Par. 4.2: Boeren en ridders

Begintaak
Leg in je eigen woorden uit: wat was het hofstelsel? 

4 minuten
Zelfstandig en in stilte
Weet je het niet? Kijk in par. 4.2
Eerder klaar? Lees par. 4.2 
timer
4:00
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 1

In deze les zitten 19 slides, met tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Begintaak
Leg in je eigen woorden uit: wat was het hofstelsel? 

4 minuten
Zelfstandig en in stilte
Weet je het niet? Kijk in par. 4.2
Eerder klaar? Lees par. 4.2 
timer
4:00

Slide 1 - Tekstslide

Terugblik: Het leenstelsel
  • Karel de Grote kon zijn land niet alleen besturen, hij was constant op reis.
  • Daarom kreeg hij hulp van vazallen: mannen die met hem meevochten en trouw aan Karel hadden gezworen. 
  • Zijn trouwste vazallen kregen als beloning ieder een gebied in leen. 
  • Zij mochten dit namens hem besturen: zij werden zijn leenmannen.
  • Karel was de leenheer
  • Het leenstelsel heet ook wel: feodalisme

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Het Frankische Rijk valt uiteen
  • Het rijk werd na de dood van Karel de Grote en zijn zoon Lodewijk de Vrome steeds meer verdeeld en verdeeld en verdeeld...
  • De edelen die deze gebieden bestuurden, 'vergaten soms maar even' dat zij dit gebied offcieel nog steeds in leen hadden van hun leenheer!
  • Of ze leenden het weer verder uit aan achterleenmannen...
  • Achterleenmannen hadden nooit trouw gezworen aan de koning...

Slide 4 - Tekstslide

Het domein:
Een domein: dorp met landbouwgrond dat bewerkt werd volgens het hofstelsel.


Slide 5 - Tekstslide

Het hofstelsel:
De grond op het domein werd verdeeld in 2 stukken, ene deel akkers van de heer (leenman) andere deel 'eigen' akkkers van horige boeren.

Slide 6 - Tekstslide

Het hofstelsel

Slide 7 - Tekstslide

Een horige:
Boeren die horen bij een domein, zijn gebonden aan de grond van de heer. Verkoopt de heer de grond of geeft hij dit weg dan horen de horigen daar ook bij!

Een horige mag niet:
- zonder toestemming het domein verlaten.
- trouwen zonder toestemming van de heer.

Slide 8 - Tekstslide

Hoe werd je horige?
  • Afstammelingen van slaven uit de Romeinse tijd die een eigen lapje grond hadden gekregen om te bewerken.
  • Afstammelingen van vrije boeren die hun grond aan een klooster of edelman hadden gegeven in ruil voor voedsel na mislukte oogsten of in ruil voor bescherming.

Slide 9 - Tekstslide

Het hofstelsel

Slide 10 - Tekstslide

Het drieslagstelsel

  • Als landbouwgrond elk jaar wordt gebruikt, dan wordt de grond onvruchtbaar, waardoor de oogst steeds minder werd.
  • Met het drieslagstelsel werd de grond verdeeld in drie stukken, 
  • waarbij elk jaar één stuk grond niet gebruikt werd (braak). 

  • Hierdoor kon de grond herstellen en werd de opbrengst hoger.


Het drieslagstelsel is een landbouwsysteem.

Slide 11 - Tekstslide

Braak
🐄
Zomergraan
🏖
Hoe werkt het drieslagstelsel?
Jaar 1 
Jaar 2 
Jaar 3 
Wintergraan
☃️
Zomergraan
🏖
Braak
🐄
Wintergraan
☃️
Braak
🐄
Wintergraan
☃️
Zomergraan
🏖

Slide 12 - Tekstslide

De horigen beschermen
Ridders: strijders te paard.
Hoe rijker een elderman, hoe meer strijders te paard hij had. 

Rechten:
  • Wonen in het kastel. 
  • Paarden en wapenuitrusting krijgen. 
  • Soms was een ridder rijk.

Slide 13 - Tekstslide

Plichten van de horigen:
1. pacht (huur) betalen --> deel van de oogst 
2. herendiensten doen --> vast aantal dagen werken voor de heer. Bijv. werken op de akkers van de heer, hekken maken, sloot graven enz.

Slide 14 - Tekstslide

Recht van de horigen
Bescherming tegen rovers of oorlog:
  • Schuildplaats bieden (bijv. in het kasteel). 
  • Landbouwgrond en huizen heropbouwen.

* recht op een stukje grond?

Slide 15 - Tekstslide

Afsluiten
Hoe organiseerd een beschermde een leenman zijn gebied?

Slide 16 - Tekstslide

Opdrachten maken en bespreken
Maak de opdrachten 3, 4, 5, 6, 7 en 8 van par. 4.2
Graag online maken. 

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Video

Opdracht maken
Teken een middeleeuwse domein

A.s. maandag inleveren via teams.

Slide 19 - Tekstslide