1.2 Een winstgevende kolonie

H1: Nederland en Indonesië
§1.2 een winstgevende kolonie 
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo k, g, t, mavoLeerjaar 3

In deze les zitten 19 slides, met tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 70 min

Onderdelen in deze les

H1: Nederland en Indonesië
§1.2 een winstgevende kolonie 

Slide 1 - Tekstslide

Terugkijken

Leerdoelen §1.2 een winstgevende kolonie 

Uitleg §1.2 een winstgevende kolonie 

Zelfstandig werken
Deze les 

Slide 2 - Tekstslide

Leerdoelen §1.1
A: Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven
B: Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft
C:  Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders

Slide 3 - Tekstslide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
A
De koloniale samenleving
Leerdoel:
  • Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven
Begrippen:
  • indo's
  • racisme
B
Het cultuurstelsel
Leerdoel:
  • Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft
Begrippen:
  • cultuurstelsel
  • liberalisme
C
Ondernemers en contractarbeiders
Leerdoel:
  • Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders
Begrippen:
  • vrije arbeid
  • contractarbeiders
  • koelies

Slide 4 - Tekstslide

H1: Nederland en Indonesië
§1.2 een winstgevende kolonie 
A: de koloniale samenleving

Slide 5 - Tekstslide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
A
De koloniale samenleving
Groepen in de samenleving

  • Nederlanders (tot 1880 alleen mannen, daarna ook vrouwen)
  • Indo's: kinderen van NL'se mannen, inheemse vrouwen. Verschil in sociale lagen: hoe lichter de huid, hoe hoger de status
  • Racisme

Slide 6 - Tekstslide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
A
De koloniale samenleving
NL'se vrouwen:
niet bezighouden met politiek of bestuur. Wel liefdadigheid

Indonesische vrouwen:
geen onderwijs, als kind uitgehuwelijkt, geen beroep
Positie wordt verbeterd: 1904 oprichting school voor inheemse meisjes

Slaven:
 50.000 slaven uit Afrika, China en NL-Indië.
Slavernij afgeschaft 1860

Slide 7 - Tekstslide

Kijkvraag fragment
In het fragment wordt het cultuurstelsel beschreven. Wat is het cultuurstelsel?

Slide 8 - Tekstslide

H1: Nederland en Indonesië
§1.2 een winstgevende kolonie 
B: het cultuurstelsel

Slide 9 - Tekstslide

Leerdoelen §1.1
A: Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven
B: Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft
C:  Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders

Slide 10 - Tekstslide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
B
Het cultuurstelsel
1830: invoering cultuurstelsel op Java


Boeren moeten op 1/5 van hun land cultuurproducten verbouwen.
--> koffie, suiker, tabak, thee, indigo
--> afstaan aan de NL'ers --> die verkochten dit duur in NL

Slide 11 - Tekstslide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
B
Het cultuurstelsel
Cultuurstelsel, ramp voor de boeren:

  • Moesten beste grond gebruiken voor cultuurproducten, hierdoor weinig eten verbouwen. ==> hongersnoden
  • Sommige regenten dwongen boeren meer dan 1/5 deel te gebruiken. Bij hogere opbrengst kreeg regent bonus
  • Boeren zonder geschikte grond moesten 66 dagen werken voor NL bestuur. In praktijk soms 100 tot 200 dagen.

Slide 12 - Tekstslide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
B
Het cultuurstelsel
Kritiek uit NL:

  • 1860: boek Max Havelaar van Multatuli. Beschrijving onderdrukking en uitbuiting boeren.
  • NL'se regering bemoeit zich te veel met economie NL-Indië. 
    Vanaf 1848 veel Liberalisme in het bestuur.
    Het idee dat ondernemers vrij waren zou ook in NL-Indië moeten gelden

1870: afschaffing cultuurstelsel

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Video

H1: Nederland en Indonesië
§1.2 een winstgevende kolonie 
C: Ondernemers en contractarbeiders

Slide 15 - Tekstslide

Leerdoelen §1.1
A: Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven
B: Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft
C:  Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders

Slide 16 - Tekstslide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
C
Ondernemers en contractarbeiders
Gevolgen afschaffing cultuurstelsel:
 
NL'se ondernemers stichtten bedrijven in NL-Indië: plantages (thee, koffie, suiker).
 
Werk werd gedaan door loonarbeiders uit de lokale bevolking.
Dit systeem is vrije arbeid

Slide 17 - Tekstslide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
C
Ondernemers en contractarbeiders
Om genoeg arbeiders te hebben kwamen er contractarbeiders uit o.a. China
  • Kregen voorschot op hun loon
  • Verdienden te weinig
  • Konden voorschot niet terug betalen
  • Bleven vaak heel lang op de plantages

NL noemde hen koelies
Leven van de koelies:
  • 12 uur per dag werken
  • Weinig eten
  • Geen wc/ bad
  • Kinderarbeid
  • Geldboetes/lijfstraffen
  • Koelieordonnantie (straf bij werkweigering)

Slide 18 - Tekstslide

§1.2: 1 t/m 11 
Aan de slag 

Slide 19 - Tekstslide