2HV - 3.1 De Verlichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

3.1 De Verlichting

Programma

1. Voorkennis standen                                                                   (3 min) 
2.  Bespreken doel 1 & 2                                                                (15 min) 
3.  Aan de slag met doel 3                                                           (20 min)
4. Afsluiting                                                                                        (5 min)

NOEM DRIE STANDEN DIE AL SINDS DE MIDDELEEUWEN BESTAAN!

3.1 De Verlichting

1. Ik kan een beschrijving geven van de standensamenleving in het Ancien Regime. (111/112)

- Verklaar hoe je in een stand terecht kwam. 

- Leg uit wat privileges en het ancien regime waren. 

- Geef een beschrijving van de bovenste laag van de derde stand. 

2. Jij kunt uitleggen dat de Verlichting een nieuwe manier van denken was.  (113)

- Leg uit wat mensen dankzij de ratio beter leren begrijpen. 

- Leg uit met een voorbeeld wat dit denken inhoudt. 

- Verklaar wat religieuze tolerantie inhoudt. 

Maak 6 t/m 12 op blz. 128 & 129. 

3.1 De Verlichting (vwo)

1. Jij een beschrijving geven van de standensamenleving in het Ancien Regime. 

- Verklaar hoe je in een stand terecht kwam. 

- Leg uit wat privileges en het ancien regime waren. 

- Geef een beschrijving van de bovenste laag van de derde stand. 

2. Jij kunt uitleggen dat de Verlichting een nieuwe manier van denken was. 

- Leg uit wat mensen dankzij de ratio beter leren begrijpen. 

- Leg uit met een voorbeeld wat dit denken inhoudt. 

- Verklaar wat religieuze tolerantie inhoudt. 

Maak 6 t/m 12 op blz. 128 & 129. 

§3.1 De Verlichting (kort het leerdoel)	Antwoorden
hhh
Samenvatting

1.Ik kan een beschrijving geven van de standensamenleving in het Ancien Regime door: 

- te verklaren hoe je in een stand terecht kwam.

- Leg uit wat privileges en het ancien regime waren.

- Geef een beschrijving van de bovenste laag van de derde stand.

Standensamenleving

Privileges 

Ancien Regime 

Moeilijke woorden!  

- Verklaar hoe je in een stand terecht kwam.

• Jouw geboorte bepaalde als sinds de middeleeuwen jouw plaats en taak.
  

- Leg uit wat privileges en het ancien regime waren.

•  geestelijken en adel bezaten de grond en allerlei voorrechten (privileges) zoals het niet betalen van belasting.
• Ancien regime; het oude bestuur, dit waren de absolute vorsten.
  

- Geef een beschrijving van de bovenste laag van de derde stand.

• Rijke burgers uit steden (rijk geworden van handel), deze werden de bourgeoisie genoemd. 
• Betekenis moeilijk woord

§3.1 De Verlichting (kort het leerdoel)	Antwoorden
hhh
Samenvatting

2. Ik kan uitleggen dat de Verlichting een nieuwe manier van denken was.

- Leg uit wat mensen dankzij de ratio beter leren begrijpen.

- Leg uit met een voorbeeld wat dit denken inhoudt.

- Verklaar wat religieuze tolerantie inhoudt. 

De Verlichting

Voltaire

Moeilijke woorden!  

- Leg uit wat mensen dankzij de ratio beter leren begrijpen.

• Mensen moesten vertrouwen in hun eigen verstand (ratio).
  
• Door rationeel te denken zouden mensen de wereld beter begrijpen en kunnen veranderen.
  

- Leg uit met een voorbeeld wat dit denken inhoudt.

• Wetenschappers verklaarden natuurrampen niet langer als een straf van god maar zochten logische verklaringen.
  
• Het gebruiken van het verstand om de wereld te verbeteren wordt de Verlichting te genoemd.
  

- Verklaar wat religieuze tolerantie inhoudt.

• Verlichte denkers vonden dat niet alles wat de kerk zou waarheid was, mensen moesten daarom vrij zijn om te geloven wat zij wilden.
• Voltaire: een Verlicht denker, die tegen bijgeloof was en dingen probeerde te verklaren volgens de wetenschap.

