3.8 DNA technieken M3 2022

3.8 DNA technieken
Welkom allemaal!
Ga lekker zitten en leg vast klaar:
  • laptop (dicht)
  • boekje
  • schrift
  • pen
We gaan zo beginnen!
1 / 24
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

In deze les zitten 24 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

3.8 DNA technieken
Welkom allemaal!
Ga lekker zitten en leg vast klaar:
  • laptop (dicht)
  • boekje
  • schrift
  • pen
We gaan zo beginnen!

Slide 1 - Tekstslide

3.8 DNA -technieken
  • Terugblik 
  • Leerdoel
  • Uitleg b8 DNA technieken
  • Opdrachten maken

  • Afronden thema Erfelijkheid & Evolutie

Slide 2 - Tekstslide

Bekijk het verwantschapsschema hiernaast.

Wat is de meest recente, gemeenschappelijke voorouder van de wolf, de luipaard en de kat?
A
A
B
B
C
C

Slide 3 - Quizvraag

Een verwantschapsschema (stamboom) bestaat uit een lijn die de ouderdom aangeeft met aftakkingen.
Byron zegt: hoe dichter de aftakkingen bij elkaar staan, hoe meer dezelfde eigenschappen organismen bezitten.
Jack zegt: hoe langer geleden de soorten een gemeenschappelijke voorouder hebben, hoe meer ze verwant aan elkaar zijn.
Wie heeft of wie hebben gelijk?

A
Alleen Byron heeft gelijk.
B
Alleen Jack heeft gelijk.
C
Geen van beide heeft gelijk.
D
Zowel Byron als Jack hebben gelijk.

Slide 4 - Quizvraag

b3.8 Leerdoel

Je kunt enkele DNA-technieken in de biotechnologie beschrijven. (SE)

Slide 5 - Tekstslide

Biotechnologie
'Klassieke manier'                                       'moderne manier'
Speciale bacteriën en schimmels worden gebruikt bij het maken van voedingsmiddelen of medicatie.
Ook wel genetisch modificatie genoemd

Slide 6 - Tekstslide

Moderne biotechnologie: het veranderen van DNA
Genetische modificatie: technieken waarbij de mens de erfelijke eigenschappen van andere soorten organismen verandert. 

Organismen die genetisch 
gemodificeerd worden noem je
TRANSGEEN

Slide 7 - Tekstslide

Genetische modificatie

= het aanpassen van erfelijke eigenschappen bij organismen door de mens
  • Genetisch gemodificeerd organisme = transgeen

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Video

Recombinant-DNA techniek
  • DNA van de ene soort overbrengen naar een andere soort.
  • Eigenschappen kunnen overgebracht worden.

Slide 10 - Tekstslide

Voorbeeld 

Slide 11 - Tekstslide

crispr-cas
  • Hiermee kan je heel nauwkeurig DNA 'knippen en plakken'.
  • Dit wordt gene editing genoemd (gen-aanpassing). 

  • Wordt gebruikt om genen te repareren, verwijderen of toe te voegen.

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Andere DNA technieken: Vergelijk DNA bij oplossen misdaden 
  • Elk mens heeft zijn eigen unieke DNA. Deze kan je halen uit de cellen in je bloed, sperma, huidschilvers, haar.

  • Het zichtbaar maken van het DNA als                                                                              een patroon van strepen en banden.

  • Uit het DNA kan het fenotype                                                           achterhaald worden

Slide 14 - Tekstslide

Aan de slag
Maken opdrachten DNA- technieken b8 1 - 2 - 3 -4 - 6




Slide 15 - Tekstslide

Biotechnologie
Biotechnologie: allerlei technieken die worden gebruikt om producten voor mensen te maken.

Voorbeeld waar géén DNA wordt veranderd:
  • Schimmels en bacteriën --> voedsel maken (kaas, brood)

Voorbeeld waar wel DNA wordt veranderd:
Recombinant- DNA-technieken (crispr-cas, gene editing, bacteriën aanpassen zodat ze insuline kunnen maken)
  • genetische modifictie  (DNA wordt veranderd. 
  • Transgeen is een genetisch gemodificeerd (veranderd) organisme.

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Video

Wat is de verzamelnaam van technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken voor de mens?
A
DNA- recombinant techniek
B
Genetische modificatie
C
Biotechnologie
D
Klonen

Slide 18 - Quizvraag

wat is transgeen?
A
klassieke biotechnologie
B
er is geen trans aanwezig
C
een genetisch gemodificeerd dier
D
genetische modificatie

Slide 19 - Quizvraag

Wat wordt er gedaan bij recombinant-DNA-techniek?
A
Met behulp van bacteriën wordt van melk yoghurt gemaakt.
B
In het DNA van een organisme wordt nieuwe erfelijke informatie aangebracht.
C
Door het gebruik van gisten wordt brood, bier en wijn bereid.
D
Nieuwe klonen worden gemaakt van gunstige organismen.

Slide 20 - Quizvraag

Sleep de begrippen naar de juiste omschrijving
Het aanbrengen van gewenste erfelijke eigenschappen bij organismen.
Verzamelnaam voor technieken om nieuwe erfelijke informatie aan te brengen in het DNA van organismen
De verzamelnaam van technieken waarbij men organismen gebruikt op producten voor de mens te maken
Een organisme dat genetisch gemodificeerd is noem je....
Genetische modificatie
Recombinant-DNA-technieken
Biotechnologie
Transgeen

Slide 21 - Sleepvraag

Slide 22 - Video

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Video