Dementie en verstandelijke beperking

Dementie en verstandelijke beperking
1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 18 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Dementie en verstandelijke beperking

Slide 1 - Tekstslide

Doelen
* Verschillende typen dementie
* Verloop van dementie
* Verschillende stadia dementie en begeleidingsvormen

Slide 2 - Tekstslide

Waar speelt dementie zich af?
In het menselijk brein:
* Hersenen: bovenste deel van het centrale zenuwstelsel
* Hersenen: het waarnemende, aansturende en informatie verwerkende orgaan in de mens
* Meest voorkomende: Alzheimer                                             

Slide 3 - Tekstslide

Wist u datjes
Iedereen problemen krijgt met het geheugen bij het ouder worden!
Ruim een kwart miljoen mensen heeft een vorm van dementie
1 op de 5 mannen en 1 op de 3 vrouwen krijgt vroeg of laat dementie
12.000 mensen onder de 65 jaar lijden al aan dementie
70% van de mensen met dementie thuis verblijft met mantelzorg en thuishulp
30% van de mensen met dementie woont in een woonzorgcentra/verpleeghuis
Gemiddelde overleving na diagnose dementie is 7 jaar
± 14.000 personen overlijden jaarlijks aan dementie
Het aantal mensen met dementie stijgt explosief als gevolg van de vergrijzing
Dementie is de volksziekte met de hoogste zorgkosten

Slide 4 - Tekstslide

Typen dementie
Dementie is een verzamelnaam, er zijn meer dan 50 soorten.
De belangrijkste meest voorkomende zijn:
* Ziekte van Alzheimer
 * Vasculaire dementie
 * Lewy body dementie
 * Frontaalkwab dementie
* Parkinsondementie
* Korsakov
 * Downsyndroom en Sanfillipo syndroom
Samen verklaren ze 90 % van de dementiesoorten.



Slide 5 - Tekstslide

Alzheimer
Gevolgen:
Geheugenproblemen door verstoorde berichtzending tussen de zenuwcellen vanuit de Hippocampus
Later fysieke problemen met: visus, continentie, lopen, zitten en slikken
Extra vatbaar voor infecties en ouderdomsziekten
Overlijden door ziekte of ondervoeding/uitdroging

Slide 6 - Tekstslide

Normaal begaafde mensen met dementie

* Concentratie
* Werkgeheugen neemt af
* lange termijn geheugen
* oriëntatie in tijd, plaats, persoon
* Afasie (gebruiken & begrijpen taal)
* Apraxie (volgorde v handelingen)
* Agnosie (herkennen van voorwerpen en geluiden)
* beoordelen van situaties
* veranderingen in karakter
* angst
* depressie
* initiatief neemt af
* dag en nachtritme raakt verstoort
Verstandelijk beperkten met dementie

* verlies van vaardigheden die mensen voorheen wel konden, kan duiden op dementie
* komt vaker voor bij vg
* verhoogde kans bij mensen met downsyndroom en Sanfilippo syndroom en mensen met regelmaat  epileptisch insult hebben
* Moeilijk vast te stellen ivm bepaalde vaardigheden al niet hebben gehad
* voornamelijk gedragsmatige en psychologische veranderingen, zoals apathie, agressie, prikkelbaarheid

Slide 7 - Tekstslide

Overzicht van dementiesymptomen bij mensen met (Z)EV(M)B

Slide 8 - Tekstslide

Soorten dementie
Vasculaire dementie:
* oorzaak in storing bloedvoorziening: hoge bloeddruk, CVA
* gevolgen: vertraagd functioneren geheugen
*kenmerken: sprongsgewijze achteruitgang,  sommige delen beschadigd andere functies prima in intact, meer bewust van ziekte

Slide 9 - Tekstslide

Lewy body dementie
* oorzaak: abnormale eiwit verdikkingen in hersenschors en hersenstam, verstoren productie neurotransmitters (dopamine) en zuurstofopname in zenuwcellen, verstoorde signaalfunctie en afsterven zenuwcellen
* gevolgen: lichte geheugenstoornissen, klachten gelijk aan aan Alzheimer en Parkinson, hallucinaties/ wanen, duizeligheid en flauwvallen
* kenmerken: zeer wisselend voorkomen van symptomen, erfelijkheid 40%, snel verloop van ongeveer 6 jaar

Slide 10 - Tekstslide

Fronto-temporale dementie
* oorzaak: onbekend, genafwijking waardoor eiwitcellen stapelen en disfunctioneren, hersencellen in frontale hersenkwab of temporale hersenkwab verdwijnen
*Gevolgen: persoonlijkheidsverandering, ongeremd/ onlogisch gedrag, stoppen/ starten bewegingen, apathie, problemen taal, later geheugenproblemen
*kenmerken: manifest op jonge leeftijd(<60 jaar), Erfelijk 25-40%), sluipend verloop 2-20 jaar
Vormen Fronto-temporale dementie
1: verandering in gedrag/ persoonlijkheid
2: verandering in taal
3: Veranderingen in motoriek

Slide 11 - Tekstslide

Dementie en Downsyndroom en Sanfillipo syndroom 
Downsyndroom: Extra chromosoom (21) waarop een gen zit dat verband houdt met de stofwisseling van een bepaald eiwit in de hersenen
Sanfillipo syndroom:

Slide 12 - Tekstslide

Stadia dementie
Lichte verwardheid: het bedreigde ik (bij vg onopgemerkt)
verlies van mogelijkheden als gevolg van cognitieve stoornissen
Begeleiding: ROB, gevoel van angst en onveiligheid verminderen (warme zorg), beroep doen op vaardigheden die niet achteruitgegaan zijn

Slide 13 - Tekstslide

Het verdwaalde ik: verwardheid in tijd
Desoriëntatie en verdwaald in de wereld en het eigen verleden
Het opnemen en verwerken van kennis wordt slechter
Bij EMB kan deze stadium ook onopgemerkt blijven
* houvast bieden-> leefomgeving structuren
* aansluiten bij interesses, behoeften en beleving (validation)
* reminiscentie

Slide 14 - Tekstslide

Het verborgen ik: repeterende bewegingen
Verdwijning in eigen innerlijke wereld en geen tijdsbesef. 
Het contact met omgeving en bekende personen gaan verloren
Zintuigelijke vermogens worden verloren, incontinentie
Decorumverlies
Aan einde: herhalende repeterende bewegingen
* aanbod aansluiten op directe zintuiglijke behoeften
*rustige, prikkelarme leefomgeving creëren, muziektherapie, aromatherapie

Slide 15 - Tekstslide

Het verzonken ik: vegeteren
besef van zichzelf en leefomgeving gaat verloren. 
geen zichtbare emoties
Beleving zintuiglijk
Communicatie is niet meer mogelijk
reageren niet of nauwelijks op aanraking of stemgeluid
* inspelen op lichamelijke behoeften, lichamelijk contact maken, praten letten op stem, prettige zintuiglijke prikkels aanbieden, snoezelen, aromatherapie, muziektherapie

Slide 16 - Tekstslide

Diagnostiek
NETOL(Neuropsychologische testserie voor oudere licht verstandelijk gehandicapten
DSVH(Dementieschaal voor mensen met een verstandelijke handicap) GEDRAGSOBSERVATIESCHAAL
Informatie van verleden door familie, heden door begeleiders
Observaties en video-opnames

Slide 17 - Tekstslide

Doelen Behaald?
* Verschillende typen dementie
* Verloop van dementie
* Verschillende stadia dementie en begeleidingsvormen

Slide 18 - Tekstslide