Germanen aan de macht, werken op landgoed, Afronden blok 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Gouden (eeuw) 4 minuten regel!

Pak je laptop en leg hem dicht op tafel! 

Daarna 4 minuten om wat te drinken, wc, babbelen, snappen etc...

VOORUITBLIK

Wat gaan we doen in de les?

LESPROGRAMMA

• Quiz over blok 2 "Typisch Nederlandse landschappen".
  
• Uitleg blok 3 "Germanen aan de macht". 
• Verder met afronden blok 2. 
• Wat heb je geleerd?
  
  
• Bij tijd over: werken aan het huiswerk

Vooruitblik

De rivieren hebben deze grondsoort naar Nederland gebracht. 

Grondsoort die bestaat uit halfverrotte plantenresten. 

Kunstmatige heuvel om op te wonen  .

Aarden wal die het water van de rivier of de zee tegenhoudt  

Een drooggemaakt meer.  

Stuk land waar het water kunstmatig wordt beheerd.  

Dijk

Veen

Terp

Droogmakerij

Zand

Polder

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Er werden molens gebouwd

Er werden wegen aangelegd.

In de Ringdijk werd een ringvaart gegraven

Er werd een ringdijk aangelegd

Sloten worden gegraven om het waterpeil te regelen

Het meer wordt leeggepompd

Omdat de bevolking groeide, was er behoefte aan meer (1)
Boeren kregen stukken (2) toegewezen die zij mochten (3).
Zij groeven lange (4) om het water af te voeren. Hierdoor werd het land (5).

Lesdoelen vandaag

• uitleggen waarom mensen moesten verhuizen toen het klimaat veranderde.
• uitleggen waarom de Germanen het Romeinse Rijk binnenvielen en de macht overnamen.

Vooruitblik

UITVOERING

Uitleg en Activiteiten om te leren

Mens en Natuur blok 3:

Germanen, Vikingen en Monikken

De Romeinen bij ons voor de deur!

De volkeren verspreiden zich...

Wat was de reden waarom de Hunnen het Romeinse rijk introkken?

Germanen op de vlucht

De hunnen verdrijven de Germanen uit het oosten.

De germanen vluchten het Romeinse rijk in.

Eerst als vluchteling, maar al snel als krijgsmacht.

Germanen plunderden steden en overvielen handelaren. Zelfs in Rome....

Rond 500 n. Chr. kwam er door de Germaanse invallen en veroveringen een eind aan het West-Romeinse Rijk.
De Germaanse leiders namen de macht van de Romeinen over en stichtten koninkrijken. De Romeinse wachttorens, legerplaatsen en steden werden verlaten.

Mensen verhuisden naar het platteland. De Romeinse wegen raakten in verval, omdat de Germanen ze niet schoon hielden of repareerden. Ook was er vaak oorlog. Bijna alle handel verdween hierdoor.

Wat gebeurde er naar 500 n. Chr NIET?

1. Veel mensen gingen terug naar het platteland.
2. Er was steeds minder handel.
3. Het West-Romeinse wegen werden gerepareerd.
4. De Germanen stichtten koninkrijken.

Wat hebben de klimaatveranderingen en de val van het West-Romijnse rijk met elkaar te maken?

Horigen

Deze soort boer noemen we horigen. Horigen mochten niet zomaar het landgoed verlaten.

Werk

De horigen (boeren)bewerkten de akkers. Een deel van de opbrengst mochten ze houden en een deel moesten ze aan de heer geven. 

Landgoed van de heer

In deze tijd waren 90 van de 100 mensen op een landgoed boer. De boeren woonden in huisjes vlak bij het hof, het woonhuis van de heer. Bij het hof stonden ook een kerk, een watermolen en een bierbrouwerij. Op het landgoed was veel te krijgen: fruit, bier, eieren, vlees, graan en kleden. Als je iets nodig had, dan ruilde je met een ander.

Bescherming

De boeren moesten voor een edelman werken. In ruil hiervoor zorgde de edelman dat de boeren werden beschermd door hun privaat leger. Dit was in deze tijd niet echt een keuze. Er was veel oorlog en veel roversbenden waren uit op de eigendomen van de boer.

Hoe noemden we boeren die werkten voor een landheer?

1. Hoeren
2. Horigen
3. Haarigen
4. gehoorzaamden

welke van deze opties past bij het begrip: Horigen

1. Ze mochten niet van het erfgoed af.
2. Ze mochten doen wat ze wilde.
3. Ze verdienden veel geld.
4. Veel horigen waren soldaat.

Schrijf op.
De landheer kreeg ... van de boeren.
De boeren kregen ... van de landheer.

HUISWERK thema 3

Lees leertekst "Germanen aan de macht" en "leven en werken op het landgoed.

Maak opdrachten 2, 4, 5, 6 en 8

Terugblik

Sedimentatie

Landijs 

Stuwwallen

Veen
Duinen 

Ontginnen

Droogmakerij

Gemaal

Polder

Cope

Begrippen blok 2:
 "Typisch Nederlandse Landschappen"

Terugblik

Maak je Begrippenlijst, Kahoot of tekeningen af!

uitleggen hoe landijs ontstaat. 

uitleggen waarom er op de Veluwe heuvels liggen. 

uitleggen wat een terp is.

uitleggen waarom sommige terpen zijn afgegraven.

uitleggen hoe de polders rond de Waddenzee zijn ontstaan.

uitleggen hoe het veengebied in West-Nederland is ontstaan.

uitleggen waarom het veengebied lange tijd onbewoond is gebleven. 

 

de onderdelen van een droogmakerij herkennen op een foto of in een schematische tekening.

TERUGBLIK

Wat hebben we deze les gedaan en geleerd?

Welke twee dingen heb jij geleerd tijdens deze les?

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Toets blok 2 & 3
Mens en Natuur

Vrijdag 8 april

TOETS

DOEI

En tot de volgende keer!