Hoofdstuk 10 Schenken en erven

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

VWO H10 Schenken en erven 

10.1 Schenken civiel

10.2 Schenken fiscaal

10.3 Erven civiel

10.4 Afwikkeling nalatenschap 

10.5 Erven fiscaal 

Lesdoelen

Je kunt de wettelijke en fiscale gevolgen bij schenking als gevolg van de
schenkovereenkomst noemen én berekenen. 

Belangrijke begrippen:

Schenken- overeenkomst om niet - schenkbelasting- belastingvrijstelling - vrijstellingen bij schenkingen aan ANBI en SBBI

Begrippen

Civiel recht is burgerlijk recht. Deze rechten zijn opgenomen in het Burgerlijk Wetboek. 

Fiscaal recht is belastingrecht

Wat is een schenking?

https://www.estateplanningexpert.nl/p/43/96/boek-7,-titel-3-bw,-schenking.html

Verschil schenking en gift 

• Bij een gift kan er sprake zijn van een tegenprestatie 
• Bij gift is er geen sprake van een overeenkomst  

Overeenkomst is vormvrij

• Mondeling 
• Schriftelijk 
• Notarieel : Bewijskracht is groter

De ouders van Madelief maken een afspraak met de mentor van hun dochter in verband met tegenvallende resultaten van hun dochter voor het vak wiskunde. Bij hun bezoek aan school zien zij dat de computers in het computerlokaal aan vervangen toe zijn. Toevallig loopt net de directeur langs. De directeur geeft aan bezig te zijn om een voorziening (geld opzij leggen) te treffen. De ouder van Madelief geven aan ook een bijdrage te kunnen leveren van € 15.000,- en verwachten daarentegen extra hulp wiskunde voor hun dochter. Directeur is blij verrast en gaat hiermee akkoord.

Is er sprake van een overeenkomst (mondeling of schriftelijk) ?

1. Ja
2. Nee

De ouders van Madelief maken een afspraak met de mentor van hun dochter in verband met tegenvallende resultaten van hun dochter voor het vak wiskunde. Bij hun bezoek aan school zien zij dat de computers in het computerlokaal aan vervangen toe zijn. Toevallig loopt net de directeur langs. De directeur geeft aan bezig te zijn om een voorziening (geld opzij leggen) te treffen. De ouder van Madelief geven aan ook een bijdrage te kunnen leveren van € 15.000,- en verwachten daarentegen extra hulp wiskunde voor hun dochter. Directeur is blij verrast en gaat hiermee akkoord.

Is er sprake van een verarming schenker en verrijking begunstigde ?

1. Ja
2. Nee

De ouders van Madelief maken een afspraak met de mentor van hun dochter in verband met tegenvallende resultaten van hun dochter voor het vak wiskunde. Bij hun bezoek aan school zien zij dat de computers in het computerlokaal aan vervangen toe zijn. Toevallig loopt net de directeur langs. De directeur geeft aan bezig te zijn om een voorziening (geld opzij leggen) te treffen. De ouder van Madelief geven aan ook een bijdrage te kunnen leveren van € 15.000,- en verwachten daarentegen extra hulp wiskunde voor hun dochter. Directeur is blij verrast en gaat hiermee akkoord.

Is er sprake van een bevoordelingsbedoeling (vrijgevigheid) ?

1. Ja
2. Nee

De ouders van Madelief maken een afspraak met de mentor van hun dochter in verband met tegenvallende resultaten van hun dochter voor het vak wiskunde. Bij hun bezoek aan school zien zij dat de computers in het computerlokaal aan vervangen toe zijn. Toevallig loopt net de directeur langs. De directeur geeft aan bezig te zijn om een voorziening (geld opzij leggen) te treffen. De ouder van Madelief geven aan ook een bijdrage te kunnen leveren van € 15.000,- en verwachten daarentegen extra hulp wiskunde voor hun dochter. Directeur is blij verrast en gaat hiermee akkoord.

Is er sprake van een GEEN tegenprestatie?

1. Ja
2. Nee

Schenken fiscaal 

De ontvanger is verantwoordelijk voor de schenkbelasting. 

Niet altijd is er schenkbelasting verschuldigd, doordat er vrijstellingen zijn. 

