H6.5 - Chemisch evenwicht _ Les 1

H6.4 - Chemisch evenwicht

1 / 32

Slide 1: Tekstslide

ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 32 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Lesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

H6.4 - Chemisch evenwicht

Slide 1 - Tekstslide

Chemie 4V - 7e editie

6.3 Evenwichten

Pagina 149

Planning

Voorkennis ophalen

Leerdoelen

Uitleg §6.5

Aan de slag

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen

Na deze les weet ik...:

wat er verstaan wordt onder chemisch evenwicht

Na deze les kan ik...:

op microniveau uitleggen wat wordt verstaan onder dynamisch evenwicht.
aan de hand van een gegeven reactievergelijking van een chemisch evenwicht verklaren of het een homogeen, heterogeen of verdelingsevenwicht betreft.

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Voorkennis ophalen

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leg uit wat we bij scheikunde met het botsende deeltjesmodel bedoelen.

Slide 5 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Noem de punten waarvan de reactiesnelheid afhankelijk is.

Slide 6 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

De reactiesnelheid is niet afhankelijk van ...

concentratie beginstoffen

soort glaswerk

temperatuur

verdelingsgraad van de stoffen

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke van de reactiesnelheid bepalende omstandigheden kun je uitleggen met het botsende deeltjesmodel.

Soort stof

Reactietemperatuur

Concentratie van de beginstoffen

Aanwezigheid katalysator

Slide 8 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Evenwichtsreacties

Veel reacties zijn omkeerbaar.
=> De verbranding van glucose is bijvoorbeeld het omgekeerde van de fotosynthese-reactie.

C₆H₁₂O₆ + 6 O₂ -> 6 CO₂ + 6 H₂0
6 CO₂ + 6 H₂0 -> C₆H₁₂O₆ + 6 O₂

Bij veel reacties vinden deze reacties 'tegelijkertijd' plaats.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Evenwichtsreacties

We spreken dan van evenwichtsreacties.
Als de snelheid van de reacties zodanig is dat de hoeveelheden van de stof niet meer veranderen spreken we van chemisch evenwicht.
Evenwichtsreacties vinden alleen plaats in gesloten omgevingen!

Bijv.:

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Chemisch evenwicht

Homogeen evenwicht:
Alle stoffen die betrokken zijn bij het evenwicht hebben dezelfde fase

Bijv.: N₂ (g) + 3 H₂ (g) 2 NH₃ (g)

⇄

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Chemisch evenwicht

Heterogeen evenwicht:
Hierbij is één stof verdeeld over twee fasen

Bijv.: CO₂ (aq) CO₂ (g)

⇄

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dynamisch evenwicht

Verdelingsevenwicht
verdeling van dezelfde stof in verschillende medium

Bijv.: I₂ (water) I₂ (wasbenzine)

⇄

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Evenwicht

Homogeen evenwicht: alles in dezelfde fase
Heterogeen evenwicht: deeltjes in verschillende fasen
Verdelingsevenwicht: verdeling van dezelfde stof over verschillende fasen/vloeistoffen

Dynamisch evenwicht: chemisch evenwicht
Statisch evenwicht: natuurkundig evenwicht

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Voorbeeld

Een ander voorbeeld van een evenwicht is een slecht oplosbaar zout. Je kan dat goed bekijken in deze simulatie:

phet.colorado.edu/nl/simulation/legacy/soluble-salts

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Micro- en macroniveau

Bij een chemisch evenwicht kun je op macroniveau niet meer zien dat er reacties plaatvinden (bijvoorbeeld de kleur blijft hetzelfde).

Op microniveau vinden de reacties wel degelijk plaats.
Je kunt dit goed uitleggen met het botsende deeltjesmodel.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leg in je eigen woorden uit hoe het evenwicht van een slecht oplosbaar zout ontstaat.
(gebruik micro- en macroniveau)

Slide 18 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Antwoord

Als een slecht oplosbaar zout in water wordt gebracht zal je waarnemen dat het naar de bodem zakt (=macroniveau). Een heel klein deel van de ionen zal worden gehydrateerd, maar deze wisselen steeds met de ionen van het zout die in het kristal op de bodem van de oplossing zitten (=microniveau).

Kijk goed of je de juiste termen gebruikt in je uitleg.

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concentratiebreuk

In evenwichtsreacties zijn stoffen in een verhouding met elkaar aanwezig
Evenwicht bereikt? Dan blijft de verhouding constant
Dit kunnen we weergeven in een concentratiebreuk:

Q = concentratiebreuk

Q = \frac{​ [ C ] ^{​ m ​ ​} \cdot [ D ] ^{​ n ​ ​} ​ ​}{​ [ A ] ^{​ q ​ ​} \cdot [ B ] ^{​ r ​ ​} ​}

r e a c t i e : q A + r B ⇄ m C + n D

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concentratiebreuk

Let op:
Concentratiebreuk: gaat over concentraties

alléén (aq) en (g) komen terug in deze breuk
=> want deze hebben een concentratie (in bijv. g/L of kg/m3)

(s) en (l) hebben geen concentratie, dus weglaten in concentratiebreuk!!

