3.4 Verkiezingen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

3.4: verkiezingen

• Waarom stemmen mensen op een partij?
  
  
• En wat doen partijen om stemmen te trekken?

Deze les

Vragen over stemmen

Verkiezingsstrijd, zwevende kiezers & opiniepeilingen

Motieven om te gaan stemmen & het stemmen zelf

Huiswerk 3.4 / PO politieke partijen 

Als ik nu zou mogen stemmen, dan zou ik gaan stemmen.

JA

NEE

WEET NIET

Stemmen heeft geen zin

Op welke partij zou je stemmen als je nu zou moeten stemmen?

VVD

D66

PVV

CDA

BBB

GroenLinks/ PvdA

NSC

Partij voor de Dieren

Christen Unie

Forum voor Democratie

De leeftijd om te mogen stemmen moet verlaagd worden naar 16 jaar

Nu mag je stemmen vanaf 18 jaar.

Door de wet aan te passen kunnen jongeren al vanaf 16 jaar gaan stemmen. Jongeren kunnen nu pas vanaf 18 jaar stemmen.

Stemmen moet verplicht worden

Eens

Oneens

Kiesrecht

• Actief: alle Nederlanders van 18 jaar en ouder mogen stem uitbrengen;
• Passief: recht om je verkiesbaar te stellen

De strijd om de kiezer

In de weken voor de verkiezingen gaat alles om zichtbaarheid en het verzamelen van zoveel mogelijk stemmen! Daarom voeren politieke partijen campagne om hun standpunten te laten zien én hun lijsttrekker

Hoe? Posters & flyers, debatten, spotjes, social media 

Socials

Waarom juist deze filmpjes?

Wat willen partijen hiermee bereiken?

www.tiktok.com

Socials

Waarom juist deze filmpjes?

Wat willen partijen hiermee bereiken?

Zwevende kiezers

Waarom zijn die laatste weken en dagen zo belangrijk? 

ZWEVENDE KIEZERS!!!

...maar wat zijn dat eigenlijk?

Zwevende kiezers

Kiezers die niet bij elke verkiezing op dezelfde partij stemmen

(en vaak tot het laatste moment twijfelen tussen 2 of meerdere partijen)

En het aantal zwevende kiezers neemt steeds verder toe

Loyaliteit aan politieke partijen

Vroeger verzuiling --> zekerheid over op welke partij je ging stemmen

Zelfde als je ouders en grootouders

Iedere verkiezing dezelfde partij

Door ontzuiling meer twijfel

Dat betekent dat er nog veel te winnen is... 

door bijvoorbeeld je pijlen te richten op een andere partij

Opiniepeilingen

Hoe staat het ervoor?  Hoeveel zetels krijgen de partijen?

Interessant & handig!

Maar zou het ook nadelen kunnen hebben? 

Onderzoekje opiniepeilingen

Nadeel = beïnvloeding

Wat valt jou op als je de volgende twee peilingen ziet?

En wat denk je dan?

Hoe zou jou dat kunnen beïnvloeden in dit geval?

Wat valt jou op als je deze peilingen ziet?

Hoe zou jou dat kunnen beïnvloeden in dit geval?

Motieven om te stemmen

Waarom stemmen mensen op een bepaalde partij?

Bedenk zelf een paar redenen en schrijf ze op

Overleg met je buurman of buurvrouw 

Motieven om te stemmen

- Standpunten: ideeën komen overeen --> jij vind het milieu superbelangrijk en GL/PvdA ook

- Belangen: bijvoorbeeld door bepaald werk --> SP komt op voor zorg en jij werkt in de zorg, D66 doet veel voor onderwijs

- Strategisch: welke partij maakt kans om te regeren? --> wat we net zagen, zwevende kiezer, maar doe je GL/PvdA of PvdD

- Persoon: lijsttrekker spreekt je aan (of juist niet)

Wie is lijsttrekker van welke politieke partij?

0

21 uur: stembussen gesloten

Stemmen tellen

Uitslag op basis van exit polls

(dubbele stem)

Speech van lijsttrekker

Na de verkiezingen

Zetelverdeling op basis van stemmen

NL: evenredig kiesstelsel (alle stemmen op een hoop). Zoveel procent van de stemmen = zoveel procent zetels

VS/ VK: districten- of meerderheidsstelsel --> per district een uitslag en een vertegenwoordiger

VS

California gaat naar de democratische kandidaat

Texas gaat naar de Republikeinse kandidaat

etc.

Huiswerk 3.4

Wat: 3.4: Opdracht 1 - 8

Waarom: Verwerken lesstof, voorbereiding tentamen

Hoe: Zelfstandig & stil

Hulp: Overleg zachtjes, eventueel docent

Tijd: 10 minuten

Uitkomst: Controleer je antwoorden via Teams

Klaar? Aan de slag met je PO