Euthanasie les 1

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Euthanasie

Periode 11

Wat is euthanasie?

Definities

Van Dale: het op verzoek beëindigen van het leven van

       patiënten die ondraaglijk en uitzichtloos lijden

Wikepedia: het op een humane manier doden van een

       proefdier of huisdier

Oxford dictionary: pijnloos doden van een patiënt die lijdt aan een ongeneeslijke en pijnlijke aandoening of een irreversibel coma

Betekenis

Vanuit het Grieks: Eu (goede) - thanatos (dood)

ook wel;

inslapen, afmaken, helpen

Les gemist?

Zelfstandig lesopdrachten maken in Cumlaude (zie lesplanner)

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je;

- Uitleggen wat de wettelijke regels zijn rondom het doden van dieren

- Uitleggen wat de mogelijke manieren zijn om een dier te doden

- Kun je de begrippen noodslachting en destructie in eigen woorden uitleggen

Cultuur

- Sommige culturen euthanasie niet geaccepteerd

- Sommige mensen vanuit persoonlijke overtuiging niet

Een dier mag gedood worden om voor ons als voedsel te dienen

ja

nee

Een dier mag gedood worden voor het ontwikkelen van medicatie

ja

nee

Doden van dieren

Uitzichtloos lijden: 94%

Dier dat een gevaar vormt voor de mens: 84%

Voor voedsel: 51%

Schade aanbrengen aan eigendommen van mens: 51%

Ontwikkeling medicijnen: 30%

Als ze overlast geven (blaffen, vogelpoep): 10%

Doden voor vermaak, in hengelsport, als kunstproject: < 5%

Uit kostenoverwegingen: < 5%

Rapport “‘Denken over Dieren - dier en ding, zegen en zorg” - 2012

Vanuit overheid, 2160 huishoudens vanuit Centerdata panel (representatief voor NL). 

4-6% is vegetarisch
 

Mannen vinkten meer redenen aan

 

Wat zijn de behoeftes
van het dier
bij euthanasie?

Behoeftes van het dier

• Zo min mogelijk stress door hanteren / techniek

                      Bewusteloos zonder paniek, spierspasme en afweerbeweging

                      Pijnloos

• Snelle bewusteloosheid

                      Circulatie- of ademstilstand

• Hersendood
  

                      Binnen enkele minuten

Behoefte van de mens

• Betrokkenheid
• Voorbereiding op het proces
  
• Begrijpen waarom er geëuthanaseerd wordt 
• Geen besmetting of verontreiniging van omgeving of personen
• Betaalbaar / economisch in gebruik
  

Wetgeving

Wet Dieren

Besluit Houders van Dieren

Wie mag een cavia doden?

Wet dieren. Artikel 2.10 Gans/hond/kat verboden te doden tenzij.

Andere diersoorten: 

Personen aantoonbaar nodige kennis en vaardigheden bezitten om humaan en doeltreffend uit te voeren

Besluit Houders van Dieren Artikel 1.9

Redenen doden gans/hond/kat

• Beëindiging of voorkoming onmiddellijk gevaar mens of dier
• Dierenarts vaststelt dat doden in het belang van het dier is
• Doden i.v.m. EU-verordening/wettelijk voorschrift
• Beëindiging van ondraaglijk lijden 
• Niet te corrigeren gevaarlijke gedragskenmerken

Hoe doden?

Een dier wordt gedood door middel van een methode die waarborgt dat de dood onmiddellijk of na bedwelming, maar vóórdat de bewusteloosheid is geweken, intreedt.

Uitzondering: onmiddellijk gevaar, ondragelijk lijden, Islamtische ritus

Pijn, lijden en stress voorkomen

Een eigenaar komt bij de DAP met een oud dier voor euthanasie. Zijn wij verplicht dit uit te voeren?

1. Ja
2. Nee

De dierenarts adviseert euthanasie, de eigenaar wil wachten. Mag dat?

