Democratie en rechtsstaat: vrijheids - en politieke rechten

Democratie en rechtsstaat
Wat is het verband tussen het ontstaan van vrijheidsrechten en politieke rechten in verschillende historische tijdvakken?
Zie leerdoelen onderaan blz. 11
1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisVoortgezet speciaal onderwijsLeerroute 5

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Democratie en rechtsstaat
Wat is het verband tussen het ontstaan van vrijheidsrechten en politieke rechten in verschillende historische tijdvakken?
Zie leerdoelen onderaan blz. 11

Slide 1 - Tekstslide

politieke rechten
  • wie heeft er invloed op het bestuur?
  • adel - & censuskiesrecht
  • actief en passief kiesrecht
  • er kan in je mondeling een verband gezocht worden met de directe democratie uit het klassieke Athene.

Slide 2 - Tekstslide

Vrijheidsrechten

Voorbeelden:
  • vrijheid van meningsuiting
  • vrijheid van godsdienst

De overheid mag dus NIET zomaar iemand straffen.👨‍⚖️




Slide 3 - Tekstslide

Plakkaat van Verlathinghe. 1581
Het nieuwe aan het Plakkaat van Verlatinge was de
bewering dat het volk het recht had om een slecht functionerende vorst te vervangen door een
andere.

Slide 4 - Tekstslide

John Locke(1632–1704) en Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)
Iemand die veel kritiek had op het absolutisme was John Locke:
- tegen standensamenleving
- natuurlijke rechten van de mens
-als de vorst zijn macht misbruikte, mocht
het volk recht in eigen handen nemen.
Rousseau: volkssoevereiniteit

Slide 5 - Tekstslide

                             Montesquieu
 Door de machten te scheiden, was de kans het grootst dat de rechten en plichten, van zowel de overheid als  de burgers, gerespecteerd werden.

Slide 6 - Tekstslide

Montesqieu (1689-1755)
Over de geest van de wetten
Filosoof
Staatssystemen
Vrijheid van de burgers en tegengaan van tirannie
Trias politica
Amerikaanse grondwet (1789)
Franse grondwet (1791)


Slide 7 - Tekstslide

De Franse Grondwet
  • De voorrechten van de eerste en tweede stand werden afgeschaft.
  • Meer mensen mochten stemmen op bestuurders.
  • De Verklaring van de Rechten van de Mens werd toegevoegd aan de grondwet. Hierin werd bepaald dat alle mensen gelijke rechten hadden.

Slide 8 - Tekstslide

De roep om meer vrijheid voor mensen op alle terreinen van de samenleving paste bij het rationeel optimisme van het verlichte denken. 
  • vrijheid van godsdienst
  • vrijheid van meningsuiting en drukpers
  • vrijheid van vereniging, vergadering en betoging
vrijheidsrechten gezien als individuele grondrechten en discussie hierover leidden in de achttiende eeuw tot democratische revoluties in Westerse landen: Amerika - Frankrijk

Slide 9 - Tekstslide

Amerikaanse grondwet (1787)
Weerspiegeling van verschillende Verlichtte ideeën:
Bijvoorbeeld, toepassing van de trias politica. 
- Waarborging grondrechten (voor bepaalde groepen)


Slide 10 - Tekstslide

Constitutionele monarchie (1791)
Lodewijk XVI tekent in augustus 1791 de Franse grondwet, die door de Nationale Vergadering is gemaakt. De koning moest zich voortaan aan de regels van de grondwet houden:
- rechten en plichte burger

Slide 11 - Tekstslide

1798: Eerste (Franse) grondwet in Nederland (rechten en plichten); de Staatsregeling
1814: Eerste (Nederlandse) grondwet in Nederland
1848: Grondwet wordt herzien --> Parlementaire democratie

Slide 12 - Tekstslide

Wat is de kern van het Plakkaat van Verlatinge?

Slide 13 - Woordweb

Waarom is het Plakkaat van Verlatinge een
belangrijk document voor de ontwikkeling van het democratisch denken in Nederland?

Slide 14 - Woordweb

Waarom had de door Locke geformuleerde natuurrechten een andere kijk op
de relatie tussen vorst en onderdanen tot gevolg?

Slide 15 - Woordweb

Waarom staat de Trias Politica van De Montesquieu aan de basis van de
ontwikkeling in de richting van een democratische rechtsstaat?

Slide 16 - Woordweb

Leg uit hoe het verlicht denken leidde tot het formuleren van grondrechten.

Slide 17 - Woordweb

Wat zijn de kernwaarden die in een grondwet zijn vastgelegd?

Slide 18 - Woordweb

Waarom
vormen deze kernwaarden de basis van een rechtsstaat?

Slide 19 - Woordweb

Kernwaarden grondwet:
- rechten en plichten burger
- regels regeren

Overheid moet grondrechen burgers respecteren = basis rechtsstaat

Zie schooltv: wat zijn de kenmerken van een rechtsstaat?





Slide 20 - Tekstslide