Les 24: Betrekkelijk voornaamwoord

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Salvete omnes!

welkom terug bij deze les.

:D

Wat is het leukt dat je in het weekend hebt gedaan / meegemaakt?

Vragen bij les 24:

1. Beantwoord de volgende vragen over r. 1 t/m 11

a Noteer uit r. 1 t/m 11 van les 24 het enige nevenschikkende voegwoord.

b Waarom is 'et' uit r. 1 geen nevenschikkend voegwoord hier?

c Noteer de vormen die lijken op bijvoeglijk vragende voornaamwoorden. Het zijn er 6. Het rijtje van de vragende voornaamwoorden stond op blz. 128 van je hulpboek.

Het mannelijke rijtje van het vragend voornaamwoord is:

leren uit je hulpboek, of uit je schrift, want je hebt deze rijtjes opgeschreven, de rijtjes van qui, quae en quod

dat ev

gen ev

dat mv

abl ev

nom mv

cui

cuius

quae

quibus

quo

Rijtje betrekkelijk vnw

= zelfde als vragend bijv. vnw.  :D. YAY. 

qui      quae    quod

cuius   cuius    cuius

cui        cui         cui

quem   quam   quod

quo    qua     quo

etc.

Ik begrijp betrekkelijk .... van het betrekkelijk voornaamwoord

1. weinig
2. veel

Betrekkelijke bijzin

is een onderschikkende zin

PIKACHU LOOPT DAAR. = HZ

die geel is = BZ 

PIKACHU, die geel is, LOOPT DAAR.

Betrekkelijke bijzin

PIKACHU, die geel is, LOOPT DAAR.

PIKACHUS (? :D..), qui flavus est, IBI AMBULAT. 

Betrekkelijk vnw

Pikachu is verdrietig vanwege de ketchupfles, die stuk is.

Pikachus lacrimat ob lagoenam ketchupi (? :D), quae fracta est.

Betrekkelijk vnw

Pikachu, van wie de fles is, huilt.

Pikachus, cuius lagoenam est, lacrimat.

Aantekening:

Vertaling betrek. vnw.

• nom: [de kat] die, dat 
  
• gen: [de man] van wie - waarvan
  
• dat: [de boom] voor/aan/tegen wie/welke - waarvoor/waartegen
  
• acc: [de leerling] die, dat
  
• abl: [de ?? ] door/met wie - waardoor/waarmee 
  

Salvete omnes!

Ik begrijp betrekkelijk .... van het betrekkelijk voornaamwoord

1. weinig
2. veel

Qui Pikachus Ashum pulsat?

Ashum = Ash

1. Welke Pikachu slaat Ash?
2. Dat is Pikachu die Ash slaat

Qui Pikachus Ashum pulsat?

Qui in deze zin is:

1. Vragend voornaamwoord
2. Betrekkelijk voornaamwoord

Pikachu, qui Ashum pulsat, flavus est

flavus = geel

1. Welke gele Pikachu slaat Ash?
2. Pikachu, die Ash slaat, is geel
3. Pikachu, waarmee Ash slaat, is geel
4. Wie is de gele Pikachu, die Ash slaat?

Pikachu, qui Ashum pulsat, flavus est

flavus = geel

1. qui = vragend voornaamwoord
2. qui = betrekkelijk voornaamwoord

dat ev

gen ev

dat mv

abl ev

nom mv

cui

cuius

quae

quibus

quo

Cuius Pikachi cibum est?

cibum = voedsel

1. Van welke Pikachu is dat eten?
2. Van welk eten is de Pikachu?
3. Dat is Pikachu, van wie het eten is

Cuius cibum est?

cibum = voedsel

1. Van welke Pikachu is dat eten?
2. Van welk eten is de Pikachu?
3. Welk eten is dat?
4. Van wie is het eten?

Cuius cibum est?

cuius = ?

1. vragend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord

Pikachu, cuius cibum est, est.

1. Van welke Pikachu is dat eten?
2. Van welk eten is de Pikachu?
3. Dat is Pikachu, van wie het eten is
4. Het eten is van Pikachu

Pikachu, cuius cibum est, est.

cuius = ?

1. vragend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord

Maak de volgende oefenzinnen

1. Urbem, quae aedificata est, Romam vocamus.

2. Urbs, cui muros Romulus aedificabat, erat Rome.

3. Cui urbi muros Romulus aedificabat?

4. Populus, cuius rex erat Romulus, Romae vivebat.

Urbem, quae aedificata est, Romam vocamus.

1. De stad, waarin gebouwd is, noemen wij Rome.
2. De gebouwde stad noemen wij Rome.
3. De stad, die gebouwd is, noemen wij Rome.
4. Welke stad die gebouwd is noemen wij Rome?