1. Ja
2. Nee

Ja zolang er geen sprake is van lijden/mishandeling/verwaarlozing

Toestemming eigenaar is nodig: tenzij medische noodgeval met ondragelijk lijden en geen contact eigenaar

De dierenarts wil een dier euthanaseren door één spuit in het hart. Mag dat?

1. Ja
2. Nee

Verplicht premedicatie, dan mag intracardiaal wel

Euthanasie vis, amfibie, reptiel en vogel

• Mechanisch

Klap op kop

Schietmasker

Onthoofding: verbrijzeling hersenen nodig i.v.m pijnregistratie

• Chemisch

Overdosis anesthesie: Euthasol, T61

Ander middel als CO2, kruidnagelolie (vis)

• Fysisch

Afkoelen (bevriezen niet acceptabel!), elektrocutie

Euthanasie zoogdieren

• Mechanisch
  

Klap op kop

Schietmasker

Onthoofding: verbrijzeling hersenen nodig i.v.m pijnregistratie

• Chemisch
  

Overdosis anesthesie: Euthasol, T61

• Fysisch
  

Elektrocutie

Middelen en registratie

• Euthasol: geen opiaat, wel onder opiatenwet
• T61: moet met premedicatie
• Methadon: opiaat, onder opiatenwet
• Butorfanol: opiaat, niet onder opiatenwet

Andere veel gebruikte middelen: Zoletil, ketamine, acepromazine (Neurotranq/Vetranquil), (me)detomidine, diazepam

T61 kan perifere spierverslapping geven voordat bewustzijn weg is (Joost Uilenreef)

Detomidine bij paard met butorfanol, dan euthasol of eerst nog ketamine met diazepam/midazolam

Wat betekent het begrip noodslachting?

Noodslachting

Niet geschikt voor transport:
- >90% dracht (of < 1 week partus)

- pijn bij lopen

- Open wonden, prolaps

Ante-mortem door dierenarts keuren

Schieten en verbloeden. Eventueel mogen maag/darmen al verwijderd worden maar moeten mee naar slachthuis.

Binnen 2 uur naar slachthuis anders koelen

Post-mortem keuring slachthuis: tuchtzaak van poot die achteraf gebroken leek en pus in baarmoeder

Rund: op kruising 2 denkbeeldige lijnen van middenbovenzijde ogen naar tegenover gelegen hoornbasis

Paard: 2 cm boven kruising 2 denkbeeldige lijnen van achterste ooghoeken naar tegenover gelegen oorbasis

Bij noodslachting vaak met lucht, bij echte slachting (zelf doden bijv. op bedrijf) dan of met lucht en verbloeden of met kogel in hersenen schieten)

schaap en geit:

- zonder horens: op hoogste punt kop geplaatst, recht naar beneden gericht

- met horens: net achter de rand die tussen de hoorns loopt, naar voren gericht

Overleden?

Dier beweegt niet

Dier ademt niet

Dier heeft geen hartslag meer

Afwezigheid van reflexen

Corneareflex is de laatste reflex die verdwijnt

(hoornvlies)

Destructie

Slachtafval

Landbouwhuisdieren

Paard

Gezelschapsdieren

Wilde dieren met besmettelijke ziektes

Dierlijk materiaal met verboden stoffen (groeihormoon), risico BSE, enz.

Wat is destructie?

Categorie I materiaal

Eerst verkleining

Pasteuriseren (verhitten < 100 graden)

Sterilisatie: 20 minuten bij een temperatuur van 133º C en een druk van 3 bar

Een dier is overleden en de eigenaar kiest voor destructie. De dierenarts is nieuwsgierig naar het ziektebeeld en doet een snelle sectie nadat de eigenaar weg is. Mag dit?

1. Ja
2. Nee

Lesopdracht 1 Huiswerk

Inleveren Cumlaude uiterlijk donderdag 9 juni 23:59