Molecuulmassa, de mol en molaire massa

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Molecuulmassa, de mol en molaire massa

Molecuulmassa

Stoffen hebben massa's, stoffen bestaan uit moleculen, moleculen bestaan uit atomen, dus atomen hebben massa's.

De massa van bijvoorbeeld een waterstofatoom is 1,68x10^-27 kg! 

Niet zo handig he? 

Daarom is de atomaire massa-eenheid bedacht, dat is de u. 

1 u = 1,67x10-27 kg.

Atoommassa's 

Atoommassa's  van ieder atoom kun je aflezen in het Periodiek systeem.

Het periodiek systeem wat gebruikt wordt bij de rest van de berekeningen staat in jullie boek. 

Zo is de massa van element P = 30,97 u. 

Molecuulmassa's 

Hier tel je de atoommassa's bij elkaar op van alle atomen in één molecuul .

Voorbeelden: 

De molecuulmassa van NaCl = 1 x 22,990 + 1 x 35,45 = 58,44 u

De molecuulmassa van Al2O3 = 26,98 x 2 + 3 x 16,00 = 101,96 u

Let er wel op dat je juist afrondt. Je bent hier massa's aan het optellen, dus gelden hier de regels van plus!

O (zuurstof)

O₂

H₂O

AgCl

C₆H₁₂O₆

32,00

18,00

16,00

143,32

180,16 u

18,02

Wat is de molecuulmassa van
Denk aan een berekening.

KNO​3​​

Atomaire massa eenheid

• Molecuulmassa gegeven in u (unit)
• 1 u = 1,66*10^-27 kg 
• Hiermee kun je uitrekenen hoeveel moleculen aanwezig zijn in een bepaalde massa.
• Moleculen zijn zo licht, dat je bij een experiment enorm veel moleculen gebruikt. Dit rekent niet handig, daarom is de chemische hoeveelheid, mol bedacht.

Begrippen van hoeveelheid

• Dozijn 
• Gros 

• Duo

Een dozijn eiereren, kippen, olifanten of wat dan ook, het is altijd een vaste hoeveelheid.

Begrippen van hoeveelheid

• De mol is ook zo'n vaste hoeveelheid.
• 1 mol = 6,02*1023 (moleculen) = Constante van Avogadro (NA)

Dus 1 mol water bestaat uit evenveel

moleculen als 1 mol goud!

Molaire massa

• De molecuulmassa druk je uit in u (1 u = 1,66*10-27 kg)
• De molaire massa (M) druk je uit in gram per mol (g mol-1)
• Molecuulmassa en molaire massa zijn gelijk, maar met een andere eenheid. (Dankzij Avogadro)

• Molecuulmassa H2O = 18,016 u
• Molaire massa H2O = 18,016 g mol-1 

Van gram naar mol rekenen

Onthoud van gram naar mol gedeeld door de molaire massa(M) 

en 

van mol naar gram maal (keer) de molaire massa (M).

Voorbeeld 1

Bereken hoeveel mol overeenkomt met 25 gram water.

Antwoord

Molaire massa H2O = 18,015 g/mol

aantal mol = massa / molaire massa (M)

aantal mol = 25 g / 18,015 g/mol = 1,4 mol

Voorbeeld 2

Bereken hoeveel gram overeenkomt met 0,32 mol stikstof.

Antwoord

Molaire massa N2 = 14,01 x 2=28,02 g/mol

massa = aantal mol x M

n = 0,32 mol x 28,02 g/mol = 9,0 g

Hoeveel mol komt overeen met 120 gram ijzer?

1. 4,30 mol
2. 2,155 mol
3. 2,15 mol
4. 6,70*10^2 mol

Doelen

• Weten wat de molecuulmassa is.
• De molecuulmassa kunnen berekenen (opdracht 8). 
• De molaire massa kunnen berekenen (opdracht 9). 
• Weten wat de mol is. 
• Rekenen van mol naar gram en andersom (10 en 11). 

Als ik de doelen bekijk, weet ik dat ik ze kan.

Ja

Gedeeltelijk

Nee

Wat weet je nu van mol?

Nu aan de slag

Maak opdracht  9 t/m 11. 

Bij  9 bereken je de molaire massa. 

Dit doe je ook bij 10 en 11, maar dan zit er nog een extra stapje na. 

Gebruik je rekenmachine en het periodieke systeem goed!