Assisteren bij de euthanasie les 1

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Assisteren bij de euthanasie les 1

Hoe verloopt een euthanasie?

Planning

Les 1 (14-05-2024) Hoe verloopt een euthanasie?

Les 2 (07-06-2024) Emoties en beroepshouding

Les 3 (21-06-2024) Euthanasie en ethiek

Les 4 (05-07-2024) Euthanasie organisatie DK

Wat is euthanasie?

Definities

Van Dale: het op verzoek beëindigen van het leven van

       patiënten die ondraaglijk en uitzichtloos lijden

Wikepedia: het op een humane manier doden van een

       proefdier of huisdier

Oxford dictionary: pijnloos doden van een patiënt die lijdt aan een ongeneeslijke en pijnlijke aandoening of een irreversibel coma

Betekenis

Vanuit het Grieks: Eu (goede) - thanatos (dood)

ook wel;

inslapen, afmaken, helpen

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je;

- aangeven wat de wettelijke regels zijn rondom het doden van dieren,

- de mogelijke manieren  om een dier te doden benoemen,

- het begrip destructie in eigen woorden uitleggen,

- vertellen hoe een euthanasie bij verschillende diersoorten verloopt en welke mogelijkheden er zijn voor het geëuthanaseerde dier,

- uitleggen hoe je de eigenaar kan ondersteunen tijdens het proces.

Heb je een euthanasie met een eigen huisdier meegemaakt?

ja

nee

Heb je tijdens je stageperiode een euthanasie bijgewoond? (In de spreekkamer met de dierenarts en eigenaar erbij.)

ja

nee

Welke gevoelens had je daarbij?

Wat doet het met de para?

• Terugdenken aan je eigen huisdier

• Terugdenken aan vergelijkbare situaties

• De emoties van de eigenaar zien

• Emoties van anderen die erg binnenkomen bij je

• Emoties van collega’s waarnemen

• Relativeren van situatie, zelf erger mee hebben gemaakt

• Niet zeker weten of je alles goed gedaan hebt voor het dier

• Niet zeker weten of je alles goed zegt tegen iedereen die verdrietig is

.....

Wie voert de euthanasie uit?

De dierenarts voert de euthanasie uit

• De paraveterinair assisteert

• De paraveterinair heeft een hele belangrijke

rol bij informeren, communiceren en

begeleiden van de klant

Wat zijn de behoeftes
van het dier
bij euthanasie?

Behoeftes van het dier

• Zo min mogelijk stress door hanteren / techniek

                      Bewusteloos zonder paniek, spierspasme en afweerbeweging

                      Pijnloos

• Snelle bewusteloosheid

                      Circulatie- of ademstilstand

• Hersendood
  

                      Binnen enkele minuten

Behoefte van de mens

• Betrokkenheid
• Voorbereiding op het proces
  
• Begrijpen waarom er geëuthanaseerd wordt 
• Geen besmetting of verontreiniging van omgeving of personen
• Betaalbaar / economisch in gebruik
  

Wetgeving

Wet Dieren

Besluit Houders van Dieren

https://wetten.overheid.nl/BWBR0030250/2024-01-01

https://wetten.overheid.nl/BWBR0035217/2024-01-01

Wie mag een cavia doden?

Wet dieren. Artikel 2.10 Gans/hond/kat verboden te doden tenzij.

Andere diersoorten: 

Personen aantoonbaar nodige kennis en vaardigheden bezitten om humaan en doeltreffend uit te voeren

Besluit Houders van Dieren Artikel 1.9

Redenen doden gans/hond/kat

• Beëindiging of voorkoming onmiddellijk gevaar mens of dier
• Dierenarts vaststelt dat doden in het belang van het dier is
• Doden i.v.m. EU-verordening/wettelijk voorschrift
• Beëindiging van ondraaglijk lijden 
• Niet te corrigeren gevaarlijke gedragskenmerken

Hoe doden?

Een dier wordt gedood door middel van een methode die waarborgt dat de dood onmiddellijk of na bedwelming, maar vóórdat de bewusteloosheid is geweken, intreedt.

Uitzondering: 

onmiddellijk gevaar, ondragelijk lijden, Joodse/ Islamtische ritus

Pijn, lijden en stress voorkomen

Een eigenaar komt bij de DAP met een oud dier voor euthanasie. Zijn wij verplicht dit uit te voeren?

1. Ja
2. Nee

De dierenarts adviseert euthanasie, de eigenaar wil wachten. Mag dat?

1. Ja
2. Nee

Ja zolang er geen sprake is van lijden/mishandeling/verwaarlozing

Toestemming eigenaar is nodig: tenzij medische noodgeval met ondragelijk lijden en geen contact eigenaar

De dierenarts wil een dier euthanaseren door één spuit in het hart. Mag dat?

