Schizofrenie

• Doelgroepen
• MBO
• Studiejaar 1,2

Schizofrenie

Leerdoelen

• Je kunt 3 vormen van Schizofrenie benoemen
• Je kunt 5 kenmerken van Schizofrenie benoemen
• Je kunt verschillende symptomen van schizofrenie benoemen
• Je kunt benoemen waar de behandeling bij Schizofrenie uit bestaat. 

Schizofrenie

‘Mijn broer hoort stemmen in zijn hoofd’

‘Mijn moeder is ervan overtuigd dat de buren haar kwaad willen doen’

Dit zijn voorbeelden van wat mensen met schizofrenie kunnen denken en meemaken.

Wat is schizofrenie of psychosegevoeligheid?

• Om te beginnen: niet iedereen die psychotisch is (geweest) heeft schizofrenie. 
• Pas als een psychose lang duurt of iemand meerdere psychosen heeft doorgemaakt en hij in de tussenliggende tijd niet goed functioneert kan de diagnose schizofrenie gesteld worden.
  

Wat is schizofrenie of psychosegevoeligheid? 2

• Van het woord schizofrenie schrikken veel mensen. 
• Zij hebben het beeld van een ernstige psychiatrische ziekte die nooit meer overgaat.
• Tegenwoordig zeggen we liever ‘psychosegevoeligheid’. De diagnose schizofrenie wordt steeds minder gesteld. 
• De meeste mensen met schizofrenie herstellen voor een groot deel en leren leven met hun gevoeligheid. 

Verschillende soorten Schizofrenie

aranoïde schizofrenie: je hebt vooral last van wanen en hallucinaties. 

• Die wanen kunnen over allerlei dingen gaan. 
• Bijvoorbeeld dat je achtervolgd wordt, of dat er iets mis is met je lichaam.

Gedesorganiseerde schizofrenie: je hebt vooral problemen met denken en voelen. 

• Het lukt niet om dingen te plannen bijvoorbeeld. 
• Ook praat je soms onduidelijk, anderen begrijpen je dan niet goed.

Verschillende soorten Schizofrenie 2

Katatone schizofrenie: je hebt vooral problemen met bewegen. 

• Soms zit je bijvoorbeeld heel lang stil in dezelfde houding. 
• Of je beweegt juist heel veel, terwijl dat helemaal niet nodig is.  

Welke vormen van Schizofrenie zijn er?

1. Katatone Schizofrenie
2. Aranoïde Schizofrenie
3. Arachnoïdea Schizofrenie
4. Gedesorganiseerde Schizofrenie

Kenmerken van schizofrenie

Bij schizofrenie heb je langer dan 6 maanden last van 2 of meer van de volgende kenmerken:

• Degene ziet, hoort, proeft, ruikt of voelt dingen die er niet zijn (hallucinaties)
  
• Degene heeft sterke ideeën die niet waar zijn (wanen)
  
• Degene kan  moeilijk gedachten en gevoelens op een rij zetten
  
• Degene praat onduidelijk of soms helemaal niet
  
• Degene zit lang stil in dezelfde houding

Benoem 5 kenmerken van Schizofrenie

Symptomen van schizofrenie

De persoon kan last hebben van verschijnselen die horen bij een psychose. 

• Niet iedereen heeft dezelfde symptomen of ervaart dezelfde problemen. 
• Bij schizofrenie horen positieve en negatieve symptomen

Symptomen van schizofrenie 2

Positieve symptomen	Negatieve symptomen
zijn verschijnselen die bij mensen zonder schizofrenie niet voorkomen, zoals hallucinaties (stemmen horen), wanen en verward denken	heten zo, omdat er iets ontbreekt wat er eerst wél was. Hij heeft bijvoorbeeld last van vlakke gevoelens, een gebrek aan energie, hij neemt weinig initiatief, trek zich terug uit sociale contacten en kan zich niet goed concentreren.

Symptomen van schizofrenie 3

Terwijl positieve symptomen meestal goed reageren op behandeling, is dat voor negatieve symptomen niet het geval.

Wie krijgen schizofrenie? 

• Schizofrenie komt vaker voor dan je denkt. 
• Ongeveer 1 op de 100 mensen krijgt de aandoening.
• Schizofrenie komt overal in de wereld voor en in alle lagen van de bevolking. 
• Mannen krijgen het iets vaker dan vrouwen. 
• De eerste psychose begint meestal tussen de leeftijd van 16 tot 35 jaar. 

Oorzaken van schizofrenie

Er is veel onderzoek gedaan naar schizofrenie en psychose.

• Waarschijnlijk is de kwetsbaarheid voor schizofrenie al bij de geboorte aanwezig. (Erfelijk)
• Sommige mensen hebben een grotere kans om schizofrenie te ontwikkelen. 
• Of iemand met een erfelijke aanleg de ziekte ook echt krijgt, hangt af van factoren in de omgeving zoals stress, drugsgebruik of trauma.

Misverstanden over schizofrenie

• Mensen met schizofrenie hebben niet meerdere persoonlijkheden. Het woord schizofrenie komt uit het Grieks en betekent 'gespleten geest'. Hierdoor verwarren mensen het soms met een dissociatieve stoornis.
  
• Ook werd vroeger wel gedacht dat schizofrenie werd veroorzaakt door een verkeerde opvoeding. Inmiddels weten we dat dat niet klopt. 

Wat is het grootste misverstand rondom Schizofrenie?

Behandeling van schizofrenie

• De behandeling van schizofrenie bestaat meestal uit een combinatie van praten (therapie) en pillen (medicijnen).  
• Er wordt na de diagnose, altijd gewerkt met een behandelplan.

Medicijnen

• Medicijnen die werken tegen psychoses, antipsychotica. 

Tijdens een psychose gaan er teveel en verkeerde berichten heen en weer tussen je hersencellen. De medicijnen onderdrukken dit. 

• Er zijn verschillende soorten antipsychotica, die verschillende bijwerkingen hebben. 
• Van sommige middelen kun je dik worden, van andere kun je wat houterig gaan bewegen.

Therapie

• Leren om te gaan met de schizofrenie door goede voorlichting over wat schizofrenie is en waar de behandeling uit bestaat.
• Hoe gedrag aangepast kan worden om te voorkomen dat er weer een psychose ontstaat. Bijvoorbeeld door situaties te herkennen waarin  eerder een psychose is voorgekomen.
• Daarnaast is het belangrijk  de draad weer op te pakken. 
• Tijdens de behandeling word daarom ook geholpen om weer naar werk, school of studie te gaan.

De behandeling van Schizofrenie bestaat uit?

1. Therapie
2. Medicijnen
3. Therapie & Medicijnen

Wat kun jij als verzorgende doen?

• De beste zorg bestaat uit samenwerking tussen de zorgvrager, de hulpverleners en de familie/naasten. 
• De zorgvrager goed observeren om gedragsveranderingen waar te kunnen nemen.
• Actie ondernemen bij gedragsveranderingen, zoals in gesprek gaan met de zorgvrager, arts inschakelen voordat de gedragsverandering toeneemt voor eventueel aanpassing van medicatie.

www.npostart.nl

Leerdoelen behaald?

• Je benoemde 3 vormen van Schizofrenie
  
• Je benoemt de 5 kenmerken van Schizofrenie
  
• Je benoemd verschillende symptomen van schizofrenie
• Je benoemt waar de behandeling bij Schizofrenie uit bestaat

Feedback 

TIPS & TOPS