Begrijpend Lezen: strategie, doel en verband

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Leesvaardigheid

Leesstrategie
Tekstdoel/ Communicatiedoel

Tekstverband

Leesstrategieën

• Oriënterend lezen Je wilt een eerste indruk krijgen van een tekst.
  Je bekijkt hem, maar leest hem nog niet echt. 
• Globaal lezen Je kijkt naar de hoofdzaken en leest kernzinnen.

• Intensief lezen Je wilt weten wat er in de tekst staat. Je wilt hem begrijpen. Je leest hem helemaal.
• Zoekend lezen Je hebt een vraag, waar je antwoord op wilt heben. Je zoekt in de tekst het antwoord.
• Studerend lezen Je wilt de tekst leren. Je leest om te kunnen onthouden.
• Kritisch lezen Je wilt je mening erover geven.

Nieuw!

Dit bekijk en lees je voortaan als je verkennend leest.

Welke vier leesstrategieën ken je?

Je zoekt een nieuwe telefoon. Je kijkt in het reclameblaadje van de Mediamarkt.

Welke leesstrategie gebruik je?

1. zoekend lezen
2. oriënterend lezen
3. intensief lezen
4. studerend lezen

Welke leesstrategie gebruik je?
Je probeert je favoriete programma te vinden in de tv-gids.

1. oriënterend
2. intensief
3. zoekend
4. studerend

Welke leesstrategie gebruik je?
Je leest een tekst die je echt wilt begrijpen.

1. oriënterend
2. intensief
3. zoekend
4. studerend

Welke leesstrategie gebruik je?
Je gebruikt een handleiding om een kast van Ikea in elkaar te zetten.

1. verkennend
2. intensief
3. zoekend
4. studerend

Welke leesstrategie gebruik je?
Je gebruikt een hoofdstuk uit een geschiedenisboek om je voor te bereiden op een proefwerk.

1. oriënterend
2. intensief
3. zoekend
4. studerend

Communicatiedoelen (1)

Informeren – je geeft (feitelijke) informatie

Instrueren- je vertelt hoe iets moet gebeuren

Uiteenzetten – je geeft op een objectieve manier informatie (beschrijving of verklaring)

Activeren – aanzetten tot handelen – goed doel, wordt lid

Amuseren- stripverhaal, gedichten

Communnicatiedoelen (2)

Beschouwen – je geeft verklaringen of meningen, zodat de lezer zelf een mening kan vormen

Overtuigen- betoog: je wilt dat iemand jouw mening overneemt.

Activeren – aanzetten tot handelen – goed doel, wordt lid

Amuseren- stripverhaal, gedichten

Wat is het doel van een nieuwsbericht?

1. informeren
2. activeren
3. overtuigen
4. beschouwen

Wat is het doel van een ingezonden brief?

1. informeren
2. activeren
3. overtuigen
4. instrueren

Wat is het doel van een verkiezingsposter?

1. informeren
2. activeren
3. overtuigen
4. amuseren

Tekstverbanden

Kijk naar de volgende  tekstverbanden: 

• opsommend 
• tijdsvolgorde 
• tegenstellend 
• concluderend

Theorie (tekstverbanden)

Tekstverband	Signaalwoorden	Voorbeelden
opsommend	ten eerste, ook, bovendien, zowel ... als, ten slotte	Max houdt van klimmen. Hij houdt ook van boulderen.
tijdsvolgorde	eerst, terwijl, nadat, voordat, daarna, vervolgens, ten slotte	Bibi eet altijd een banaan voordat ze gaat sporten.
tegenstellend	maar, echter, evenwel, toch, daarentegen, integendeel	Ilana vindt volleyballen leuk, maar alleen op vakantie.
concluderend	dus, dan ook, concluderend, hieruit volgt	Joris is lang, dus basketbal is een goede sport voor hem.

Noem het tekstverband:
Wilma houdt het voor gezien. Dat
wil zeggen dat zij stopt met fluiten.

Noem het tekstverband:
Sofie wil hem nooit meer zien. Jaap
daarentegen is nog steeds gek op haar.

Noem het tekstverband:
Nog voordat Jaap was uitgesproken, gooide
Sofie hem een glas water in het gezicht.

Theorie (tekstverbanden en signaalwoorden)

1. Het rad draait op een tegel.

2. Je bedenkt een zin met dit
tekstverband

3. Je docent kán je de beurt geven.

Maak een zin met daarin een tekstverband.
De rest raadt om welk tekstverband het gaat.

En nu werken jullie!😉

Taak 21 opdr. 4