11.3 Zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

11.3 Zwangerschap

Leerdoelen

• Je leert hoe bij een zwangerschap het kindje groeit.
• Je leert hoe het wordt geboren.
  

Hoe veranderen moeder en kind?

Bij een zwangerschap verandert er veel bij de moeder en het kind. 

Veranderingen bij het kind:

• In de eerste 12 weken noem je het ongeboren kind een embryo. Alle organen van het embryo worden gevormd. Het ziet er uit als een heel klein mensje.
• Na 12 weken noem je het ongeboren kind een foetus. De meeste organen zijn nu gevormd, het kindje groeit nu vooral

Hoe veranderen moeder en kind?

Veranderingen bij de vrouw:

• De eerste 12 weken is de vrouw wat moe en eet ze meer.
• Pas na 20 weken wordt de buik dikker en kan ze het kind voelen bewegen. 
• Omdat het kind steeds groter wordt, moeten de organen van de moeder steeds verder opschuiven. Zo ook de blaas, de vrouw moet vaak plassen.
• De melkklieren in de borsten groeien, ter voorbereiding op het voeden van het kind.

Hoe leeft het kindje 

in de baarmoeder?

• Het kindje drijft in een vloeistof, het vruchtwater. Het vruchtwater beschermt het kindje tegen schokken en stoten. Het vruchtwater wordt bij elkaar gehouden door een soort ballon, de vruchtvliezen.
• De baby is met de moeder verbonden via de navelstreng. In de navelstreng lopen de bloedvaten van het kindje. 
• De navelstreng zit vast aan de placenta (moederkoek). In de placenta zitten de bloedvaten van de moeder. Ondanks dat de bloedvaten van kind en moeder elkaar niet raken, kunnen ze door de placenta toch stoffen uitwisselen.

Hoe leeft het kindje in de baarmoeder?

In de placenta worden de volgende stoffen uitgewisseld:

• De stoffen die het kindje nodig heeft, zuurstof en voedingsstoffen, gaan van het bloed van de moeder naar het bloed van het kindje.
• De afvalstoffen van het kindje, zoals koolstofdioxide, gaan van het bloed van het kindje naar het bloed van de moeder.

Placenta

Foetus

Vruchtvliezen

Vruchtwater

Navelstreng

Welke stoffen zijn schadelijk voor de baby?

• drugs, alcohol en nicotine. Hierdoor kan het kind minder goed groeien en kunnen de hersenen minder goed ontwikkelen. In ernstige gevallen kan het kind zelfs doodgaan. Als een kind overlijdt in de baarmoeder noemen we dat miskraam.
• Bij het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) krijgt het ongeboren kind via de moeder zoveel alcohol binnen dat de hersenen niet voldoende ontwikkelen. Dat kun je in de foto hiernaast zien.

Hoe leeft het kindje in de baarmoeder?

Hoe gaat de bevalling?

Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken. 

Als het kindje met de hoofd naar beneden ligt, 

naar de baarmoedermond toe, gaat de bevalling 

het gemakkelijkst.

Hoe gaat 

de bevalling?

Een bevalling bestaat uit drie fasen:

1. Weeën: bij een wee trekken de spieren in de baarmoederwand samen. Hierdoor gaat de baarmoedermond open. Dat opengaan heet ontsluiting. Vaak breken de vruchtvliezen tijdens of hier vlak voor.
2. Als de baarmoedermond open genoeg is begint de uitdrijving. Sterke persweeën drukken de baby naar buiten.
3. Als de baby buiten de baarmoeder is en dus geboren is, begint de nageboorte. Weeën duwen de placenta met de vruchtvliezen en de rest van de navelstreng naar buiten. De baby wordt schoongemaakt en de navelstreng afgeknipt, het litteken van de navelstreng is de navel.

De opgezogen zaadcellen worden in een laboratorium gebruikt voor de bevruchting van eicellen. Dit wordt reageerbuisbevruchting of IVF genoemd. Uit bevruchte eicellen ontstaan embryo’s waarvan er één of twee in het voortplantingsstelsel van de vrouw gebracht worden.
Hoe heet het deel van het voortplantingsstelsel waar embryo’s dan ingebracht worden?

1. Eileider
2. Baarmoeder
3. Vagina
4. Eierstok

Als de weeën niet op tijd op gang komen kunnen ze opgewekt worden. Waarom zijn weeën noodzakelijk als een baby "natuurlijk" (dus zonder keizersnee) geboren moet worden?

Hoe krijgt een embryo halverwege de zwangerschap zuurstof?

1. Via zijn/haar longen
2. Via het vruchtwater
3. Via de placenta
4. Het embryo heeft geen zuurstof nodig

Wat gebeurt er bij een nageboorte?

Welke stoffen gaan vanuit de foetus naar de moeder toe?

1. Koolstofdioxide
2. Zuurstof
3. Water
4. Voedingsstoffen

HUISWERK

Opdrachten 1 t/m 25 maken

(15 opdrachten)