EHBO : vreemd voorwerp , huidwonden

• Verzorging
• Secundair onderwijs

EHBO : vreemd voorwerp , huidwonden

Wat voor soort bloedingen zijn dit?

Bloedingen

Bij bloeding rekening houden met:

• Schatting bloedverlies
• Plaats van bloeding
• Aard van bloeding

Het bloedvolume is gelijk aan 1/13 van het lichaamsgewicht (zo heeft een persoon van 60 kg = 4,6 L bloed). Bij volwassenen rekent men gewoonlijk +/- 5L.

Schatting bloedverlies

Moeilijkheid: ernst van de bloeding beoordelen

Kledingstukken kunnen veel bloed absorberen (bloedverlies onderschat) 

Plas(je) bloed = dikwijls minder dan geschat

Opvolgen vitale parameters: cruciaal + symptomen die wijzen op shocktoestand detecteren

Bloedverlies

10 % bloedverlies (in het voorbeeld 460ml) geeft bij gezonde personen geen problemen, 20 % bloedverlies (in het voorbeeld 920ml) geeft echter aanleiding tot shock

Bloedingen

Hoofdwonden

• Bloeden meestal erg (veel bloedcirculatie)
• Goed stelpen door middel van drukken is meestal al voldoende

Snijwonden

• Veroorzaken meestal erge bloedingen 
• Snijdend voorwerp soms veel dieper doorgedrongen is in het lichaam 
• Vorm en grootte van het snijdend voorwerp nagaan
• Precieze plaats van wonde 

           Welke organen er zich onder bevinden (maag, lever, hart, ...) en mogelijks geraakt zijn

Bloedingen

Bloedingen thv kniekuil, liesplooi, elleboog, pols, oksel en hals

• Bijzondere aandacht: grote bloedvaten op deze plaatsen (venen en arteries) => niet makkelijk te stelpen (vb. bloeding aan de arteria carotis: geen knelverband!)
• De bloeding best bestreden worden door het drukken op de wonde, men drukt, indien mogelijk, met een steriel kompres op de wonde tot de bloeding stopt of verwaarloosbaar klein is geworden
• Op de ledematen zelf kan makkelijk een drukverband aangebracht worden

Bloedingen

Inwendige bloedingen

• Moeilijkst vast te stellen en te stelpen: NIET ZICHTBAAR
• Bij zware verkeersongevallen, werkongevallen en andere zware traumata: shocksymptomen tijdig op te merken en doeltreffend in te grijpen
• Nagaan waar het slachtoffer pijn heeft (borstkas, buik, ...) => indicatie? 
• Opgezette buik? (alleen bij slanke mensen te interpreteren!) => kan signaal van inwendige bloeding zijn
• Bij het vermoeden van een inwendige bloeding => 112 of reanimatieteam (in ZH)
• Bij zware traumata, zelfs zonder symptomen, laat men het slachtoffer toch onderzoeken in het ziekenhuis

Bloedingen

Arteriële bloedingen

Symptomen

• Helder rood
• Meestal spuitend 
• In korte tijd veel bloedverlies optreden
• Gaat vaak gepaard met een veneuze bloeding

Handelen

• Rechtstreekse druk in de wonde gedurende minstens 10-15’
• Materiaal niet vervangen, leg er desnoods nieuw materiaal op
• Scherpe voorwerpen in de wonde zitten: geen rechtstreekse druk uit op de wonde, breng de arm in hoogstand en druk voorzichtig naast het vreemd voorwerp

Bloedingen

Arteriële bloedingen

Acties

• Drukverband aanleggen op de plaats van de bloeding. Het geschikt verband hiervoor is het steriel noodverband.
• Rechtstreekse druk of een drukverband = lidmaat in hoogstand brengen
• Uitzonderlijk een knelverband aanleggen (alleen op de bovenarm en het dijbeen)

Op die manier vermindert de bloeddruk in de bloedvaten van dat lidmaat ten gevolge van de zwaartekracht, zo kan het bloedverlies beperkt worden

Een knelverband bestaat uit rubber, is 80cm lang en minstens 5cm breed, het wordt met grote circulerende slagen aangebracht. Wanneer men geen reglementaire knevel bezit, kan men gebruik maken van een das, een driehoeksverband of een ander soort lange, platte band. Het is echter zeer pijnlijk voor het slachtoffer, en langer dan 90’ afsnoeren van het lidmaat geeft gevaar voor necrose wegens O2-tekort. Het wordt alleen aangelegd bij hevige bloedingen bij een verpletterd, afgescheurd of afgerukt lidmaat waar de eerdere interventies faalden.

Bloedingen

Veneuze bloedingen

Symptomen

• Donkerrood
• Weinig druk, eerder lopend/gulpend
• Bloeding is meestal minder erg, maar een goede observatie blijft aangeraden
• Oppassen wanneer de wonde blijft bloeden ondanks klontervorming
• Bloedende varices zijn levensgevaarlijk aangezien het geschonden bloedvat zich niet sluit

Handelen

• Rechtstreekse druk 
• Drukverband op de plaats van de bloeding
• Het getroffen lidmaat in hoogstand brengen

Bloedingen

Capillaire bloedingen

Symptomen

• Komen het vaakst voor
• Puntvormige bloeding
• Wonde loopt vol met bloed en loopt over
• Het is niet steeds noodzakelijk het stelpen kunstmatig te bevorderen, een eenvoudig verband volstaat

Welke bloeding is het gevaarlijkst?

1. Arteriële bloeding
2. Veneuze bloeding
3. Geen van beiden
4. Allebei hetzelfde

Bij een vreemd voorwerp in het oor spoel je best uit met water .

