Dementie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1-3

Dementie 

Module VT week 1

• Programma

1. College dementie
2. Voorbereidende opdracht D: bestuderen ZorgPad
3. Dementiegame
4. Groepsopdracht (vrijdag)

Lesdoelen week 1

- De student heeft kennis van de belangrijkste indelingen en verklaringen van gedrag bij dementerende zorgvragers.
- De student kan op verschillende manieren naar een zorgvrager met een dementieel beeld kijken.
- De student heeft kennisgemaakt met de basiskennis betreffende mensen met een vorm van dementie.
- De student kent begrippen die met Dementie te maken hebben.
- De student heeft kennis van de benaderingswijzen bij dementie 

Waar denken jullie aan bij het woord dementie

Wie van jullie heeft er in je privé leven te maken met dementie

Wat is dementie?

• Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 50 ziekten, waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken. 
• De verwerking van informatie in de hersenen raakt verstoord. 
• Beschadigingen in de hersenen verergeren waardoor iemand met dementie steeds verder achteruitgaat in functioneren. 
• De bekendste is de ziekte van Alzheimer. 

Wat is dementie?

Mensen met dementie hebben een combinatie van symptomen

Geheugenstoornissen 

Met één of meer cognitieve stoornissen:

• Afasie: moeite om woorden te vinden en problemen om zich uit te drukken met taal
  
• Apraxie: verminderd vermogen om motorische handelingen uit te voeren
  
• Agnosie: onvermogen om objecten te herkennen
  
• Stoornissen in uitvoerende functies : zoals rekenen, logisch nadenken, plannen

Gedragsproblemen

Cijfers dementie

• In Nederland hebben ruim 270.000 mensen dementie. Hiervan zijn ongeveer 12.000 mensen jonger zijn dan 65 jaar. Ieder uur krijgen vijf mensen in Nederland dementie.
  
• 
  Het aantal mensen met dementie zal door vergrijzing in de toekomst explosief stijgen naar meer dan een half miljoen in 2040.
• Van de mensen met de diagnose dementie heeft ongeveer 65 procent de ziekte van Alzheimer. 
• Ruim 8 procent van de mensen boven de 65 jaar heeft dementie.
  
• Ruim 25 procent van de mensen boven de 80 jaar heeft dementie.
  
• Ruim 40 procent van de mensen boven de 90 jaar heeft dementie.
  
• De kans is 1 op de 5 dat iemand dementie krijgt. 
• Voor vrouwen is dat 1 op 3, voor mannen 1 op 7. 

Dementie is er niet van de ene op de andere dag. De schade in de hersenen ontstaat vaak geleidelijk. Er wordt veel onderzoek gedaan naar de oorzaken van dementie, maar de oorzaak van dementie is nog niet duidelijk. Wetenschappers denken dat veranderingen in de hersenen met de ziekte te maken hebben.

0

Ziekteverloop

1. Bedreigde ik - beginnende dementie
vergeetachtig voor omgeving nog niet altijd zichtbaar moeite met meer complexere taken, overzicht houden bijv financien, 
2. De verdwaalde ik - matige ernstige dementie

Steeds meer geheugenproblemen, leeft meer in het verleden, 'verdwaaldgevoel', verminderde belangstelling, motoriek gaat achteruit 
3. De verborgen ik - ernstige dementie
leeft in een innerlijke belevingswereld, neemt zelf geen initiatief meer tot contact. Er is nog wel contact mogelijk, herkent mensen niet meer, tijdsbesef is weg

4. De verzonken ik - ernstige dementie
Volledige afhankelijkheid, brabbelwoorden en klanken. Emoties zijn moeilijk waarneembaar. 

 Bedreigde ik = beginnende dementie
Verdwaalde ik = matig ernstige dementie
Verborgen ik = ernstige dementie (volledig afhankelijk)
Verzonken ik = (cliënt kan niet meer lopen, spreekt nauwelijks, ligt vaak in foetushouding als pasgeboren baby)

Zie thema 4.13 PBSD

Specifieke gedragen 

van cliënten met dementie

• Perseveren
• Confabuleren
• Verzamelzucht
• Achterdocht
• Decorumverlies

herhalen van vragen, operkingen, verhalen

het opvullen van gaten in het geheugen met (verzonnen) verhalen om de tekorten in het geheugen te verbloemen

verlies van uiterlijke waardigheid zoals waarden en normen

 alzheimer-nederland.nl

dementieinbeweging.nl en zorgvoorbeter.nl

Alzheimer

Vasculaire dementie

Lewy Body

Frontotemporale dementie

komt op jongere leeftijd voor. is erfelijk

trillen, gebogen houding, stijve spieren

Langzaam denken, spreken en handelen

De meest voorkomende vorm van dementie. 

Het verloop van dementie is progressief. Wat betekend dit?

Wat is de meest voorkomende vorm van dementie?

1. Alzheimer
2. Vasculaire dementie
3. Lewy body dementie
4. Frontotemporale dementie

Welk van onderstaande antwoorden is GEEN symptoom van dementie?

1. Taalproblemen
2. Problemen met zien
3. Gewichtstoename
4. Onrust

Welke mengvorm van dementie komt heel veel voor?

1. Vasculaire dementie en Lewy Body dementie
2. Lewy Body dementie en Frontotemporale dementie
3. Alzheimer en Vasculaire dementie
4. Alzheimer en Lewy Body dementie

Welke vorm van dementie komt vaak op jongere leeftijd voor?

1. De ziekte van Pick
2. Frontotemporale dementie
3. Lewy Body Dementie
4. Ziekte van Alzheimer

Hoeveel vormen van dementie zijn er?

1. 3
2. 5
3. 10
4. > 50

Welke hersenfunctie gaat bij dementie als eerst achteruit?

1. Het korte termijngeheugen
2. Het lange termijn geheugen

Verloop dementie

• Mensen met dementie leven gemiddeld 8 jaar met de ziekte. 
• De diagnose wordt gemiddeld na 14 maanden gesteld. Bij jonge mensen is dit meer dan vier jaar. 
• Gedurende het ziekteproces neemt zowel het aantal klachten als de ernst ervan toe. 
• Er is geen genezing mogelijk voor dementie. Uiteindelijk overlijdt een patiënt aan de gevolgen van dementie.  

Vooruitblik

week 2:college benaderingswijzen

week 3: agressie en probleemgedrag

week 4: kennistoets module VT

Zelfstandig werken

Voorbereidende opdracht: bestuderen ZorgPad, zie Canvas

Dementie-game - uitleg volgt vanmiddag in les van Chantal