3.3 Geloven en Weten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

3.3 Geloven en Weten

Leerdoelen:

• Je kunt uitleggen hoe belangrijk goden waren in het leven van de Grieken
• Je weet welke culturele eenheid er was onder de Grieken.
• Je weet hoe Griekse wetenschappers gingen denken en onderzoeken.
  

Klik op de vraagtekens voor meer informatie!

Zeus                           Poseidon                       Hades                            Hera                          Demeter                         Hestia                          Athena

   Apollo                       Artemis                           Ares                         Aphrodite                 Hephaistos                      Dionysos                      Hermes

Poseidon: god van de zeeën, aardbevingen en paarden.

Attributen: drietand

Hades: god van de onderwereld

Attributen: Cerberos (de hellehond) + de tweetand

Zeus: opperpod en de god van de bliksem

Attributen: bliksemschicht, troon en adelaar

Hera: godin van het huwelijk

Attributen: staf en pauw

Demeter: godin van de landbouw en het graan.

Attributen: graanhalm

Hestia: godin van de huiselijkheid

Attributen: haardvuur

Athena: godin van de wijsheid, techniek en de krijgskunst.

Attributen: helm, schild en uil

Hermes: god van de handel, boodschapper van de goden.

Attributen: sandalen met vleugels en een reizigershoed

Dionysos: god van de wijn, dans en toneel.

Attributen: klimop (thyrosstaf), krans van druivenbladeren, wijn

Hephaistos: god van de smeedkunst, vulkanen en vuur.

Attributen: werktuigen en hamer

Aphrodite: godin van de liefde.

Attributen: duif en roos

Ares: god van de oorlog.

Attributen: volledige wapenuitrusting

Artemis: godin van de jacht, de bossen en van de maan.

Attributen: pijl en boog

Apollo: god van het licht, de zon, de muziek, de schone kunsten. 

Attributen: laurierkrans en cither (soort harp)

Bij de volgende opdracht zie je diverse Griekse goden afgebeeld. Goden kun je vaak herkennen aan de attributen (voorwerpen) die ze bij zich hebben. 

Weet jij de namen van de goden en waar zij de macht over hebben?

De toetsweek ging bij mij zo:

010

De toets geschiedenis ging volgens mij:

1. Goed
2. Slecht
3. Niet goed, niet slecht

Zo had ik me voorbereid op de toets:
(0 = helemaal niet, 10 = supergoed)

010

Zo had ik me voorbereid op de toets:

Deze vraag vond ik heel moeilijk:

Sleep de namen op de juiste afbeeldingen!

Zeus

Hephaistos

Poseidon

Dionysos

Apollo

Athena

Ares

Hermes

Aphrodite

Demeter

Artemis

Hera

Sleep de taken op de juiste goden!

Liefde

Jacht

Oorlog

Oppergod

Huwelijk

Zeeën

Landbouw

Wijn

Muziek

Handel

Smeden

Wijsheid

• De Grieken hadden een polytheïstische godsdienst 
• Geloofden in meerdere goden
• De Griekse goden woonden op de berg Olympus
• Mythen = godenverhalen.
• Lijken op mensen: emoties en uiterlijk.
• Lijken niet op mensen: onsterfelijk

• Goden waren verantwoordelijk voor alles in de natuur + leven van de mens.
• Dus: je moest de goden gunstig stemmen!

Via bijv. offers op een altaar (offersteen).

• Advies vragen: via orakel

De Grieken keken neer op anderen, noemden hen Barbaren.

Veel verschillende poleis - toch voelden de Grieken zich één volk:

- Zelfde taal

- Zelfde schrift

- Zelfde goden

In hun gemeenschappelijke beschaving: veel mythen, sagen en legenden.

Epos = langverhalend gedicht, bijv. de Ilias (oorlog van Troje

Wetenschap en kunst

Leerdoelen:

• Je kunt uitleggen hoe belangrijk goden waren in het leven van de Grieken
• Je weet welke culturele eenheid er was onder de Grieken.
• Je weet hoe Griekse wetenschappers gingen denken en onderzoeken.
  

Wetenschappelijk denken

• Filosofen (wetenschappers) gaan anders denken: goden bepalen niet alles. 
• De mens is een zelfstandig wezen  >> door het gebruik van het verstand komt de mens tot antwoorden.
• Natuurwetenschappelijk wereldbeeld --> filosofische verklaringen zoeken voor natuurverschijnselen. 
  
  Filosofie = "houden van wijsheid"
  >> veelomvattender dan alleen filosofie (hedendaags)
  
  
•  Van de eerste filosofen is niet veel bewaard gebleven.

OPDRACHT

1. Lees blz. 57 "Onderzoekers en Denkers"

2. Bekijk de filmpjes en afbeeldingen op de volgende pagina's.

3. Schrijf van de verschillende genoemde filosofen (volgende pagina) het volgende op:

a) hun naam (en evt. bijnamen)

b) hun visie/denkwijze of bijdrage aan de wetenschap

De oude Grieken kenden vele wetenschappers en filosofen, hieronder vind je er enkele. 

Klik op de vraagtekens om meer te weten te komen!

Plato (filosoof en schrijver), leerling van Socrates en leraar van Aristoteles, is een van de invloedrijke denkers in de westerse filosofie en was de stichter van de Atheense democratie.

Aristoteles (filosoof en wetenschapper), samen met Socrates en Plato beschouwd als een van de invloedrijkste klassieke filosofen in de westerse traditie. 

Socrates of Sokrates (filosoof), beschouwd als een van de stichters van de westerse filosofie, al liet hij zelf geen geschriften na. 

Archimedes (wiskundige, natuurkundige, ingenieur, uitvinder en sterrenkundige), beschouwd als de grootste wiskundige van de Oudheid en een van de grootste wiskundigen aller tijden.

Pythagoras (wiskundige), zijn wiskundige “stelling van Pythagoras” wordt nog altijd gebruikt en leren jullie ook bij Wiskunde!

Hippocrates (arts), beschouwd als de grondlegger van de westerse geneeskunde omdat hij als eerste, natuurlijke in plaats van bovennatuurlijke, oorzaken voor ziekten zag. 

Herodotus of Herodotos (historicus), beschouwd als de vader van de geschiedschrijving. Hij is vooral bekend door zijn werk ‘De Historiën’.  

Aan het werk:

- Lees paragraaf 3.3 uit je boek en maak vast een samenvatting (= huiswerk voor volgende les)

- Klaar? Maak opdracht 1, 3, 4, 7 en 8 uit je werkboek