Vitale functies

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Vitale functies

Lesdoelen

- Je kunt het belang aangeven van kennis over de vitale functies.

- Je kunt aangeven wat jouw rol is als het gaat om vitale functies.

- Je weet waarop je observeert mbt bewustzijn, ademhaling en bloedsomloop.

- Je weet waarop je observeert als het gaat om bloeddruk.

- Je weet wat normaalwaardes zijn van de vitale functies

Wat zijn de vitale functies?

1. Hartfrequentie, bloeddruk, saturatie, temperatuur en bewustzijn
2. Hartfrequentie, bloeddruk, ademhaling, temperatuur en urineproductie
3. Hartfrequentie, bloeddruk, ademhaling, temperatuur en het 'niet pluis gevoel'
4. Bewustzijn, ademhaling, bloedsomloop

Wat zijn de vitale functies?

Bewustzijn

Ademhaling

Bloedsomloop

Hoe meten we deze?

Wanneer te meten?

• Deze kunnen af en toe worden gemeten bij een bezoek aan een dokter ter controle maar soms ook continu, bijvoorbeeld op de intensive care.  
• Bij ouderen in een verzorgingshuis of in de thuiszorg moeten soms ook de vitale functies worden gemeten.

Waarom meten we vitale functies?

Vitale functies zorgen ervoor dat wij in leven blijven. Als er problemen zijn met de vitale functies kan er bijvoorbeeld een ziekte zijn die behandeld moet worden door een dokter. 

Het compleet wegvallen van een vitale functie is levensgevaarlijk!

Bewustzijnscontrole

Aanspreken en voorzichtig schudden aan schouders

Indien een noodsituatie: ga uit van een reanimatiesituatie

(112, AED en start reanimatie). Hier gaan we later op in

Ademhalingscontrole

Gedurende 10 seconden:

kijken luisteren en voelen

Hartfrequentie

Je observeert het aantal hartslagen per minuut

Je observeert de hartslag in rusttoestand

Gemiddelde hartslag

   - pasgeborene: 120 – 140 sl/min

   - kinderen: de frequentie hangt er af van de leeftijd, maar is hoger dan

     een bij een volwassene

   - volwassene 60 – 80 sl/min

Wat gebeurt er tijdens een hartslag?

Bij elke hartslag vult het hart zich met bloed. Daarna trekt de hartspier samen om bloed naar je organen en spieren te pompen. Dit lijkt eenvoudig geregeld, maar in werkelijkheid zit hier een ingewikkeld systeem achter.

Ritme

Normale hartslag: regelmatig

“Normaal” zijn alle hartslagen even krachtig en gelijkmatig (regulaar).

Onregelmatige hartslag: er zit geen gelijkmatig ritme in de hartslag, dit kan wijzen op een stoornis in de werking van het hart. Dit noemt men een onregelmatig ritme: irregulair

Regelmatige hartslag is in rust tussen de 60 en 100 slagen per minuut.

Afwijkende hartfrequentie

Verhoogde hartfrequentie (tachycardie)

Oorzaken: emoties, koorts, bloedingen, hartafwijkingen, bepaald medicatiegebruik

Verlaagde hartfrequentie (bradycardie)

Oorzaken: conditieverbetering, tijdens de slaap, een hersenaandoening, bij hartafwijkingen, bepaald medicatiegebruik, in een later stadium van shock

De hartslag (polsslag) kan gemakkelijk
    gemeten worden door de kloppingen te
    tellen van een bloedvat in de pols vlak
    onder de duim. Dit wordt de polsslag genoemd.
   

Bloeddruk

Bloeddruk

Hoge bloeddruk

Lage bloeddruk
mmHg= millimeter kwikdruk 

Wat zegt je bloeddruk over je gezondheid?

• Het bloed 'drukt' tegen wanden van bloedvaten: bloeddruk
  

• Bloeddruk verschilt in je lichaam
  

• Hoge bloeddruk slecht op de lange termijn: beschadiging bloedvat
  
• Lage bloeddruk kan zorgen voor duizeligheid en flauwvallen.
  

Wat is hypertensie

1. te lage bloeddruk
2. te hoge bloeddruk
3. een normale bloedruk
4. te druk in de klas

Slagaderverkalking

Door:

Stress

Roken

Cholesterol 

Hoge bloeddruk

Hart- en vaatziekten voorkomen

Erfelijke factoren en leefstijl spelen een rol

Gezond eten, onverzadigde vetten (laag cholesterol), weinig zout en weinig alcohol 

Doodsoorzaken

Wat verhoogt de kans op een hartinfarct?

1. Lage bloeddruk
2. Hoge bloeddruk

Wat is de onderdruk?

1. De bloeddruk wanneer de kamers samentrekken.
2. De bloeddruk wanneer de boezems samentrekken.
3. De bloeddruk tijdens de hartpauze.

Heeft iemand die regelmatig eventjes duizelig wordt als hij uit bed stapt last van lage of hoge bloeddruk?

1. Lage bloeddruk
2. Hoge bloeddruk

Door veroudering van de bloedvaten worden deze

1. Elastischer en wordt de bloeddruk hoger
2. Elastischer en wordt de bloeddruk lager
3. Minder elastisch en wordt de bloeddruk lager
4. Minder elastisch en wordt de bloeddruk hoger

Opdracht pols meten

Observeer hartslag 15/30 seconden

X4 of X2= resultaat hartfrequentie/minuut

Is de hartslag onregelmatig, dan verleng je de tijd naar 30 sec X2.

- zoek de polsslagader bij je buurman/vrouw en meet deze per minuut

- plaats wijsvinger en middelvinger met lichte druk op de polsslagader

- valt deze waarde binnen de normaalwaarden?

- sta nu op en maak passen op de plaats en ga 5 keer door je knieën.

- herhaal meting op de polsslagader

- welke waarde meet je nu?

Bedankt voor jullie aandacht!