Wijzer! Natuur hoofdstuk 3 les 3 Ongewervelde dieren

• Biologie
• Basisschool
• Groep 5

Kerndoel 40

Groep 5/6:

V E R SC H E I D E N H E I D E N E E N H E I D

• planten en dieren zijn op basis van kenmerken in te delen in soorten
  
• planten zijn in te delen in de hoofdgroepen: wieren, mossen, paardenstaarten, varens en zaadplanten
  
• eigenschappen en kenmerken van organismen passen bij de omgeving waarin ze leven (schutkleur, vorm)
  

Kerndoel 40

Groep 5/6:

I N S T A N D H O U D I N G

• soortkenmerken worden doorgegeven aan nakomelingen
  
• sommige delen van het lichaam hebben een beschermende functie
  
• sommige diersoorten vertonen gedaanteverwisseling
  
• onderdelen van een plant kunnen uitgroeien tot nieuwe individuen
  
• vorm van verspreiding bij planten hangt samen met omgeving
  

Kerndoel 40

Groep 5/6:

R E L A T I E  M E T  D E  O M G E V I N G

• organismen hebben bepaalde relaties in voedselketens
  
• een biotoop kenmerkt zich door de aanwezigheid van bepaalde planten en dieren

Slakken

Wist je dat...

Slakken worden geboren met hun huisje? Deze groeit stapje voor stapje mee en wordt dus steeds groter. 

Wat weet je nog van de vorige les?

Wat ga je deze les leren?

• Ik kan kenmerken van ongewervelde dieren opnoemen.
• Ik kan uitleggen welke groepen ongewervelde dieren er zijn.
• Ik kan dieren in de juiste groep indelen.

Even herhalen

Gewerveld, koudbloedig, schubben, leeft op het land, ademt door longen, legt eieren.

Wat zijn dit?

1. Amfibieën
2. Reptielen
3. Vogels
4. Vissen

Een beer is een gewerveld dier.
Wat betekent dat?

1. Hij heeft geen vleugels, maar poten.
2. Hij heeft botten.
3. Hij leeft op het land.
4. Hij heeft schubben.

Vul het goede antwoord in:

Een reptiel ...

1. heeft schubben
2. heeft haren
3. heeft een huisje
4. heeft een glad vel

Gewerveld, koudbloedig, schubben, leeft in het water, kieuwen, legt eieren.

Welk soort dier is dit?

1. Amfibieën
2. Reptielen
3. Vogels
4. Vissen

Welk plaatje past het best bij graten?

1. 
2. 
3. 
4. 

Gewerveld, koudbloedig, kaal, longen, leggen eieren, leven eerst in het water en later op het land, gedaanteverandering.
Welke diersoort is dit?

1. Amfibieën
2. Reptielen
3. Vogels
4. Vissen

haren

veren

droge 

schubben

gladde

huid

natte schubben

zoogdier

reptielen

vogels

vissen

amfibieën

Waar leven amfibieën?

1. Op het land
2. In het water
3. Op het land en in het water
4. In een kooi

Dieren indelen

Op aarde leven heel veel verschillende soorten planten en dieren. 

De dieren zijn in twee grote groepen verdeeld: gewervelde en ongewervelde dieren.

Dieren indelen

Deze les gaat over dieren zonder botten. 

Ze heten ongewervelde dieren.

Dieren in de diepzee

de diepzeehengelvis

De diepzeehengelvis (lantaarnhengelvis) leeft in de diepzee tussen de 3.000 en 4.000 meter diep. De hengelvis herken je aan de hengel met lichtgevend lampje voorop zijn kop.

koraal

Een koraalrif bestaat uit een kolonie van duizenden of zelfs miljoenen diertjes. Koraalriffen vind je vooral in tropische gebieden, maar een tijdje terug werden ook in het koude, diepe water van de Noord-Atlantische Oceaan koraalriffen ontdekt.

de vampierinktvis

De vampierinktvis is een inktvissoort die leeft op een diepte van 3.000 meter. Hij heeft grote vinnen en zijn lichaam is gelatine-achtig waardoor hij eerder op een kwal lijkt dan op een inktvis.

zeeanemonen

Een zeeanemoon lijkt op een plant, maar is een dier! Ze zetten zich vast aan de bodem door zich in te graven of hun zuigvoet aan de harde bodem te hechten. Met de zuigvoet kunnen ze zich verplaatsen en met hun tentakels vangen ze voedsel.

zeekat

Een zeekat een van de bekendste soorten inktvissen. Het dier heeft geen botten. Ze hebben acht tentakels en twee lange vangarmen die je alleen ziet als een zeekat een prooi grijpt. Een zeekat kan heel makkelijk van kleur veranderen. Zo valt hij bijna nooit op op de bodem van de zee! Superhandig!

