§4 Alinea's en kernzinnen les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

- Inloggen in LessonUp.

- Materiaal klaarleggen op tafel (boek + schrift)

§4 Alinea's en kernzinnen

Voordat we beginnen:

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

P L A N N I N G

Cursus 1 - Meer dan lezen

1. Even herhalen

2. Lesdoelen

3. Uitleg alinea's en kernzinnen

4. Aantekeningen maken tijdens uitleg

5. Oefenopdrachten

6. Zelfstandig werken

6. Afsluiten

Er volgen nu wat herhalingsvragen

Rijm:

Zoek voorbeelden van de drie soorten van rijm. Probeer van iedere soort twee voorbeelden te vinden.

Welk woord zou er onder de rode balk staan?

Welk woord hoort onder de rode balk?
(hint: assonantie)

Wat zijn de vijf tekstdoelen?
(alfabetische volgorde, onder elkaar, geen komma's)

Wat is het tekstdoel van een tekst waarbij de schrijver je wil vermaken?

1. amuseren
2. activeren
3. instrueren
4. overtuigen

Wat is het tekstdoel van een opinie in de krant?

1. amuseren
2. informeren
3. instrueren
4. overtuigen

• Je kunt de kernzinnen van alinea's bepalen.
• Je kunt een alinea schrijven met een duidelijke kernzin.

Lesdoelen

Alinea's en kernzinnen

Teksten zijn verdeeld in alinea's. Een alinea bestaat uit een aantal zinnen die bij elkaar horen, omdat ze over hetzelfde gaan.  "Alinea: wordt vaak afgekort als "al." In een schooltekst staan vaak alineanummers voor een nieuwe alinea. In een krant of boek niet!

Alinea's en kernzinnen

De belangrijkste informatie uit een alinea staat in de kernzin. Dat is meestal de eerste zin en soms de laatste. In de rest van de alinea staat dan vaak meer informatie of voorbeelden. De kernzin kan ook de tweede zin zijn; de eerste zin geeft dan vaak het verband met de vorige alinea's aan.

Voorbeeld

(1) Het begint met gekibbel en het eindigt met grof geweld. Ruziemaken met hun broer of zus kunnen kinderen als de besten. Alle wapens zijn toegestaan: krabben, huilen, stampen, slaan en schreeuwen in alle toonhoogten. Het lijkt wel oorlog. Toch kan een half uur later de vrede zomaar weer getekend zijn.

Een kernzin is dus een hoofdzaak. Na de kernzin komt dus...

1. Een bijzaak
2. Een hoofdzaak

Hoofdzaak

Bijzaak

Belangrijk

Kernzin

Kan weggelaten worden

Nadere uitleg of voorbeelden

Daarvoor kun je het beste op tijd beginnen met het leren van de moeilijke woorden en het huiswerk voor leesvaardigheid keurig bijhouden. Daarnaast is veel (online) oefenen met spelling aan te raden.

Sleep het woord 'kernzin' naar de kernzin van bovenstaande alinea. Sleep het woord 'bijzaak' naar de bijzaak in bovenstaande alinea.

Als je een voldoende wilt halen voor de eindtoets, moet je je goed voorbereiden. 

Zo kun je gratis oefenen via cambiumned.nl.

kernzin

bijzaak

ZELFSTANDIG WERKEN

Wat :	Maken opdracht 1 + 2 (blz. 30-31)
Hoe :	In je boek/schrift.
Hulp :	Theorie op blz. 30
Tijd :	10 minuten
Klaar :	Oefen in de online methode met de trainer.

• Je weet nu wat de kenmerken van een alinea zijn;
• Je kunt nu de kernzin van een alinea bepalen.

Lesdoelen behaald?

Waaraan kun je een alinea herkennen?

Omschrijf in je eigen woorden wat een kernzin in.