H2.1 Griekse steden, het Romeinse rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen vandaag? 

-Welkom!

- Start Hoofdstuk 2 +

 studiewijzer

- Mindmap

- Aan de slag! 

- Afsluiting

Hoofdstuk 2

Griekse steden, Een Romeins rijk

Tijdvak 2: Grieken en Romeinen.

Tijdvak 2: Grieken en Romeinen

Waar op de kaart ligt Griekenland?

Mindmap 

Leerdoelen

1. Je kunt drie kenmerken noemen van het leven in Griekse stadstaten.

2. Je kunt uitleggen hoe en door wie de Griekse stadstaat Athene werd bestuurd. 

3. Je kunt uitleggen welke rol dodenverhalen en wetenschap hadden in de Griekse cultuur. 

De Grieken

De Romeinen

Introductie blz 70-71

De Griekse wereld omstreeks 500 v.chr.

Kenmerken

• Vaak klein --> 1000 inwoners 
• Eigen wetten maken
• Soms koning, soms groep rijken de macht
• Vereren allemaal dezelde goden
• Zelfde soort tempels
• Leven van handel en landbouw

De griekse stadstaat

Gr

Griekenland is niet 1 land >stadstaten

• eigen bestuur en wetten
• zelfde goden en bouwkunst
• landbouw en handel

Stadstaat Athene

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen.
• Dat was niet altijd zo geweest...

Macht en honger 

• Athene is waarschijnlijk ook ooit een monarchie geweest (laatste koning: Kodros?)

• Rond 600 v. Chr. wordt Athene bestuurd door rijke families, die veel bloedige ruzies om de macht hebben.

• De inwoners hebben weinig te vertellen

Macht en honger

• Als de graan duur was kregen de arme Atheners graan van de rijke families.

• Als ze dat niet konden terugbetalen, werden ze verkocht als slaaf!

• Solon komt in 594 v. Chr. met  nieuwe wetten: je kon niet meer verkocht worden als slaaf

slaven als arbeiders op het land, huisknechten, leraar, etc

vrouwen: het huishouden organiseren.

Het volk beslist

• Ondanks Solon's wetten blijft het verschil tussen arm en rijk groot

• Arme Atheners hadden het zwaar en er kwamen nieuwe ruzies

• Rond 500 v. Chr. komt Kleisthenes met nieuwe wetten en voert een échte democratie in

Kenmerken van de Atheense democratie

• Atheense vrije mannen met burgerrecht mogen stemmen

• Directe democratie

• Volksvergadering (buiten)

• Onbetaalde baan

Democratie?!

• Niet helemaal...
• ...alleen mannelijke burgers (ongeveer 16% van de bevolking) 
• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.

2: je kunt uitleggen hoe en door wie de Griekse stadstaat Athene bestuurd werd

• man
• vrij (niet slaaf)
• geboren in Athene
• 18 jaar

Burger

mag meebeslissen in de volksvergadering

- stemmen over wetten / besluiten

je kon gekozen worden voor de raad (500 burgers)

- nieuwe wetten maken  en besluiten nemen

demos = volk

cratie = kratein = regeert

Agora: centrale plek in de stad waar 

Je kunt uitleggen hoe en door wie de Griekse stadstaat bestuurd werd

Vrije burgers (mannen en vrouwen, maar vrouwen hebben geen burgerrecht)

Slaven:  als slaaf geboren (je ouders zijn slaaf) of tot slaaf gemaakt (gevangen in een oorlog) 

Verschillen met de Nederlandse democratie

• Alle mannen en vrouwen >18 jaar

• Indirecte democratie

• Eerste en Tweede Kamer (binnen)

• Verkiezingen (meestal om de 4 jaar)

• Betaalde baan

Aan de slag!

Maak vraag 3 t/m 6 paragraaf 1

blz. 76

volgende les

voorbeeld van filosofisch denken:

Aan de slag! 

Maak van paragraaf 1 vraag 3 t/m 6

Klaar? Ga verder met 7 t/m 12