Ethiek - 17. Vermogensbenadering Nussbaum

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Martha Nussbaum 

(1947)

Emoties en waardeoordelen

Het goede leven &

Capability Approach

Deugdethiek in de vorm van persoonlijke ontwikkeling.

Cognitieve benadering van emoties

De situatie waarin mensen verkeren speelt een belangrijke rol in emoties.

Emoties zijn intelligente (cognitieve) reacties op wat we waardevol vinden.

Martha Nussbaum

Herhaling wijsgerige antropologie

Martha Nussbaum

1947

Woedend worden over onmenselijke zaken getuigt van menselijkheid.

Woede is een intelligente reactie op het oordeel dat mensen waardevol zijn en niet onmenselijk behandeld mogen worden.

Nussbaum

Emoties zijn cognitief 

(voortkomend uit wat we weten) 

&

evaluatief 

(voortkomend uit hoe we de situatie beoordelen).

Cognitief & evaluatief!

Nussbaum

1. Emoties gaan altijd ergens over
2. Het object wordt op een bepaalde manier waargenomen
3. Er zijn overtuigingen in het geding
4. Er zijn waarden in het geding

Dus emoties hebben altijd met kennis- en waardeoordelen te maken.

Griekse dichter Pindarus

Door de rede...

... zijn wij geen speelbal van toeval.

... kunnen we omgaan met onze kwetsbaarheid en afhankelijkheid.

... kunnen we onszelf autonoom ontwikkelen

Martha Nussbaum

Welvaart & BNP

Welvaart & capability approach

Waar is het goede leven te bereiken?

Het goede leven

BNP  geen goede maatstaf voor het goede leven/welvaart in een land.

Alternatief:

Capability approach

(vermogensbenadering)

Capabilities

Het mens-zijn zelf veronderstelt een aantal posities en vermogens.

Als en voor zover men dat zelf wil, moeten deze ontwikkelt kunnen worden.

Of: wat moet een mens kunnen doen in zijn leven?

Welke 'vermogens' vind jij belangrijk om te hebben in een mensenleven?

"Een samenleving is goed, die mensen in staat stelt tot…’

1. Leven
2. Lichamelijke gezondheid
3. Lichameljke integriteit
4. Zintuiglijke waarneming
5. Emoties
6. Plannen maken
7. Relaties met anderen kunnen en mogen hebben
8. Andere soorten (relaties omgeving)
9. Spel
10. Zeggenschap over eigen omgeving