1. Juist
2. fout

Een bloeding met weinig bloedverlies is niet levensbedreigend?

1. Juist
2. fout

Geef een ander woord voor capilaire bloeding.

Bij een veruitwendige bloeding kan het bloed alleen via een natuurlijke lichaamsopening naar buiten komen.

1. juist
2. fout

Huidverwondingen

• Schaafwond​
  
• Snijwond (met aderlijke of slagaderlijke bloeding)​
  
• Scheurwond​
  
• Steekwond​
• bijtwonde
• blaar

​

Schaafwond

Snijwond

Bijtwond/krabwond

Splinterverwonding

Blaar

Brandwonden

Schaafwonden

Schaafwond

Schaafwonden

Een schaafwond ontstaat door een schurende kracht op de huid. De beschermende oppervlakkige laag van de opperhuid is verdwenen en de oppervlakkige zenuwuiteinden en de kleine bloedvaatjes komen bloot te liggen. Uit eigen ervaring weet je waarschijnlijk dat een schaafwond zeer pijnlijk is. Deze pijn ontstaat door prikkeling van de openliggende zenuwuiteinden met stoffen die zijn vrijgekomen uit het beschadigde weefsel. Naast de pijn zie je bij een schaafwond onscherpe wondranden en puntbloedinkjes. Deze puntbloedinkjes zijn het gevolg van de beschadiging van haarvaten (capillairen) in de lederhuid. Een oppervlakkige schaafwond geneest meestal goed. Een diepere schaafwond kan door de grootte van de wond of door wondinfectie langzamer en slechter genezen, waardoor er een risico bestaat op een litteken.

wat doen we als iemand een schaafwonde heeft?

Schaafwonden

• Schaafwonden zijn vaak verontreinigd
  
• Het bloedverlies is vaak beperkt, waardoor de wond zichzelf niet goed schoon spoelt
  
• De wond infecteert makkelijk
  
• Oppervlakkige schaafwonden schoon spoelen met water en aan de lucht laten drogen
  
• Schaafwonden onder kleding afdekken met een niet verklevend verband
• Ga bij grote schaafwonden eventueel naar de huisarts (Tetanus)
  

Snijwond

Bij een snijwond worden de gevoelszenuwen in de huid doorgesneden en dat veroorzaakt een felle pijn 

(meestal kortdurend). 

Een snijwond heeft vaak gladde en gapende wondranden.

Snijwond

Wat moet je doen als iemand een snijwond heeft?

Zie zorgfiche Pg. 123

Snijwond

Bij een snijwond gaat het om een snee, bijvoorbeeld in je vinger of hand.

EHBO: spoelen en afdekken met pleister,  dekverband of snelverband.

Bij ernstige snijwonden naar de arts (plakken of hechten)

0

Steekwond

Steekwond

Geeft maar een klein zichtbaar wondje. De inwendige schade kun je niet vaststellen.

Wond met vreemd voorwerp verbinden

Wat doe je bij een steekwond?

1. Voorwerp laten zitten
2. Voorwerp verwijderen

steekwond

Je behandelt steekwonden hetzelfde als gewone snijwonden tenzij er nog een voorwerp in zit. 

 

Je laat het voorwerp in de huid zitten. 

Je stabiliseert het voorwerp. 

Je verbindt de wond, zonder het voorwerp daarbij aan te raken. 

Je zorgt voor ondersteuning van het aangedane lichaamsdeel. 

Je stuurt de cliënt of patiënt naar de professionele hulp. 

Scheurwond

Scheurwonden

Scheurwonden ontstaan als de huid en de onderliggende weefselstructuren met kracht uiteengerukt worden. Dit zijn lelijke wonden die veelal ontstaan bij verkeersongevallen en bedrijfsongevallen.

Denk aan de situatie dat iemand blijft hangen achter een scherp voorwerp (spijker, prikkeldraad) of als lichaamsdelen bekneld raken in een machine. Ook door beten (bijvoorbeeld van een hond) ontstaan scheurwonden

Doordat het weefsel (inclusief bloedvaten) uiteengerukt wordt, heeft de wond rafelige randen. Opvallend is dat er weinig bloedverlies optreedt. De bloedvaten trekken zich namelijk terug in het dieper gelegen weefsel. Bij het bestuderen van de wondranden zie je dat er naast veel vuil ook dood weefsel aanwezig is, doordat de huid en het onderhuidse bindweefsel van de onderlaag zijn losgerukt. Deze weefsels krijgen dan geen zuurstof en voedingsstoffen meer en sterven af. Een scheurwond is meestal niet diep

Bijtwond

Bijtwond

Contact met de huisarts opnemen.

Bijtwond

• Een bijtwond komt door een beet van een dier of mens.
• Spoel de wond met lauwwarm water uit de kraan of douche.
• Ga naar de huisarts.
• Een bijtwond kan tot 8 uur later worden gehecht.
• De huisarts controleert of iemand
  tegen tetanus is ingeënt.
• Vaak zijn antibiotica nodig.

3. Dek de wond steriel af

🔹 Waarom? Om te voorkomen dat vuil en bacteriën verder de wond binnendringen.

🔹 Hoe?

✅ Gebruik een steriel gaasje of verband.

✅ Bij een kleine bijtwond: wondpleister kan voldoende zijn.

✅ Bij een grotere of diepe wond: een steriel kompres met licht drukkend verband aanleggen.

blaar 

Gesloten blaren moet je openprikken

1. Juist
2. Onjuist

Hoe ontstaat een blaar?

Hoe prik 

je een 

blaar?

opdracht : zie clasroom 

casussen rond de verschillende wonden.