Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
4V_T1_BS5.1
T1 Inleiding in de biologie
BS 5 (deel 2 transport over membranen)
4V
04-10-22
D. Everaerts
1 / 32
volgende
Slide 1:
Tekstslide
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
In deze les zitten
32 slides
, met
interactieve quizzen
,
tekstslides
en
3 videos
.
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
T1 Inleiding in de biologie
BS 5 (deel 2 transport over membranen)
4V
04-10-22
D. Everaerts
Slide 1 - Tekstslide
Leerdoelen
1. Je kunt de verschillende manieren van membraantransport beschrijven
2. Je kunt de veranderingen bij een cel in een omgeving met een afwijkende osmotische waarde verklaren
3. Je kunt de rol van receptoreiwitten in het celmembraan beschrijven
Slide 2 - Tekstslide
1. Bouw celmembraan
Slide 3 - Tekstslide
Fosfolipiden: hydrofiele kop (water aantrekkend) en een hydrofobe staart (waterafstotend).
Slide 4 - Tekstslide
Dubbele laag fosfolipiden: erg bewegelijk.
Cholesterol moleculen: remt de beweeglijkheid
Slide 5 - Tekstslide
Eiwitmoleculen: transport, receptoren, soms met een koolhydraatketen aan de buitenkant.
Slide 6 - Tekstslide
Soms wordt er een koolhydraatketen aan een membraaneiwit bevestigd. Waarvoor dient deze koolhydraatketen?
Slide 7 - Open vraag
Celmembraan: selectief permeabel/ semipermeabel
Niet alle stoffen kunnen het membraan passeren.
Slide 8 - Tekstslide
2. Membraantransport
Slide 9 - Tekstslide
Stoffentransport
Passief transport kost geen energie, actief transport kost energie (ATP).
Slide 10 - Tekstslide
Diffusie
Kleine en vetoplosbare stoffen kunnen zonder hulp het membraan passeren.
Altijd van een hoge naar een lage concentratie.
Bijv. O
2
/ CO
2
(longen, lichaamscellen) en testosteron (lichaamscellen).
Slide 11 - Tekstslide
Slide 12 - Video
Geladen deeltjes, grote wateroplosbare moleculen, polaire moleculen hebben een transporteiwit nodig.
Altijd van een hoge naar een lage concentratie.
Controle door openen/ sluiten eiwitpoorten (bijvoorbeeld glucosetransport na binding insuline).
Gefaciliteerd transport
(= passief!)
Slide 13 - Tekstslide
Transport tegen de concentratiegradient in (van laag -> hoog) kost altijd energie: via een speciaal transporteiwit.
Bijv. Na
+
/ K
+
(zenuwcellen).
Controle door openen/ sluiten eiwitpoorten.
Actief transport
Slide 14 - Tekstslide
Gefaciliteerd transport valt onder
A
Actief transport
B
Passief transport
Slide 15 - Quizvraag
3. Transport via blaasjes
Slide 16 - Tekstslide
Endocytose:
opnemen van grote partikels, deeltjes die het membraan niet kunnen passeren (ijzerionen, grote vetachtige stoffen).
Na binding aan een receptor.
Slide 17 - Tekstslide
Fagocytose:
opnemen van bacteriën en grote deeltjes door witte bloedcellen.
Na fusie met een lysosoom kan het deeltje/ de bacterie worden afgebroken.
Slide 18 - Tekstslide
Exocytose & secretie:
Afgeven van een stof in een blaasje aan de buitenwereld van een cel.
Wordt ook gebruikt om receptoren aan de buitenkant van het membraan te krijgen.
Slide 19 - Tekstslide
4. Watertransport
Water kan deels via diffusie door het celmembraan heen. Dit is echter langzaam (door de hydrofobe binnenkant van het membraan).
Snel watertransport kan via een waterkanaal (transporteiwit/aquaporines).
Het proces van watertransport over een semipermeabel membraan heet
osmose
.
Slide 20 - Tekstslide
Osmose
Hoeveel water zich verplaatst wordt bepaald door de osmotische waarde aan beide zijden van het membraan.
Osmotische waarde
: hoeveelheid opgeloste stoffen in het water.
Hoge
osmotische waarde: veel opgeloste stoffen.
Lage
osmotische waarde: weinig opgeloste stoffen.
Water stroomt van een lage -> hoge osmotische waarde.
Slide 21 - Tekstslide
Slide 22 - Tekstslide
Hypotoon/ isotoon/ hypertoon
Slide 23 - Tekstslide
Dierlijke cellen
Streven naar
isotone
omstandigheden.
Slide 24 - Tekstslide
Plantencellen
Slide 25 - Tekstslide
Plantencellen
Streven naar hypertone celinhoud om druk op de celwand te houden
(turgor)
: stevigheid
Slide 26 - Tekstslide
Plantencellen
Plasmolyse
: celmembraan laat los van de celwand.
Grensplasmolyse
: turgor=nul maar celmembraan laat nog net niet los
Slide 27 - Tekstslide
Een dierlijke cel streeft naar ... omstandigheden
A
Hypertone
B
Isotone
C
Hypotone
D
Lagetone
Slide 28 - Quizvraag
Slide 29 - Video
Hoe beïnvloed warmte de diffusiesnelheid?
Slide 30 - Open vraag
0
Slide 31 - Video
Einde
Heb je alle slides/video's bekeken?
Werk dan rustig verder aan je huiswerk voor basisstof 5 en 6:
-BS 5: 50 t/m 60
-BS 6: 61 t/m 69
Belangrijk: vergeet morgen (5 oktober) je practicumschrift niet
Slide 32 - Tekstslide
Meer lessen zoals deze
4V 2.3 Celmembranen en transport
Juni 2022
- Les met
29 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
2.3 Celmembranen en transport
September 2022
- Les met
28 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
2.3 Celmembranen en transport 4V 2425
Augustus 2020
- Les met
31 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
4V 2.2 dl2 + 2.3 Celmembranen en transport dl1
Mei 2023
- Les met
31 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
2.3 Celmembranen en transport 4V
April 2022
- Les met
24 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
2.3 Celmembranen en transport 4V 2122
Oktober 2024
- Les met
30 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
4V 2.3 dl2 Osmose + 3.1 Onderzoek
Mei 2023
- Les met
41 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
afronding hoofdstuk 1 4 vwo
Oktober 2024
- Les met
22 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4