§4 Alinea's en kernzinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom CH1TA!

§4 Alinea's en kernzinnen

Ga rustig zitten en pak je spullen erbij.

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

Lesprogramma

§ 4 Alinea's en kernzinnen  - Meer dan lezen

1. Lezen

2. Kennis opfrissen d.m.v. stellingen

3. Uitleg: alinea's en kernzinnen

4. Samen oefenen

5. Zelfstandig aan het werk

• Je kunt de kernzinnen van alinea's bepalen.
• Je kunt een alinea schrijven met een duidelijke kernzin.

Lesdoelen

Lezen 

Tien minuten

De hoofdgedachte is hetzelfde als het onderwerp.

1. Waar
2. Niet waar

Het verschil tussen onderwerp en hoofdgedachte is...

1. De hoofdgedachte is een of enkele woorden, het onderwerp is een zin.
2. Het onderwerp is een of enkele woorden, de hoofdgedachte is een zin.
3. De hoofdgedachte is de kernzin, het onderwerp niet.
4. De hoofdgedachte komt in elke tekst voor en het onderwerp niet.

De hoofdgedachte van een tekst is één volledige zin, die het belangrijkste samenvat wat in de tekst over het onderwerp gezegd wordt.

Staat de hoofdgedachte van een tekst altijd letterlijk in de tekst?

1. Ja
2. Nee

Onderwerp en hoofdgedachte:
Wat is een deelonderwerp?

1. Samenvatting van één alinea
2. Een voorbeeld uit de inleiding
3. De laatste zin van een alinea
4. Onderwerp van één alinea

Hoe vind je de hoofdgedachte van een tekst?

1. Door de tekst oriënterend te lezen
2. Door de tekst precies te lezen
3. Door de titel en de inleiding te bekijken
4. Door te kijken naar de deelonderwerpen

Geef aan of deze zin een hoofdgedachte of onderwerp is:
De belasting op vliegtickets moet omhoog.

1. Hoofdgedachte
2. Onderwerp

Gaat het in onderstaande zin om een hoofdgedachte of een onderwerp?
Franse kazen en Duitse worsten.

1. Hoofdgedachte
2. Onderwerp

Onderwerp en hoofdgedachte:
Wat kan géén hoofdgedachte zijn?

1. Jongetje stoot beeld van 4.000 euro om en moet betalen
2. Honden troosten kinderen na aanslag in VS
3. Doden in China
4. Kangoeroe huppelt door weiland op Texel

Wat is het onderwerp van de tekst?

Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

1. Wetenschappers in Schotland hebben iets onderzocht.
2. Er is iets bijzonders gebeurd op het Schotse eiland Skye.
3. Aan de Schotse kust zijn honderden pootafdrukken van dino's gevonden.
4. De pootafdrukken van dinosaurussen zijn 170 miljoen jaar oud.

Wat is de hoofdgedachte?

De hoofdgedachte = ?

1. Man vindt vogelspin in fruit, dit is vrij uniek.
2. Arnhemmer Bart van den Akker houdt van druiven.
3. Albert Heijn vindt de vondst van een vogelspin uitzonderlijk.
4. De vrouw van Bart van den Akker koopt druiven.

Alinea's en kernzinnen

Meer dan lezen §4. Bladzijde 30-31

Alinea's en kernzinnen

Teksten zijn verdeeld in alinea's. Een alinea bestaat uit een aantal zinnen die bij elkaar horen, omdat ze over hetzelfde gaan. 

"Alinea: wordt vaak afgekort als "al." 

In een schooltekst staan vaak alineanummers voor een nieuwe alinea. In een krant of boek niet!

Alinea's en kernzinnen

De belangrijkste informatie uit een alinea staat in de kernzin. 

Dat is meestal de eerste zin en soms de laatste. In de rest van de alinea staat dan vaak meer informatie of voorbeelden.

Voorbeeld

(1) Het begint met gekibbel en het eindigt met grof geweld. Ruziemaken met hun broer of zus kunnen kinderen als de besten. Alle wapens zijn toegestaan: krabben, huilen, stampen, slaan en schreeuwen in alle toonhoogten. Het lijkt wel oorlog. Toch kan een half uur later de vrede zomaar weer getekend zijn.

Een kernzin is dus een hoofdzaak. Na de kernzin komt dus...

1. Een bijzaak
2. Een hoofdzaak

Hoofdzaak

Bijzaak

Belangrijk

Kernzin

Kan weggelaten worden

Nadere uitleg of voorbeelden

Daarvoor kun je het beste op tijd beginnen met het leren van de moeilijke woorden en het huiswerk voor leesvaardigheid keurig bijhouden. Daarnaast is veel (online) oefenen met spelling aan te raden.

Sleep het woord 'kernzin' naar de kernzin van bovenstaande alinea. Sleep het woord 'bijzaak' naar de bijzaak in bovenstaande alinea.

Als je een voldoende wilt halen voor de eindtoets, moet je je goed voorbereiden. 

Zo kun je gratis oefenen via cambiumned.nl.

Kernzin

Bijzaak

ZELFSTANDIG WERKEN

Wat :	Maak opdracht 1+2 (blz.30). We kijken klassikaal na.
Hoe :	- Lees eerst de tekst precies. - Lees de vragen en zet de antwoorden in je schrift.
Hulp:	Je mag samenwerken met je buurman of buurvrouw. Komen jullie er niet uit? Steek dan je hand op.
Klaar :	Maak opdracht 3+4 (blz. 31)

• Je weet nu wat de kenmerken van een alinea zijn;
• Je kunt nu de kernzin van een alinea bepalen.

Lesdoelen behaald?

Omschrijf in je eigen woorden wat een kernzin is.

Waaraan kun je een alinea herkennen?

Hoe vond je deze les?

😒🙁😐🙂😃