1. Ja
2. Nee

Verplicht premedicatie, dan mag intracardiaal wel

Euthanasie vis, amfibie, reptiel en vogel

• Mechanisch

Klap op kop

Schietmasker

Onthoofding: verbrijzeling hersenen nodig i.v.m pijnregistratie

• Chemisch

Overdosis anesthesie: Euthasol, T61

Ander middel als CO2, kruidnagelolie (vis)

• Fysisch

Afkoelen (bevriezen niet acceptabel!), elektrocutie

Euthanasie zoogdieren

• Mechanisch
  

Klap op kop

Schietmasker

Onthoofding: verbrijzeling hersenen nodig i.v.m pijnregistratie

• Chemisch
  

Overdosis anesthesie: Euthasol, T61

• Fysisch
  

Elektrocutie

Middelen en registratie

• Euthasol: geen opiaat, wel onder opiatenwet
• T61: moet met premedicatie
• Methadon: opiaat, onder opiatenwet
• Butorfanol: opiaat, niet onder opiatenwet

Andere veel gebruikte middelen: Zoletil, ketamine, acepromazine (Neurotranq/Vetranquil), (me)detomidine, diazepam

T61 kan perifere spierverslapping geven voordat bewustzijn weg is (Joost Uilenreef)

Detomidine bij paard met butorfanol, dan euthasol of eerst nog ketamine met diazepam/midazolam

Verloop euthanasie huisdier

Sedatie

• Misselijk en braken als ziek

• Slapen in 2 - 10 minuten

• Euthasol i.v. of i.p.

• Hartslag en ademhaling stopt

• Bij i.v. direct

• Bij i.p. na 10-20 minuten

• Soms nog een diepe zucht en één keer naar adem happen

• Laat urine en ontlasting lopen

• Lijkstijfheid vanaf 1-2 uur

Overleden?

Dier beweegt niet

Dier ademt niet

Dier heeft geen hartslag meer

Afwezigheid van reflexen

Corneareflex is de laatste reflex die verdwijnt

(hoornvlies)

Na de euthanasie

• Een nacht over bewaren – altijd koel!
  
• In de diepvries – max. enkele weken
  
• Leg meteen in een mooie vorm – slaaphouding i.v.m stijfheid
• Geef info over keuzes:

Begraven op eigen terrein, crematorium, begraafplaats, Dierdonorcodicil, Rendac, Ophaaldienst Miedema, ….Opzetten (Bommel....), Resomeren  (oplossen met chemische stoffen)

Rendac en ophaaldiensten

Bij de Rendac worden dieren collectief verbrand

• Ophalen met Rendac wagen – ook voor

landbouwhuisdieren

• Ophaaldienst Miedema

• De verbrandde dieren worden NIET verwerkt of

gebruikt

• Vroeger wel, maar nu niet meer!

Begraven op eigen terrein

• Regels verschillen per gemeente

• Diep begraven, minimaal  1 meter

• Alleen inwikkelen in materiaal dat vergaat – geen fleece of kunststof

• Denk aan vorstperiodes, dan kun je geen gat graven

• Nooit in openbare ruimte

• Er zijn commerciële papieren kistjes te koop – https://petfarewell.nl

Begraven, cremeren of resomeren

•Crematoria in de regio

• Haal- en breng mogelijkheden

• Altijd na aanmelding

• Automatische incasso bij ophalen of direct afrekenen bij brengen

• Collectieve verbranding of individueel

• As terug in urn

• Uitstrooien

• Sierraden en gedenkmateriaal

• Begraven na afspraak

Dierdonorcodicil

Dier ter beschikking stellen aan de wetenschap

• Vermindert gebruik van proefdieren

• Altijd een donorcodicil laten invullen

https://www.uu.nl/organisatie/veterinaire-service-en-samenwerking/dierdonorcodicil

https://proefdiervrij.nl/

Destructie

Slachtafval

Landbouwhuisdieren

Paard

Gezelschapsdieren

Wilde dieren met besmettelijke ziektes

Dierlijk materiaal met verboden stoffen (groeihormoon), risico BSE, enz.

Wat is destructie?

www.watisdestructie.nl

Categorie I materiaal

Eerst verkleining

Pasteuriseren (verhitten < 100 graden)

Sterilisatie: 20 minuten bij een temperatuur van 133º C en een druk van 3 bar

Een dier is overleden en de eigenaar kiest voor destructie. De dierenarts is nieuwsgierig naar het ziektebeeld en doet een snelle sectie nadat de eigenaar weg is. Mag dit?

1. Ja
2. Nee

Lesopdracht 1 Huiswerk

Inleveren Cumlaude uiterlijk donderdag 6 juni 23.59 uur

Les gemist?

Zelfstandig lesopdrachten maken in Cumlaude (zie Author periode 11)