ACI uitleg bij les 25 voor klas 2B juni 2022

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

 Fullonia

1. Stephanus fullo servis mandata dederat. Dum  

2. servi mandata prima perficiunt, dominus operis

3. progressum custodiebat. Stephanus vidit servos

4. vasa in via colligere et in aream portare. Audivit

5. servos vasa plena urinae in piscinam fulloniae

  fundere.

Na welke werkwoorden kun je een AcI verwachten?

1. dederat, perficiunt
2. vidit, audivit
3. custodiebat, audivit
4. portare, colligere

Welk woord uit de rij is GEEN accusativus? mandata, progressum, servos, vasa, via, aream, piscinam

1. mandata
2. aream
3. vasa
4. via

Met welk Nederlands woord moet je bijzin beginnen om een AcI te vertalen?

1. die
2. welke
3. dat
4. als

tijdverhouding hoofdww. en ACI

Gelijktijdig!!!! de handeling van het hoofdww. en de infinitivus 

video servos fulloniam intrare= ik zie dat de slaven de vollerij binnengaan

 videbam/vidi servos fulloniam intrare = ik zag dat de slaven de vollerij binnengingen

tijdsverhouding hoofdww. en ACI

inf. perfectum: voortijding

video servos fulloniam intravisse = ik zie dat de slaven de vollerij binnengegaan zijn

videbam servos fulloniam intravisse= ik zag dat de slaven de vollerij binnengegaan waren. 

Hoe vorm je de infinitivus van het perfectum?

Je neemt de 1e persoon van het perfectum

Je vervangt de -i door -isse

vocavi wordt vocavisse

terrui wordt terruisse

Hoe vertaal je de infinitivus van het perfectum in de A.c.I

vocavisse = te hebben geroepen

fuisse = te zijn geweest

dus: dico me Romae fuisse = ik zeg dat ik in Rome ben geweest

Voortijdig t.o.v. het hoofdwerkwoord

dus hoe vertaal je?
videbamus dominum progressum custodire

1. wij zien dat de meester het proces bewaakt
2. wij zagen dat de meester het proces bewaakt
3. wij zagen dat de meester het proces bewaakte
4. wij zien dat de meester het proces bewaakte

dus hoe vertaal je: videmus dominum progressum custodisse

1. wij zien dat de meester het proces bewaakt
2. wij zagen dat de meester het proces had bewaakt
3. wij zien dat de meester het proces heeft bewaakt
4. Wij zagen dat de meester het proces bewaakte

dus hoe vertaal je:
servi gaudebant se dominum vidisse.

1. de slaven zijn blij dat de meester hen ziet
2. de slaven waren blij dat zij de meester hadden gezien
3. de slaven waren blij dat zij de meester hebben gezien
4. de slaven waren blij dat de meester hen had gezien

Vertaal: ik zie dat de meester stom is geweest. stultus = stom

gebruik van se in de ACI

se als acc. in de ACI slaat altijd terug op het onderwerp van het werkwoord waarvan de ACI afhangt.

dominus dicit se venire

servi dixerunt se dominum vidisse

tibi dicit pater se me vidisse. 

tibi dicit pater se me vidisse

1. mijn vader zegt dat hij mij heeft gezien
2. vader zegt tegen jou dat ik hem heb gezien
3. vader zegt tegen jou dat hij mij heeft gezien
4. vader zegt tegen mij dat jij hem hebt gezien

maak zelf een ACI: vader zegt dat de slaven hebben gewerkt in de vollerij.
(pater/servus/laborare/fullonia