Urbs, cui muros Romulus aedificabat, erat Rome.

1. De stad, voor welke Romulus muren bouwde, was Rome.
2. De stad, van wie Romulus de muren bouwde, was Rome.
3. Romulus bouwde muren voor de stad, die Rome was.
4. De stad, die met muren door Romulus was gebouwd, was Rome.

Cui urbi muros Romulus aedificabat?

1. De stad voor welke Romulus muren bouwde.
2. Voor welke stad bouwde Romulus muren?

Populus, cuius rex erat Romulus, Romae vivebat.

1. Romulus was koning van het volk dat in Rome leefde.
2. Het volk dat Romulus als koning had, leefde in Rome.
3. Het volk, van welke Romulus koning was, leefde in Rome.
4. Welk volk had Romulus als koning en leefde in Rome?

Ik begrijp betrekkelijk .... van het betrekkelijk voornaamwoord

1. weinig
2. veel
3. meer
4. minder

Huiswerk: vert. les 24 t/m r. 6

1. Servus, cuius nomen est Afer, et serva nomine Delia

2. ad cenam triclinium parant. In lectis mollia strata

3. ponunt, faciunt e floribus coronas, quibus ornant

4. triclinium. Inter opus sermonem habent.

5. Delia: Qui iuvenis in pictura est, quam videmus

6. in muro?

Vandaag (Hodie)

vorige week: herhaald betrk & vr vnw

vandaag: 

plannen SO; huiswerk bespreken: vert. les 24 t/m r. 6 

verder oefenen met betrk en vr vnw 

17 april (?) 

(periode 4 alweer!)

SO les 24 

woorden les 24 & 

betrekkelijk vnw + vragend vnw (zelfst + vr) 

Huiswerk: bespr. les 24 t/m r. 6

1. Servus, cuius nomen est Afer, et serva nomine Delia

2. ad cenam triclinium parant. In lectis mollia strata

3. ponunt, faciunt e floribus coronas, quibus ornant

4. triclinium. Inter opus sermonem habent.

5. Delia: Qui iuvenis in pictura est, quam videmus

6. in muro?

Betrekkelijk voornaamwoord

Opgave les 24 -  r. 1 /m 6 

Salvete omnes!

een van mijn lievelingsgifjes<

HODIE

Vorige week: betrek. vnw (antecedent & functie) 

& Narcissus & Echo 

Vandaag: Narcissus & Echo in Latijn vertalen - fouten uit vertaling halen 

Nu: vert. les 24 r. 7 t/m 11 

Afer: Est Narcissus, qui pulcherrimus erat, sed

8. cunctas puellas, quarum sensit amorem,

9. spernebat. Puella, quae maxime Narcissum

10. amabat, erat Echo. Ea ultro nulla verba dicere

11. poterat.

Opgave les 24: r. 12-28

Salvete omnes!

Vorige les

& start met bonus

opgave

Veni 

1e pers pf & imperativus 

Verder met bonusopgave  

29. Delia: Fabula optima! Amor omnia vincit et …

30. Afer: Minime! Narcissus eam depulsavit. ‘Nemini

31. licet me tangere,’ inquit, ‘nedum tibi!’ Dei autem

32. eum poena gravi puniverunt ob superbiam,

33. qua spreverat omnes. Narcissus in aqua fontis

34. imaginem suam conspexit. Statim iuvenem,

35. cuius imaginem vidit, amavit, sed eum

36. tangere non poterat. Tristis ad fontem sedebat.

37. Dolore tabescebat, donec dei misericordiam

38. ostenderunt Narcisso, quem mutaverunt in

39. florem.

Geef je vertaling OF streeptekst aan je buur 

(welke je maar het meest prettig bij voelt / het liefst van wie dat iemand er even naar kijkt)

en kijk deze na voor elkaar 

Gebruik de vertaling en streeptekst vervolgens gerust voor het voorbereiden van de toets :-)

uit r. 29-39 3 betrek. vmw:

1. qua - slaat terug op superbia - in bijzin nu bijw. bep. 'waarmee'

2. cuius - slaat terug op iuvenem - in de bijzin nu bezit 'van wie'

3. quem - slaat terug op Narcisso - in de bijzin nu lijdend voorwerp 'die'

Voorbeeld SO les 24:

 Tristis ad fontem sedebat.

37. Dolore tabescebat, donec dei misericordiam

38. ostenderunt Narcisso, quem (1) mutaverunt (2) in

39. florem.

Geef van de dikgedrukte woorden de vertaling:

1. ____________________ 

2. ____________________

etc.

1: die

2: veranderen / hebben veranderd / veranderden