus
  
  
• Na drie jaar werd de groep van Spartacus verslagen
• Spartacus wordt vermoord
• De 6000 gevangen genomen slaven worden levend aan het kruis gespijkerd langs een drukke weg
• Ze bleven hangen totdat ze waren weggerot!

Net als bij een modern stadion was (een deel van) de tribune overdekt met zonneschermen (velarium). Soms waren er de hele dag spelen, en dan moet je wel bescherming kunnen zoeken tegen de zon.

Er konden ongeveer 50.000 toeschouwers plaats nemen in het Colosseum.

Vlakbij het Colosseum lagen vier gladiatorenscholen. Eén van deze scholen stond met een ondergrondse gang in verbinding met het Colosseum.

Behalve gladiatorengevechten zijn er bij de opening ook zeeslagen nagespeeld. De arena werd dan gevuld met miljoenen liters water, en schaalmodellen van de schepen speelden de zeeslag dan na.

De loge van de Keizers

In de catacomben onder de arena-vloer wachtten de gladiatoren en de wilde dieren tot ze mogen vechten.

Werk

• Veel mensen in de stad deden aan een ambacht
• Kleermaker of pottenbakker
• Er werkten ook veel mensen in nijverheid
• Ze maakten producten thuis of op een werkplaat
  

• Door de vrede in het rijk, ging het heel goed met de economie
• Er was veel productie en handel
• In het hele Romeinse Rijk werd gebruik gemaakt van Romeinse munten als betaalmiddel

Culturen

• In de keizertijd had Rome een miljoen inwoners
• Er woonden veel verschillende soorten mensen in het Romeinse Rijk, maar ook daar buiten
• Er was een multiculturele samenleving =  Mensen met verschillende achtergronden en culturen leefden samen met elkaar
• De Romeinen stelden zich ook open voor andere culturen
• Griekse cultuur
• De Romeinen hadden Griekenland veroverd, en kopieerden de Griekse cultuur
• Zo ontstond de Grieks-Romeinse cultuur
• Romeinse gebouwen kregen Griekse zuilen (stenen palen) en Romeinse bogen

Aan de slag!

1sA

Opdrachten: 5 en 6

Bladzijde: 29

1sB, 1sC en 1sD

Opdrachten: 4, 5

Bladzijde: 41-42

Afsluiting

Huiswerk

1sA

Opdrachten: 5 en 6

Bladzijde: 29

1sB, 1sC en 1sD

Opdrachten: 4, 5

Bladzijde: 41-42

Volgende les

Verder met 2.2

Welkom!

Neem rustig plaats en leg je boeken alvast op tafel

Geschiedenis

Maris College - Klas 1 - vmbo 

H2 De Romeinen

Vandaag

• Terugblik vorige les
• Lesdoelen
• Romeinse Godsdienst
• Romeinse goden
• Aan de slag!
• Afsluiting 

Terugblik vorige les

• Welke sociale verschillen waren er in het Romeinse Rijk?
  
  
• Wat voor werk deden gladiatoren?
  
  
• Wat is een multiculturele samenleving?? 

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je:

• Uitleggen wat het verschil is tussen polytheïsme en monotheïsme
• Uitleggen wat de staatsgodsdienst was van de Romeinen
• Minstens drie Romeinse goden opnoemen
• De kenmerken van minstens één Romeinse god opnoemen en de daarbij behorende informatie 

Romeinse godsdienst

• Romeinen geloofden in veel goden
• Polytheïsme: geloven in meerdere goden
• Monotheïsme: geloven in één god
  
  
• Staatsgodsdienst
• Tempels voor goden
  
  Verdraagzaamheid voor andere goden
  
• Maar.. moesten ook de Romeinse Goden aanbidden en de keizer vereren 
  
• Joden werden vaak vervolgd 

Romeinse goden

• Jupiter - beschermer van Rome
• Juno - godin van vrouwen
• Minerva - godin van wijsheid en kunst
• Mars - Romeinse god van de oorlog
• Neptunes - god van de zee en paarden
• Ceres - Romeinse godin van de akkerbouw
• Mercurius - god van de handel en snelheid
• Diana - godin van de jacht en de maan 
• Apollo - god van de muziek, kunst en genezing
• Bacchus - Romeinse god van de wijn en dronkenschap
• Venus - godin van de liefde en schoonheid
• Vulcanus - god van de smeden en vulkanen

• Romeinen deden de Grieken vaak na, ook in hun goden
• Vaak namen ze de Griekse goden over en plakte er dan een Romeinse naam op
• Zeus wordt Jupiter

Aan de slag!

Je gaat een poster maken van één van de twaalf Romeinse Goden

Wat moet er op de poster staan?

• Naam de gekozen God
• God van ...
• Griekse naam
• Hoe kan je God herkennen
• Stukje informatie (leuke weetjes/feitjes)
• Tekening van de God
• Naam + klas 

1. Je gaat naar Google
2. Je tikt in: Romeinse Goden
3. Je klikt op de eerste site (12 belangrijkste Romeinse Goden
4. Je kiest één Romeinse God uit
5. Je maakt er een poster over (kleuren mag ook!)
6. Je maakt een tekening van de God en vult de poster aan
   met informatie

Afsluiting

• Wat betekent polytheïsme?
• Wat is het verschil tussen polytheïsme en monotheïsme?
• Welke Romeinse goden waren er?
• Vertel iets over jouw gekozen God

• Lever je poster in bij de docent
• Schrijf je naam en klas erop

Volgende les

Verder werken aan poster

Begin maken aan 2.3