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concentratiebreuk

Bij dit evenwicht:
N2O4 (g) 2 NO2 (g)

Hoort de concentratiebreuk:

⇄

\frac{​ [ N O ^{​ 2 ​ ​} ] ^{​ 2 ​ ​} ​ ​}{​ [ N ^{​ 2 ​ ​} O ^{​ 4 ​ ​} ] ​}

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concentratiebreuk opstellen - zelf proberen

Opgave: stel de concentratiebreuk op bij de onderstaande evenwichten:

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concentratiebreuk opstellen - zelf proberen

Opgave: stel de concentratiebreuk op bij de onderstaande evenwichten:

\frac{​ [ N ^{​ 2 ​ ​} ] [ O ^{​ 2 ​ ​} ] ​ ​}{​ [ N O ] ^{​ 2 ​ ​} ​}

\frac{​ [ C O ^{​ 2 ​ ​} ] ^{​ 2 ​ ​} ​ ​}{​ [ C O ] ^{​ 2 ​ ​} ​}

\frac{​ [ N O ] ^{​ 4 ​ ​} ​ ​}{​ [ N H ^{​ 3 ​ ​} ] ^{​ 4 ​ ​} [ O ^{​ 2 ​ ​} ] ^{​ 5 ​ ​} ​}

[C O^{​ 2 ​ ​}]

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concentratiebreuk

Bij dit evenwicht: N2O4 (g) 2 NO2 (g)

Hoort de concentratiebreuk:

Wij zeiden net dat de verhouding tussen de concentraties constant blijft, wanneer er evenwicht is

Dus geldt:

⇄

\frac{​ [ N O ^{​ 2 ​ ​} ] ^{​ 2 ​ ​} ​ ​}{​ [ N ^{​ 2 ​ ​} O ^{​ 4 ​ ​} ] ​}

\frac{​ [ N O ^{​ 2 ​ ​} ] ^{​ 2 ​ ​} ​ ​}{​ [ N ^{​ 2 ​ ​} O ^{​ 4 ​ ​} ] ​} = c o n s t a n t

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Evenwichtsconstante

In de scheikunde geven we deze 'constante' aan met de letter K

er geldt:

waarbij K = evenwichtsconstante (geen eenheid)

=> Evenwichtsvoorwaarde

\frac{​ [ N O ^{​ 2 ​ ​} ] ^{​ 2 ​ ​} ​ ​}{​ [ N ^{​ 2 ​ ​} O ^{​ 4 ​ ​} ] ​} = K

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oefen met opstellen van de evenwichtsvoorwaarde

Noteer van de volgende reacties de evenwichtsvoorwaarde

Schrijf de antwoorden in je schrift

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen

Na deze les weet ik...:

wat er verstaan wordt onder chemisch evenwicht

Na deze les kan ik...:

op microniveau uitleggen wat wordt verstaan onder dynamisch evenwicht.
aan de hand van een gegeven reactievergelijking van een chemisch evenwicht verklaren of het een homogeen, heterogeen of verdelingsevenwicht betreft.

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stel 1 vraag over een onderdeel dat je niet helemaal hebt begrepen.

Slide 29 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

H6.4 - Chemisch evenwicht

Slide 30 - Tekstslide

Chemie 4V - 7e editie

6.3 Evenwichten

Pagina 149

Antwoord

Niels: Deze stelling kan waar zijn, maar hoeft niet. Meestal zal die juist niet zo zijn.
Jerome: Deze stelling klopt. Als het reactiemengsel het evenwicht heeft bereikt dan zijn de reactiesnelheden constant.
Nynke: Eigenlijk dezelfde stelling als Niels. Als het volume constant is, dan zijn de concentraties direct te vergelijken met de hoeveelheden.
Jetse: Gesplitst naar beide kanten van de reactie, maar ook hier worden beide kanten gelijk gesteld.

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Voor de volgende les

LEES: 6.4
MAAK: Opgave 30, 32, 33, 34, 36

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H6.5 - Chemisch evenwicht _ Les 1

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Open vraag

Slide 6 - Open vraag

Slide 7 - Quizvraag

Slide 8 - Quizvraag

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Open vraag

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Open vraag

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Tekstslide

Meer lessen zoals deze

Les 1 _ H7.4 - Chemisch evenwicht

Les 3 _ H7.5 - Chemisch evenwicht

H7.4 - Chemisch evenwicht _ Les 1

§6.3 Evenwichtsreacties vervolg

H7.4 Evenwichten

§6.3 en §6.4 Omkeerbare reacties en evenwicht

Chemisch evenwicht - Les 1

V4 7.4 Evenwichten 1