- Betekenis moeilijk woord

§3.1 De Verlichting (kort het leerdoel)	Antwoorden
hhh
Samenvatting

2. Ik kan uitleggen dat de Verlichting een nieuwe manier van denken was.

- Leg uit wat mensen dankzij de ratio beter leren begrijpen.

- Leg uit met een voorbeeld wat dit denken inhoudt.

- Verklaar wat religieuze tolerantie inhoudt. 

De Verlichting

Voltaire

Moeilijke woorden!  

- Leg uit wat mensen dankzij de ratio beter leren begrijpen.

• Mensen moesten vertrouwen in hun eigen verstand (ratio).
  
• Door rationeel te denken zouden mensen de wereld beter begrijpen en kunnen veranderen.
  

- Leg uit met een voorbeeld wat dit denken inhoudt.

• Wetenschappers verklaarden natuurrampen niet langer als een straf van god maar zochten logische verklaringen.
  
• Het gebruiken van het verstand om de wereld te verbeteren wordt de Verlichting te genoemd.
  

- Verklaar wat religieuze tolerantie inhoudt.

• Verlichte denkers vonden dat niet alles wat de kerk zou waarheid was, mensen moesten daarom vrij zijn om te geloven wat zij wilden.
• Voltaire: een Verlicht denker, die tegen bijgeloof was en dingen probeerde te verklaren volgens de wetenschap.

- Betekenis moeilijk woord

1. Jij kan een beschrijving geven van de standensamenleving in het Ancien Regime. 

- Verklaar hoe je in een stand terecht kwam.

• Jouw geboorte bepaalde als sinds de middeleeuwen jouw plaats en taak.

- Leg uit wat privileges en het ancien regime waren.

•  geestelijken en adel bezaten de grond en allerlei voorrechten (privileges) zoals het niet betalen van belasting. 
• Ancien regime; het oude bestuur, dit waren de absolute vorsten. 

- Geef een beschrijving van de bovenste laag van de derde stand.

• Rijke burgers uit steden (rijk geworden van handel), deze werden de bourgeoisie genoemd. 

2. Jij kunt uitleggen dat de Verlichting een nieuwe manier van denken was. 

- Leg uit wat mensen dankzij de ratio beter leren begrijpen.

• Mensen moesten vertrouwen in hun eigen verstand (ratio). 
• Door rationeel te denken zouden mensen de wereld beter begrijpen en kunne veranderen. 

- Leg uit met een voorbeeld wat dit denken inhoudt.

• Wetenschappers verklaarden natuurrampen niet langer als een straf van god maar zochten logische verklaringen. 
• Het gebruiken van het verstand om de wereld te verbeteren wordt de Verlichting te genoemd. 

- Verklaar wat religieuze tolerantie inhoudt. 

• Verlichte denkers vonden dat niet alles wat de kerk zou waarheid was, mensen moesten daarom vrij zijn om te geloven wat zij wilde. 

Voorkennis doel 2. Verlichte denkers geloofden dat de samenleving verbeterd kon worden. Leg uit hoe dat volgens zou moeten.

§3.1 De Verlichting (kort het leerdoel)	Antwoorden
hhh
Samenvatting

3. Ik kan met enkele voorbeelden uitleggen dat Verlichte denkers nieuwe ideeën hadden over goed bestuur. (blz. 112/113)

- Leg uit wat natuurrechten inhielden;

- Leg het gedachtegoed van Jean Jacq Rousseau uit;

- Leg uit hoe volgens Charles de Montesqieu men machtsmisbruik wist te voorkomen aan de hand van de scheiding van de machten/trias politica.

Jean Jacq Rousseau uit;

Charles de Montesqieu

Moeilijke woorden!  

- L- Leg uit wat natuurrechten inhielden;

• Natuurrechten zijn; rechten die alle mensen van nature hebben zoals recht op bezit en vrijheid.

- Leg het gedachtegoed van Jean Jacq Rousseau uit;

• Radicale denker! Niet de koning moest de macht hebben maar het volk!
  

- Leg uit hoe volgens Charles de Montesqieu men machtsmisbruik wist te voorkomen aan de hand van de scheiding van de machten/trias politica.