Welke groepen horen waar?

Sleep naar het juiste vak.

gewerveld

ongewerveld

Ongewervelde dieren

De ongewervelde dieren zijn verdeeld in 5 groepen:

• kwallen 
• wormen
• weekdieren (bijv slakken)
• insecten
• spinnen (die noemen

we ook wel geleedpotigen)

Insecten - kenmerken

- 6 poten

- stevige buitenkant (bijv torren)

- lijf heeft kop, borststuk en achterlijf

- de jongen hebben ander uiterlijk

   - nooit vleugels

   - meestal geen poten

   - heten larven

Weetje tussendoor.
Kunnen vissen achteruit zwemmen?

1. Ja, sommige.
2. Nee, dat kunnen ze niet.

Gedaanteverandering

Insecten veranderen wanneer ze groot worden.

• eerst een eitje
• dan een larve
• gedaanteverandering
• volwassen

Vlinders zijn helemaal bijzonder! 

Van ei, naar rups, naar pop, naar vlinder.

Welk dier heeft ook een gedaanteverandering?

1. kwal
2. koraal
3. kievit
4. kikker

Filmpje!

Spinnen

- geen botten

- veel spinnen maken een web

- gifkaken

- kop, borststuk, achterlijf

- meestal wel 8 ogen 

  (en toch zien ze vaak slecht)

kruisspin

trilspin

Wormen

Een worm is dier zonder botten. 

Daarom hoort de worm bij de ongewervelde dieren.

De bekendste worm is wel de regenworm. 

In Nederland en België komen 25 verschillende soorten voor. Over de hele wereld zijn wel 2200 verschillende soorten bekend.

Wormen

Vogels zoals de meeuw stampen soms op de grond.

Zo lokken ze wormen naar boven lokken om ze daarna op te eten.

Wormen komen namelijk boven de 

grond als het regent. De wormen 

denken door het stampen dat er regen 

valt.

00:05

En?
Gaat de meeuw succes hebben en komt er een worm naar boven?

1. Nee, suffe meeuw!
2. Ja, de meeuw vangt een lekkere dikke worm!
3. Werkt dit echt dan....?
4. Hij liever dan ik!

Weekdieren

Ongewervelde dieren: Weekdieren

De naam zegt het al: weekdieren. 

Deze dieren zijn heel zacht en kwetsbaar. 

Daarom hebben ze vaak een schelp of pantser om zich tegen de vijanden te beschermen.

Wat is een weekdier?

1. vlinder
2. zeekat
3. pantoffeldiertje
4. kwal

kenmerken weekdieren

- leven soms op land, vaker in de zee

- harde buitenkant, zacht lijf

Voorbeelden van weekdieren:

- schelpen 

- octopussen 

- (naakt)slakken

Welk weekdier leeft als enige op het strand?

1. schildpad
2. krab
3. slak
4. paard

Holtedieren

Kwallen, koralen en zeeanemonen zijn voorbeelden van holtedieren

Anemonen kunnen lopen.

1. waar
2. niet waar

Een anemoon vangt zijn prooi met vangarmen.

1. waar
2. niet waar

Om de prooi te kunnen eten wordt de prooi ...

1. in stukken gescheurd
2. verdoofd en verlamd
3. zo naar binnen gewerkt

Noem een soort ongewervelde dieren

Ik heb in deze les nieuwe dingen geleerd.

1. ja
2. nee

Noem drie dingen uit de les die je gaat onthouden.

Zelf lezen en maken

Boek bladzijde 54 tot en met 57

Maken

Opdrachten 1 tot en met 8

Klaar?

XtraMath