Tarieven schenk- en erfbelasting 

https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/schenken/content/tarieven-schenkbelasting

Vrijstelling schenkbelasting

https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/schenken/schenken-en-schenkbelasting

Rekenvoorbeeld 

Sjors krijgt een bedrag van € 10.000 geschonken van zijn oma. Hoeveel schenkbelasting is hij hierover verschuldigd. 

stap 1: wat is het geschonken bedrag?

stap 2: wat is de vrijstelling? 

stap 3: bereken de belaste verkrijging = schenking - vrijgesteld bedrag 

stap 4: bepaal tarief schenkbelasting 

stap 5: schenkbelasting = tarief schenkbelasting x belaste verkrijging 

Rekenvoorbeeld - uitwerking 

Sjors krijgt een bedrag van € 10.000 geschonken van zijn oma. Hoeveel schenkbelasting is hij hierover verschuldigd. 

stap 1: € 10.000 

stap 2: Relatie met schenker is andere verkrijger 

stap 3: belasten verkrijging = € 10.000 - € 2.129 = € 7.871

stap 4: bepaal tarief schenkbelasting = 18% 

stap 5: schenkbelasting = 0,18 x € 7.871 = € 1.416,78

ANBI

Algemeen nut beogende instelling 

- "Goede doelen"

- meestal een stichting

Schenking vrijgesteld van schenkbelasting

+ (deels) aftrekbaar voor de inkomstenbelasting van de schenker (blz. 136) 

SBBI

Sociaal belang behartigende instelling 

- Voor een specifieke (beperkte) groep mensen

- meestal een vereniging 

Schenking vrijgesteld van schenkbelasting 

Schenken aan ANBI

Algemeen nut beogende instelling 

• zet zich voor minimaal 90% in voor algemeen nut 
• geen winstoogmerk 
• beloning bestuurders is beperkt tot onkostenvergoeding 
• openbaarmaking gegevens op website 

Voorbeelden: musea, theaters, WNF, Kankerfonds 

https://www.belastingdienst.nl/rekenhulpen/anbi_zoeken/

Schenking ANBI fiscaal aftrekbaar

• periodieke gift is volledig aftrekbaar (minimaal 5 jaar) 
• gewone gift: deel boven 1% drempelinkomen tot 10% drempelinkomen is aftrekbaar.  

Voor culturele ANBI wordt het geschonken bedrag met 25% verhoogd voor de berekening van het aftrekbare bedrag, je krijgt hierdoor dus meer terug van de belasting dan bij een gift aan een "normale" ANBI. 

Tarieven schenk- en erfbelasting 

https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/schenken/content/tarieven-schenkbelasting

Vrijstelling schenkbelasting

https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/schenken/schenken-en-schenkbelasting

Ik schenk jou € 20.000. Hoeveel is het vrijstellingsbedrag?

Ik schenk jou € 20.000. Het vrijstellingsbedrag is 2.129 euro. Hoeveel schenkbelasting moet jij betalen?

H10 Erven 

Lesdoelen

Je kunt de financiële en wettelijke consequenties van erven noemen en berekenen.

Belangrijke begrippen: 

testament - erfgenamen - onterven - legitieme portie -verwerpen - beneficiair aanvaarden - zuiver aanvaarden

successierechten - vrijstellingen

Heeft de overledene een testament op laten stellen?

Nee: wettelijk erfrecht 

https://www.rijksoverheid.nl/contact/contactgids/centraal-testamentenregister-ctr

Wettelijk erfrecht 

4 Groepen

1. Echtgenoot en kinderen - ieder gelijk deel 
2. Ouders, broers en zussen - ouders ieder 1/4, rest evenredig
3. Grootouders
4. Overgrootouders

Wettelijk erfrecht 

Plaatsvervulling: (klein-) kinderen nemen de plaats in, wanneer een erfgenaam is overleden

Wettelijk erfrecht 

Waardig om te erven? 

#doeslief

• Ouders kunnen kinderen onterven 
• Je houdt recht op je legitieme portie: de helft waarvan je volgens het wettelijk erfrecht recht op hebt .
• Dit leg je vast bij de notaris, anders is het niet rechtsgeldig. 

Stiefoudergevaar

Bij overlijden van een ouder krijgt langstlevende

ouder de beschikking over het vermogen. 

Kind krijgt een vordering op de langstlevende ouder. 

Wilsrechten inroepen bij hertrouwen!

Bij overlijden van Rene laat hij een vrouw en twee kinderen achter. De waarde van de nalatenschap is € 120.000. Rene heeft geen testament. Na drie jaar overlijdt ook de vrouw. In dat jaar was de wettelijke rente 9%. Tot een wettelijke rente van 6% hoeft de nalatenschap niet mee oprent te worden. Bereken de vordering per kind bij overlijden moeder.

Codicil of testament

Als je alleen wil vastleggen wie jouw scooter krijgt kan dit met een codicil (=handgeschreven document) maar geldbedragen MOETEN met een testament.

Jaap's oma komt te overlijden. Het te erven bedrag is € 45.000. Kleinkind heeft een vrijstelling van € 20.209. Belastingtarief is 18%. Hoeveel erfbelasting dient Jaap te betalen?

1. € 8.100
2. € 0
3. € 4.462,38
4. € 3.637,62

Opdrachten

10.5 tm 10.8 en 10.10 tm 10.17

Maken

Nakijken? antwoorden staat in Magister elo