Delier

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,4

Delier

Inhoud

• Voorkennis activeren
• Wat is een delier
• Kenmerken
• Oorzaken
• Riscofactoren
• Preventieve maatregelen

Waar denk jij aan bij een delier?

Delier

• Acute verwardheid
• Toestandsbeeld dat in korte tijd ontstaat (uren tot dagen) waarbij de zorgvrager verward en angstig is.
• Veroorzaakt door een disbalans in neurotransmitters
  

Benoem 2 kenmerken van een delier

Kenmerken van een delier

• Onrustig gedrag/of juist apatisch
  
• Desoriëntatie
  
• Hallucinaties
  
• Verward denken
  
• Waan ideeën
  

 Predisponerende factoren zijn factoren die reeds aanwezig zijn bij de zorgvrager. Het zijn deze factoren die de kwetsbaarheid van de zorgvrager bepalen voor het ontwikkelen van een delier. 

-Hoge leeftijd, voornamelijk > 70 jaar

-De aanwezigheid van een ernstige ziekte, zoals bijvoorbeeld COPD, kanker en/of meerdere chronische aandoeningen, zoals bijvoorbeeld MS…

-Langdurig gebruik of vermoeden van alcoholmisbruik en/of psychoactieve medicatie.  

precipiterende of uitlokkende factoren. Denk bijvoorbeeld maar aan een acuut trauma zoals een heupfractuur of een heelkundige ingreep. 

Drie vormen van delier

• Hyperactief delier
  
• Hypoactief delier
  
• Gemengde vorm

De meest voorkomende vorm van een delier is …..

1. Mengvorm
2. Hyperactieve vorm
3. Hypo actieve vorm

Een leeftijd > 70 jaar is een ….. factor voor het optreden van een delier

1. Predisponerende factor
2. Precipiterende factor

Risicofactoren

• Leeftijd van 70 jaar en     ouder 
• Cognitieve stoornissen 
• Visus – en gehoorstoornissen 
• Stoornissen in activiteiten van het dagelijks leven 
• Gebruik van alcohol en opiaten 
• Infecties 
• Koorts 
• Dehydratie
  
• Electrolytenstoornissen
  
• Polyfarmacie
  

Op welke gebieden signaleer je risico's?

1. medicatiegebruik, huidletsel, vallen, incontinentie, depressie & ondervoeding/ overgewicht
2. ik ben mij op allerlei gebieden bewust van risico’s voor cliënten
3. pijn, medicatiegebruik, huidletsel, delier, incontinentie, depressie & ondervoeding/ overgewicht

Het gebruik van alcohol of opiaten is een ….. factor voor het optreden van een delier

1. Precipiterende factor
2. Predisponerende factor

Het gebruik van opiaten in de thuissituatie heeft geen invloed op het ontwikkelen van een delier tijdens opname in het ziekenhuis

1. Waar
2. Niet waar

Preventieve maatregelen op verschillende gebieden

• Algemeen
  
• Cognitieve stoornissen
  
• Verminderd gehoor
  
• Verminderde visus
  
• Verstoring mobiliteit
  
• Vocht- en voedingstoestand
  
• Slaap- en waakpatroon
  
• Medische interventies

Benoem 2 preventieve maatregelen

Algemeen

• Voorlichten van zorgvragers en hun naasten over het risico     van delier
  
• Prikkelarme omgeving
  
• Consult deskundige
  

Gebruik de Delerium Observatie Screening SchaaL (DOSS) om op een systematische wijze vroegtijdige de symptomen van het delier te observeren en registreren.

Stelling:
Het delier kan worden veroorzaakt door….

1. De directe gevolgen van één of meer somatische gevolgen
2. Het gebruik dan wel onttrekking van (geneesmiddelen)
3. A en B zijn beide juist
4. A en B zijn beide niet juist

Cognitieve stoornissen

• Regelmatig uitleggen waar de ZV is en waarom.
  
• Gebruik maken van klok, kalender, vertrouwde voorwerpen van thuis.
  
• Maak kamer, toilet en badkamer herkenbaar.
  
• Evt. nachtlampje voor oriëntatie ‘s nachts.
  
• Zoveel mogelijk inzetten van vast verzorgende.
  
• Maak een dagprogramma.
  
• Naasten goed op de hoogte houden van de dagelijkse dingen.

Verminderd gehoor

• Gebruik hulpmiddelen zoals gehoorapparaat.
  
• Stimuleer gebruik gehoorapparaat.
  
• Gebruik een aangepaste telefoon voor slechthorende.
  
• Duidelijk spreken.
  

Verminderde visus

• Gebruik hulpmiddelen zoals bril of loupe.
  
• Zorg voor een goede verlichting
  
• Gebruik een telefoon met grote toetsen
  
• Stimuleer het gebruik van deze hulpmiddelen.
  

Verstoring mobiliteit

• De zv mobiliseren.
  
• Bedlegerige patiënten minstens drie maal per dag actief laten bewegen.
  
• Zeer terughoudend zijn met gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen.
  

Vocht- en voedingsbalans

• Stimuleer inname van vocht.
  
• Zorg dat vocht/drinken onder handbereik van de zv staat.
  
• Zorg voor een minimale intake van 1,5 liter per dag.
  
• Let op tekenen van dehydratie (huidturgor, dorst, weinig urineproductie en donkere, geconcentreerde urine).
  
• Ga na waarom de zv weinig drinkt
  
• Bied favoriete dranken aan.
  
• Drink bijv. samen met de zv een kopje koffie in de huiskamer.
  
• Stimuleer inname voeding, evt. diëtiste inschakelen.
  

Slaap- en waakpatroon

• Handhaaf gewoontes zoveel mogelijk
  
• Voorkom of verminder ‘s nachts geluid en dim licht.
  
• Probeer niet – farmacologische interventies zoal warme melk,   kruidenthee of rustgevende muziek.
  
• Stimuleer de zv overdag tot activiteiten en lichamelijke beweging.
  

Symptomen passende bij een delier ontwikkelen zich over het algemeen min of meer acuut, in enkele uren tot dagen.


1. waar
2. niet waar

Medische interventies

• Screening van de medicatie met delirium bevorderende eigenschappen.
• Preventie en behandeling infecties.
• Adequate pijn behandeling
• Preventie en behandeling dehydratie
• Handhaven en verbeteren van de voedingstoestand
• Afwegen van het gebruik van invasieve interventies, zoals katheters, tegen het risico van delier

Opdracht

• 
  
• Klik op "wat doe je bij een delier" voor zorgmedewerkers
• Bestudeer de achtergrondinformatie
• Doorloop de e-learning module
• Behaal je certificaat : bewaar deze!