• Om machtsmisbruik te voorkomen moest de macht niet bij één groep liggen
  
• Daarom bedacht Montesqieu de scheiding der machten:
  
• Wetgevende macht: vertegenwoordigers uit het volk die wetten mochten maken.
  
• Uitvoerende macht: Koning en regering mochten deze wetten uitvoeren.
  
• Rechtsprekende macht: rechters straffen burgers die zich niet aan de wet houden. 

Doel 2 en doel 3 

3. Ik kan met enkele voorbeelden uitleggen dat Verlichte denkers nieuwe ideeën hadden over goed bestuur. (blz. 112/113)

- Leg uit wat natuurrechten inhielden; 

- Leg het gedachtegoed van Jean Jacq Rousseau uit;

- Leg uit hoe volgens Charles de Montesqieu men machtsmisbruik wist te voorkomen aan de hand van de scheiding van de machten/trias politica. 

3. Ik kan met enkele voorbeelden uitleggen dat Verlichte denkers nieuwe ideeën hadden over goed bestuur. (blz. 125)

- Leg uit wat natuurrechten inhielden; 

- Leg het gedachtegoed van Jean Jacq Rousseau uit;

- Leg uit hoe volgens Charles de Montesqieu men machtsmisbruik wist te voorkomen aan de hand van de scheiding van de machten/trias politica. 

3. Ik kan met enkele voorbeelden uitleggen dat Verlichte denkers nieuwe ideeën hadden over goed bestuur. (blz. 125)

- Leg uit wat natuurrechten inhielden; 

• Natuurrechten zijn; rechten die alle mensen van nature hebben zoals recht op bezit en vrijheid.

- Leg het gedachtegoed van Jean Jacq Rousseau uit;

• Radicale denker! Niet de koning moest de macht hebben maar het volk! 

- Leg uit hoe volgens Charles de Montesqieu men machtsmisbruik wist te voorkomen aan de hand van de scheiding van de machten/trias politica. 

• Om machtsmisbruik te voorkomen moest de macht niet bij één groep liggen
• Daarom bedacht Montesqieu de scheiding der machten: 
• Wetgevende macht: vertegenwoordigers uit het volk die wetten mochten maken. 
• Uitvoerende macht: Koning en regering mochten deze wetten uitvoeren. 
• Rechtsprekende macht: rechters straffen burgers die zich niet aan de wet houden. 

4. Ik kan uitleggen dat de Verlichting belangrijk was voor het ontstaan van de Verenigde Staten. (blz. 126/127) 

- Leg uit wat de oorzaak was van de Amerikaanse revolutie. 

- Leg uit wat een federatie is en wat er democratisch aan deze nieuwe staat was. 

4. Ik kan uitleggen dat de Verlichting belangrijk was voor het ontstaan van de Verenigde Staten. (blz. 126/127) 

- Leg uit wat de oorzaak was van de Amerikaanse revolutie. 

• De Britse kolonisten die in Noord-Amerika gingen wonen hadden geen inspraak in Brits bestuur; maar moesten wel belasting betalen! Oneerlijk vonden zij dit. 

- Leg uit wat een federatie is en wat er democratisch aan deze nieuwe staat was. 

• In 1753 werd Amerika een federatie: een samenwerking staten met eigen bestuur waarbij sommige taken kwamen te liggen bij een overkoepelend bestuur met president. 

3.2 De Franse Revolutie

4. Ik kan uitleggen welke oorzaken er zijn voor uitbreken van de Franse revolutie én ik kan beschrijven hoe de revolutie begon. 

• Leg uit waarom er ruzie ontstond in de Staten-Generaal. 
• Leg uit wat er gebeurde op 14 juli 1789. 
• Noem drie oorzaken van de Franse revolutie. 
• Maak 3a t/m 5 op blz. 118

5. Ik kan uitleggen welke politieke en sociale veranderingen het gevolg waren van de Franse revolutie. (119)

• Leg uit wat er werd opgenomen in de Verklaring van de rechten van de mens en de burger.
  
• Leg uit wat er in de Grondwet van 1791 kwam te staan.