week 3 (lijdend voorwerp, man/vrouw/onzijdig)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen?

• Mededelingen
• Lesdoel
• Uitleg
• Aan het werk
• Vragen 

Mededelingen

• Schrijfopdracht 2 en 3
• Start taalverzorging
• Itslearning 

Lesdoel

Aan het eind van de les kun je het lijdend voorwerp in de zin vinden.

Hoe vind je de persoonsvorm?

Met welke vraag kun je het onderwerp vinden?

Even opfrissen...

persoonsvorm (pv): 

• Hier begin je altijd mee als je een zin gaat ontleden
• Kun je vinden door de zin in een andere tijd te zetten.

Voorbeeld: Hij zwemt in de zee. - Hij zwom in de zee.

Werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in de zin.

Hij heeft koekjes gebakken.

wwg = heeft gebakken

Hij gooit de bal uit het raam.

wwg = gooit

Even opfrissen...

onderwerp (ow):

• Kun je vinden door de vraag te stellen: wie(/wat) + pv = ow

Hij zwemt in de zee.

Wie zwemt? (Wie/wat + pv = ow)

ow = Hij 

Pak je boek erbij op blz. 106

Bekijk de startopdracht.

Maak een zin bij het plaatje van de startopdracht.

Lijdend voorwerp (lv)

Lijdend voorwerp komt voor in zinnen waarin iets/iemand wat overkomt of iets/iemand wat meemaakt.

Het lijdend voorwerp vinden:

1. Noteer eerst de persoonsvorm (pv), het werkwoordelijk gezegde (wwg) en het onderwerp (ow).

2. Deel de zin op in zinsdelen.

3. Stel de vraag: wat(/wie) + wwg + ow? = lv

Voorbeeld

Tom fietst graag naar school op zijn nieuwe fiets.

Stap 1: pv wwg en ow vinden (pv/wwg = fietst, ow = Tom)

Stap 2: Tom / fietst / graag / naar school / op zijn nieuwe fiets.

Stap 3: wat fietst Tom? = naar school

lv = naar school

Op Facebook heeft Herma vandaag haar profielfoto gewijzigd. (pv/zinsdelen/wwg/ow/lv)

Op Facebook heeft Herma vandaag haar profielfoto gewijzigd.

pv = heeft

zinsdelen = Op Facebook / heeft / Herma / vandaag / haar profielfoto / gewijzigd.

wwg = heeft gewijzigd

ow = Herma

lv = haar profielfoto (wat + wwg + ow?)

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin:
Op maandag heeft hij haar een mooi cadeautje gegeven.

1. heeft gegeven
2. hij
3. op maandag
4. een mooi cadeautje

Tip

• Vind je dit lastig? Maak dan wat extra opdrachten uit De Brug (blz. 224 en 225) 

Aan de slag

Maken: opdracht 1, 2, 3, 4 en 5 (blz. 106-107)

Inleveren op itslearning via het inleverpunt voor 18:00 uur

Wat gaan we doen?

• Mededelingen
• Lesdoel
• Uitleg
• Aan het werk
• Vragen 

Mededelingen

Gelukt met het huiswerk inleveren?

Inleverpunt!

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je...

... de woorden deze, die, dit en dat op de juiste manier gebruiken;

... opzoeken of een woord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is.

beurtbalkje, nestel, kwik lok, ferrule, skeuomorf, dragonder

1. Noteer voor elk woord de of het.

beurtbalkje/nestel/kwik lok/ferrule/skeuomorf/dragonder

beurtbalkje/nestel/kwik lok/ferrule/skeuomorf/dragonder

beurtbalkje/nestel/kwik lok/ferrule/skeuomorf/dragonder

Iets dat functioneel lijkt, doordat het de verschijningsvorm heeft van iets dat we kennen. Bijvoorbeeld: nepzakken in kleren, spijkers in jeans, de koperen kleur van muntgeld 

beurtbalkje/nestel/kwik lok/ferrule/skeuomorf/dragonder

beurtbalkje/nestel/kwik lok/ferrule/skeuomorf/dragonder

Stap 1: Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig

Zelfstandige naamwoorden kun je in het Nederlands verdelen in de-woorden en het-woorden:

• De-woorden zijn mannelijk (m) of vrouwelijk (v). Het-woorden zijn onzijdig (o). 
• Mannelijk/vrouwelijk/onzijdig? Kijk in het woordenboek of op internet. (voorbeeld: prin-ter de; (m) -s)

Even voor de duidelijkheid...

of een woord mannelijk of vrouwelijk is, heeft meestal niets te maken met mannelijk en vrouwelijk in de gewone betekenis.

Stap 2: nadat je weet of een woord mannelijk of vrouwelijk is

De-woorden: deze en die

• de printer, deze printer, die printer

Het-woorden: dit en dat

• het onderzoek, dit onderzoek, dat onderzoek

Bij onzijdige woorden hoort...

1. het
2. de

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je...

... de woorden deze, die, dit en dat op de juiste manier gebruiken;

... opzoeken of een woord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is.

Aan de slag

Maken: opdracht 1, 2 en 3 (blz. 108-109)

Inleveren op itslearning via het inleverpunt voor 18:00 uur

Huiswerk bespreken

• Samen nakijken 
• Vragen?

Dinsdag: Taalverzorging Spelling H4 -> voltooid deelwoord